تب مالت، نوعی عفونت باکتریایی است که از حیوانات به انسان و اغلب به دنبال مصرف شیر، پنیر و دیگر محصولات لبنی پاستوریزه نشده ایجاد می‌شود. باکتری‌هایی که تب مالت را ایجاد می‌کنند، به ندرت از طریق هوا یا تماس جسمی با حیوانات آلوده به انسان منتقل می‌شوند و به عقیده متخصصان، با رعایت برخی نکات می‌توان به پیشگیری از تب مالت کمک کرد.
تب، درد مفاصل و احساس ضعف شدید، از نشانه‌های اصلی ابتلا به تب مالت هستند. این عفونت معمولا با درمان آنتی‌بیوتیکی به‌طور کامل از بین می‌رود، اما نباید این نکته را نادیده گرفت که درمان تب مالت هفته‌ها یا حتی ماه‌ها ممکن است طول بکشد.
چه نشانه‌هایی دارد؟
نشانه‌های ابتلا به تب مالت، ممکن است هفته‌ها یا حتی ماه‌ها بعد از وارد شدن باکتری به بدن خود را نشان دهند. اگر این نشانه‌ها را در خود مشاهده کردید، بدانید که برای پیشگیری از تب مالت دیر شده است و باید به فکر درمان باشید:
- تب
- یخ کردن
- از دست دادن اشتها
- تعریق
- ضعف
- خستگی
- درد مفاصل، عضلات و پشت
- سردرد
علائم بروسلوز یا همان تب مالت ممکن است هفته‌ها یا ماه‌ها ناپدید شوند و دوباره برگردند. اما در برخی از مبتلایان، این بیماری ممکن است مزمن شود و حتی تا سالها بعد از درمان ادامه پیدا کند. خستگی، تب‌های عود کننده، آرتریت، تورم قلب و ابتلا به دیگر بیماری‌های التهابی، ممکن است از عوارض کامل درمان نشدن تب مالت باشند.
چه کسانی به تب مالت مبتلا می‌شوند؟
تب مالت بسیاری از حیوانات اهلی و وحشی را مبتلا می‌کند. گاو، بز، گوسفند، خوک، سگ، شتر، گراز و گوزن شمالی بیشتر از حیوانات دیگر در معرض این بیماری هستند اما حتی نوعی از نهنگ‌ها هم ممکن است به تب مالت مبتلا شوند. برای جلوگیری از ابتلا به باکتری مولد این بیماری (بروسلا)، می‌توان راهکارهای زیر را به کار بست:
باکتری خطرساز در محصولات لبنی خام و پاستوریزه نشده وجود دارد. کسانی که محصولات لبنی غیرپاستوریزه مصرف می‌کنند، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.
این باکتری در گوشت خام هم می‌تواند وجود داشته باشد. تماس بخشی از بدن که دچار زخم شده است، با باکتری موجود در خون، اسپرم، جفت یا گوشت آلوده حیوان ممکن است این عفونت را ایجاد کند.
تب مالت معمولا از فردی به فرد دیگر منتقل نمی‌شود اما احتمال اینکه این بیماری از مادر به نوزاد شیرخوار سرایت کند بعید نیست. تب مالت به ندرت از راه رابطه جنسی یا تماس با خون آلوده انتقال پیدا می‌کند و در برخی موارد، در هوا منتشر می‌شود و با استنشاق به بدن وارد می‌شود.
دامپزشک‌ها، دامداران، شکارچیان و میکروبیلوژیست‌ها بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.
تب مالت چه عوارضی دارد؟
بروسلوز می تواند تقریبا بر هر قسمتی از بدن شما تاثیر بگذارد اما این بیماری معمولا بر دستگاه تولید مثل، کبد، قلب و سیستم عصبی مرکزی بیشترین تاثیر را می‌گذارد. تب مالت مزمن ممکن است فقط در یک عضو یا در سراسر بدن شما ایجاد عارضه کند. عوارض احتمالی این بیماری عبارتند از:
التهاب درون‌شامه قلب (اندوکاردیت) یکی از جدی‌ترین عوارض بروسلوز است. اندوکاردیت درمان نشده می‌تواند به دریچه‌های قلب آسیب بزند، آنها را تخریب کند و تب مالت را به بیماری‌ای مرگ‌آور تبدیل کند.
تب مالت وقتی با درد، سفتی و تورم مفاصل(به ویژه زانوها، باسن، مچ پا، مچ دست و ستون فقرات) همراه می‌شود، قربانیانش را به اسپوندیلیت (نوعی آرتریت التهابی) دچار می‌کند. التهاب مفاصل بین استخوان‌های ستون فقرات (استخوان‌های مهره‌ای) یا بین ستون فقرات و لگن از این بیماری ناشی می‌شود و نمی‌توان آن را به سادگی درمان کرد.
باکتری‌هایی که سبب بروسلوز می‌شوند می‌توانند باعث عفونت در بیضه‌ها شوند. این عفونت ممکن است تورم و درد را در بیضه‌ها ایجاد کند و اپیدیدیمیس (لولهی مارپیچی که لولهی منی و بیضه را به هم متصل می‌کند) را هم درگیر کند.
بروسلوز می‌تواند طحال و کبد را تحت تاثیر قرار دهد و باعث شود که از اندازه طبیعی خود بزرگتر شوند. عفونت طحال و کبد، یکی دیگر از عوارض خطرساز این بیماری است.
عفونت سیستم عصبی مرکزی، عارضه دیگری است که به دنبال ابتلا به تب مالت ایجاد می‌شود. بیمارانی که با این عارضه درگیر شده‌اند، ممکن است به التهاب غشای مغزی-نخاعی، التهاب مغز (آنسفالیت) یا مننژیت دچار شوند.
پیشگیری از تب مالت
برای کاهش خطر ابتلا به تب مالت، از این راه‌ها کمک بگیرید:
- از مصرف خوراکی‌های لبنی غیر پاستوریزه اجتناب کنید. مصرف نکردن لبنیات غیرپاستوریزه، یکی از مهم‌ترین گام‌ها در پیشگیری از تب مالت است.
- قبل از مصرف گوشت کبابی، از پخته شدن کامل آن مطمئن شوید و گوشت را به خوبی در دمای ۶۳ تا ۷۴ درجه سانتی‌گراد بپزید.
- اگر قصد تکه کردن و شستن گوشت را دارید، حتما دستپش لاستیکی بپوشید و بعد از تمام شدن کارتان، سینک ظرفشویی و اطراف آن را به خوبی ضدعفونی کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
تشخیص تب مالت، به ویژه در مراحل ابتلایی ابتلا به آن، کار آسانی نیست. در بسیاری از موارد، این بیماری به اشتباه آنفلوآنزا تشخیص داده می‌شود و تجویز آنتی‌بیوتیک‌های اشتباه و مسکن‌ها برای کاهش درد و ضعف، درمان بیماری اصلی را عقب می‌اندازد.
از طرف دیگر، اغلب افراد با راه‌های ساده پیشگیری از تب مالت آشنا نیستند و به همین دلیل خود را مدام در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار می‌دهند. اگر شما نشانه‌های گفته شده را در خود مشاهده کردید، حتما بدون اتلاف وقت موضوع را با پزشک درمیان بگذارید تا با انجام آزمایش‌های تخصصی، احتمال دچار بودنتان به این بیماری را بررسی کند.
