سولاته ترکیب دو اسم «سو» و «لاته» است، سو برگرفته از برند سولیکو کاله و لاته کلمه‌ای ایتالیایی به معنی شیر است. علاوه بر آن لاته نوعی رسپی قهوه به صورت ترکیبی از شیر و اسپرسو است. شاید بهترین توصیفی که بتوان از سولاته ارائه داد، نوشیدنی قهوه آماده برای شروع روزهای شلوغ کاری است. این نوشیدنی به دو صورت سرد و گرم قابل مصرف است.
با داستان و تاریخچه قهوه بیشتر آشنا شویم
هیچ کس به صورت دقیق نمی‌داند قهوه از کجا آمد و چگونه کشف شد. اما یک چیز در مورد این دانه قهوه‌ای مشخص است؛ مانند خیلی از مواد غذایی دیگر بر اثر کنجکاوی انسان‌ها و به صورت اتفاقی پیدا شد. اولین داستانی که در مورد قهوه بیان شده به قرن ۹ میلادی باز می‌گردد که چوپانی به نام کلدی در اتیوپی متوجه شد بزهایش بعد از خوردن میوه درختچه‌های خاصی، جنب و جوش بیشتری پیدا می‌کنند.
کلدی در بازگشت از چراندن گله‌اش مقداری از این میوه‌ها را می‌چیند تا به یکی از صوفیان ساکن منطقه نشان دهد. صوفی با دیدن این میوه مخالف استفاده آن است و برای مخالفت، این میوه‌ها را آتش می‌زند که حین سوختن عطر مطبوعی از آن‌ها خارج می‌شود. عطر قهوه‌ها بهانه‌ای می‌شود تا نسبت به مزه آن کنجکاو شوند. تنها بعد از امتحان کردن این دانه‌های بوداده است که به خاصیت انرژی‌زایی آن پی برده می‌شود.
قهوه دومین ماده تجاری جهان بعد از نفت و دومین نوشیدنی پرمصرف بعد از آب است. یک‌چهارم جمعیت جهان به صورت مستقیم و غیرمستقیم با قهوه سر و کار دارند. سرانه مصرف قهوه در دنیا ۱/۳ کیلوگرم تخمین زده می‌شود. این در حالی است که سرانه مصرف قهوه در ایران ۱۰۰ گرم است. برزیل ۴۰٪ کشت قهوه دنیا را به خود اختصاص داده است. ویتنام با ۵/۸٪ رتبه دوم تولید قهوه را در دنیا دارد.
بد نیست بدانید که اولین فرد در دنیا که از خواص دارویی قهوه صحبت کرد، زکریای رازی بود. از قرن هشت تا ۱۰ میلادی دانه قهوه را می‌جویدند یا آن را همراه آجیل می‌خوردند. قرن ۱۰ تا ۱۳ اولین زمانی بود که قهوه را به صورت نوشیدنی مصرف شد و دانه قهوه را دم می‌کردند.
قرن ۱۳ اولین بار دانه‌های قهوه توسط قاشق‌های بزرگ سنگی رست شد، پدیده رست کردن دانه قهوه اولین بار در کشور عربستان توسط یمنی‌ها صورت گرفت. قهوه در انحصار یمن بود و اولین بار از یمن توسط فردی به نام «بابا بودان» دزدیده و به هند برده شد و به این ترتیب یمن رقیبی در این مورد پیدا کرد.
حدود قرن ۱۶ میلادی، هندوستان در استعمار انگلستان بود. در این دوره انگلیسی‌ها بذرهای قهوه و چای را با خود به انگلیس می‌بردند اما به دلیل نامناسب بودن آب و هوای انگلیس، قهوه قابل کشت نبود. البته بذر چای توانست در آنجا کشت و تولید شود که باعث شد ذائقه انگلیسی‌ها به سمت چای متمایل شود. در نهایت این دانه به تدریج به کشورهای دیگر هم صادر شد و در قرن ۱۸ میلادی تقریباً به تمام نقاط دنیا رسید.
سولاته در واقع قهوه آماده‌ای است که می توانید به راحتی به صورت سرد یا گرم مصرف کنید. طعم آن به خوبی طعم یک قهوه دمی دلنشین است. ضمن این که از هیچ نوع مواد نگهدارنده‌ای نیز در تولید آن استفاده نشده است. این نوشیدنی خوشمزه از بهترین دانه‌های قهوه عربیکا به صورت اسپرسو تهیه می‌شود. در روش دم کردن قهوه به شیوه اسپرسو آب داغ با فشار از روی دانه‌های قهوه آسیاب شده عبور می‌کند و عصاره اسپرسو به دست می‌آید. که از این عصاره در تهیه محصولات مختلف سولاته : کاپوچینو، اسپرسو و کارامل ماکیاتو استفاده می‌شود. تفاوت هریک از محصولات در میزان عصاره قهوه و شیر است. به عنوان مثال، اسپرسو دارای بیشترین عصاره قهوه و بعد از آن به ترتیب کارامل ماکیاتو و کاپوچینو هستند.
کافئین چه تاثیراتی روی بدن می‌گذارد؟
- کافئین در بدن ترشح نمی‌شود. تنها از طریق استفاده از برخی مواد غذایی؛ مانند: قهوه و شکلات وارد بدن می‌شود.
- کافئین به ترشح آدرنالین (هورمون استرس)، افزایش ضربان قلب، سوختن قند، تولید انرژی کمک می‌کند.
- باعث توقف ترشح هورمون ملاتونین در بدن می‌شود.
- جذب کافئین در بدن ۳۰ دقیقه زمان لازم دارد.
- کافئین حدود شش ساعت روی بدن تاثیر می‌گذارد.
قهوه فوری یا سولاته؟
قهوه فوری پودری محلول در آب است. در این نوع قهوه، عصاره‌گیری از دانه‌های آسیاب شده انجام می‌گیرد. در ادامه، به یکی از دو روش Spray Drying یا Freeze Drying به شکل گرانول‌های ریز و درشت در می‌آید. در هر دو روش فوق، عصاره قهوه در معرض شوک حرارتی قرار می‌گیرد.
Spray Drying: عصاره قهوه در محفظه‌ای که حاوی هوای داغ است (دمای ۴۸۰ درجه فارنهایت) اسپری می‌شود. آب موجود در عصاره قهوه تبخیر شده و ذرات جامد باقی می‌ماند.
Freeze Drying: دمای عصاره قهوه در محفظه‌ای به یک باره کاهش می‌یابد که منجر به تشکیل گرانول‌های کوچک قهوه می‌شود.
در تهیه قهوه فوری معمولا از دانه‌های نامرغوب‌تر استفاده می‌شود. ضمن این که فرایندهای فشرده حرارتی باعث می‌شود عطر و طعم محصول کاهش یابد. به منظور بهبود کیفیت دانه‌های قهوه فوری، اسانس و تقویت‌کننده عطر و طعم در ترکیبات آن استفاده می‌شود. در این روش تولید، سطح کافئین و مواد معدنی موجود در این قهوه مانند پتاسیم در مقایسه با قهوه‌های دمی پایین‌تر است.
سخن آخر
این روزها که همه به نوعی عجله دارند، کمتر کسی امکان صرف زمانی طولانی برای آشپزی یا پخت و پز دارد. قهوه هم از این میان مستثنا نیست؛ به خصوص دماوری قهوه که زمان و حوصله بیشتری نیاز دارد. ضمن این که تهیه ابزارهای لازم برای دماوری قهوه گاهی بسیار گران هستند. همه این‌ها فرصت مناسبی را برای مصرف قهوه‌های یخچالی سولاته فراهم می‌آورد.
این نوشیدنی‌ها به دو صورت سرد و گرم قابل استفاد ههستند و به اندازه قهوه‌های دمی خوشمزه و در طعم‌های اسپرسو، کارامل ماکیاتو، کاپوچینو و موکا در بازار موجود هستند. خوبی دیگر استفاده از سولاته این است نداشتن هیچ گونه مواد نگهدارنده است. علت آن استفاده از روش فرادما در تولید این محصول است.
