خورش قیمه یکی از اصیل‌ترین غذاهای ایرانی است که کمتر کسی به آن دست رد می‌زند. این غذا به دلیل ظاهر، عطر و طعم فوق‌العاده‌اش معمولا بهترین گزینه برای پذیرایی در میهمانی‌ها به حساب می‌آید. خوشمزگی و عطر فوق‌العاده این غذا به ادویه مخصوص آن برمی‌گردد. اگر شما هم روزی خواستید برای نذری‌ها و میهمانی‌هایتان قیمه سرو کنید حتما با ادویه قیمه آشنا شوید.
ادویه قیمه چیست؟
شاید استفاده از گوشت تازه گوسفندی و جا افتادن خورش را مهم‌ترین دلیل خوشمزگی خورش قیمه بدانید اما دلیل اصلی این عطر و طعم دلنشین به استفاده از ادویه مخصوص قیمه برمی‌گردد. خورش هم مانند پلو ادویه‌های مخصوص به خود را دارد که طعم آن را در ذهن شما ماندگار می‌کند. برای این غذا می‌توان دو دسته طعم‌دهنده یا ادویه در نظر گرفت که شامل ادویه پایه و ادویه قیمه است. در ادامه به صورت کامل ادویه‌های مناسب خورش قیمه را برایتان توضیح می‌دهیم. ادویه‌های قیمه را می‌توان به دو بخش ادویه‌های عمومی و رایج و ادویه‌های خاص تقسیم بندی کرد که در این میان ادویه‌های عمومی شامل نمک، زردچوبه و فلفل می‌شود و باقی ادویه‌ها، ادویه‌های خاص این غذا هستند.
نمک، چاشنی اصلی تمام غذاها
مهم‌ترین چاشنی غذا چه در پلو و چه در خورش، نمک است. چرا که آن را مزه‌دار خواهد کرد. پس در استفاده از آن باید نهایت دقت را به کار بگیرید که قیمه‌تان شور یا بی‌نمک نشود. شما در غذاها باید نمک را متناسب با دیگر مواد به کار ببرید. استفاده از این ادویه پایه به طعم و پخت بهتر گوشت کمک خواهد کرد.
زردچوبه، ادویه پایه
از مهم‌ترین ادویه‌های پایه برای هر غذایی به خصوص قیمه، زردچوبه است. این ادویه زرد رنگ که از ریشه‌های زردچوبه خشک به دست می‌آید به راحتی عطر، طعم و رنگ خورش‌تان را تغییر می‌دهد. استفاده از زردچوبه در تهیه غذا هیچ محدودیتی ندارد به این معنا که به راحتی می‌توانید آن را در طرز تهیه خورش قیمه بادمجان، عدس پلو یا لوبیاپلو هم به کار ببرید. ناگفته نماند که زردچوبه خاصیت ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی هم برای افراد دارد که نباید از آن غافل شد.
فلفل سیاه، ادویه‌ای ضروری
دانه‌های ریز و سیاه فلفل آن‌چنان طعم ملایمی به غذا می‌دهند که نادیده گرفتن‌شان از حوشمزگی غذا می‌کاهد. فلفل را بخاطر طبع و عطر گرم می‌توان مهم‌ترین ادویه این غذا برای دادن عطر و طبع خاص دانست. میزان استفاده از فلفل سیاه در قیمه کاملا به ذائقه‌تان بستگی دارد که غذا را تا چه حد تند می‌خورید. ناگفته نماند که استفاده از این ادویه پایه به افزایش ترشح بزاق و هضم غذا کمک خواهد کرد پس استفاده از آن را نادیده نگیرید.
دارچین، ادویه خاص قیمه
پودر یا چوب دارچین را می‌توان مهم‌ترین ادویه این غذا دانست چراکه عطر فوق‌العاده‌ای به آن می‌بخشد.دارچین را می‌توان یک چاشنی مهم در دنیای آشپزی به حساب آورد چون کاربردهای فراوانی در طرز تهیه انواع خورش‌ها، دسرهایی مانند شله‌‌زرد، انواع شیرینی دارچینی و پیراشکی دارد. بهتر است حتما پس از استفاده از چوب دارچین به عنوان ادویه در قیمه، آن را بیرون بیاورید تا خورش‌تان تیره‌رنگ نشود. ناگفته نماند که در استفاده از دارچین، این ادویه گرم و انرژی‌زا باید دقت داشته باشید تا طعم آن به قیمه غالب نشود.
هل، ادویه‌ای با طعم و عطر گرم
هل این ادویه سبزررنگ که به دو صورت پودر و دانه به عنوان ادویه استفاده می‌شود، عطر و طعم گرمی به قیمه می‌دهد که خوشمزگی آن را دو برابر می‌کند. ناگفته نماند که در صورت آسیاب سفید‌رنگ خواهد شد. استفاده از این ادویه در خورش کامل به ذائقه و سلیقه شما بستگی دارد چراکه هرکسی عطر، طعم تند و قوی این ادویه را نمی‌پسندد.
جوز هندی، ادویه‌ای با ته مزه شیرین برای قیمه
جوز هندی تنها ادویه که در استفاده از آن باید نهایت دقت را به کار بگیرید چراکه استفاده بیش ازحد از آن عطر و طعم تند آن، خورش را تلخ خواهد کرد. دانه‌های قهوه‌ای مایل خاکستری جوزهندی برای مصارف آشپزی به صورت پودر فروخته می‌شود. شما نباید گول ته‌مزه شیرین آن را بخورید چراکه با آن عطر و طبع شیرین و گرم خود پیچیدگی خاصی به طعم قیمه‌تان می‌دهد که برای میهمانی‌ها همه‌پسند نیست. پیشنهاد ما به شما خواندن مطلب طرز تهیه چند مدل ادویه هندی برای تندپسندان است.
زعفران، ادویه گران‌قیمت قیمه
زعفران گران‌‌قیمت‌ترین ادویه است که نه تنها عطر و طعم فوق‌العاده‌ای به این خورش می‌دهد بلکه رنگ‌و‌لعاب آن را هم دو چندان می‌کند. توصیه ما به شما این است که در طرز تهیه خورش قیمه مجلسی دست‌و‌دلتان نلرزد و به اندازه کافی زعفران مصرف کنید. بهترین زمان مصرف در خورش قیمه آن است که در اواخر پخت خورش، زعفران را به مواد داخل قابلمه اضافه کنید. با این کار خورش‌تان عطر ماندگارتر و اشتهابرانگیزتری خواهید داشت.
گل محمدی، مطبوع‌ترین ادویه قیمه
گل‌محمدی یا همان گل‌سرخ از مطبوع‌ترین ادویه‌های قیمه است که در برخی از مناطق ایران مقدار کمی از آن را به خورش اضافه می‌کنند. شما این ادویه آرامش‌بخش را نه تنها در غذا بلکه در تهیه انواع دسر و شیرینی هم می‌توانید استفاده کنید. شما اگر دسترسی به پودر گل‌سرخ ندارید می‌توانید گلاب را جایگزین آن کنید. حال که سروکارتان با ادویه است از خواندن مطلب ادویه های هندی و خواص آن‌ها غافل نشوید.
ترکیبات ادویه ترکیبی مناسب خورش قیمه
علاوه بر این که می‌توانید همیشه تمام ادویه‌های مورد نیاز خورشت قیمه را تک به تک استفاده کنید، خوب است ادویه‌های قیمه خود را ترکیب کنید تا یک ادویه ترکیبی مناسب این غذا داشته باشید. فقط بهتر است برای تهیه ادویه این غذا مقدارهای گفته‌شده در جدول زیر که ترکیبات ادویه ترکیبی مناسب قیمه است را به درستی آسیاب و استفاده کنید.
| فلفل سیاه | یک قاشق چای‌خوری |
| دارچین | یک قاشق چای‌خوری |
| زردچوبه | نصف قاشق چای‌خوری |
| پودر هل | نصف قاشق چای‌خوری |
| جوزهندی | یک قاشق چای‌خوری |
| پودر گل‌سرخ | یک قاشق چای‌خوری |
| زعفران | یک قاشق چای‌خوری |
طرز تهیه ادویه قیمه
ادویه قیمه از مهم‌ترین دلایل خوش‌طعمی این غذای اصیل ایرانی محسوب می‌شود پس بهتر است آن را خود در منزل به صورت دستی درست کنید تا عطر آن همه‌جا پخش شود. برای تهیه این ترکیب ابتدا باید هر کدام از ادویه‌ها را جداگانه آسیاب کنید. در ادامه آن‌ها را داخل یک کاسه بریزید و خوب با یکدیگر مخلوط‌شان کنید. حال مخلوط را دو تا سه بار الک کنید تا ناخالص‌های مخلوط گرفته شود. در نهایت هم زعفران را به شکل جداگانه آسیاب کرده و به مخلوط اضافه کنید و در نهایت ادویه ترکیبی آماده را داخل یک ظرف شیشه‌ای تمیز بریزید و در دمای خنک نگه دارید.
بهترین زمان استفاده از ادویه قیمه
اگر می‌خواهید بوی خورش قیمه‌تان فضای خانه را بردارد باید زمان اضافه کردن ادویه‌ها را بدانید. یکی از مناسب‌ترین زمان‌های اضافه کردن ادویه‌ها به قیمه اواخر تفت دادن گوشت‌های تکه‌شده و پیاز است اما معمولا ۲۰ دقیقه پایانی بهترین زمان برای اضافه کردن ادویه‌هایی مثل زعفران است. گوشت و پیاز را برای چند دقیقه با ادویه خوب تفت دهید.
طبع ادویه قیمه چیست؟
ادویه خورش قیمه با وجود هل، دارچین، گل‌سرخ و فلفل سیاه به خودی خود گرم است پس می‌توان آن را بهترین مُصلح برای برنج به حساب آورد.
استفاده از لیمو عمانی در قیمه
یکی از طعم‌دهنده‌هایی که در مزه خورش قیمه تاثیر به سزایی دارد، لیموعمانی است. لیموعمانی را می‌توان به صورت پودری با هر شکل دیگه‌ای در خورش استفاده کرد. لیمو عمانی طعم خورش قیمه‌تان را ترش و ملس خواهد کرد پس با توجه به تعداد افراد، میزان گوشت و ذائقه خودتان از آن استفاده کنید. برای استفاده لیمو عمانی در قیمه می‌توانید لیمو را از وسط نصف کرده و هسته‌های آن را خارج کنید فقط بهتر است حتما برای رفع تلخی‌شان، لیموها را برای ۳۰ دقیقه قبل از استفاده، داخل کاسه آب سرد بیاندازید. می‌توانید طرز تهیه خورش قیمه بادمجان را هم خوانده و درست کنید.
فوت و فن های مهم در استفاده از ادویه قیمه
خورش قیمه یکی از اصیل‌ترین غذاهای ایرانی محسوب می‌شود تا جایی که برای پخت آن حساسیت‌های بالایی به کار می‌گیرند. یکی از این حساسیت‌ها استفاده از ادویه است که عطر و طعم این خورش را دو برابر کند. پس شما باید نکات زیر را حتما در نظر داشته باشید:
- استفاده از ادویه تازه و با کیفیت
- آسیاب کردن کامل ادویه‌ها
- مصرف به اندازه ادویه‌ها در تهیه خورش
