عدسی یکی از خوراک‌های سنتی و محبوب ایرانی است که هم مغذی است و هم انرژی‌زا. برای افراد دیابتی، درست کردن عدسی سالم و خوشمزه با چند نکته ساده امکان‌پذیر است. عدسی را به‌صورت معمول با سیب‌زمینی درست می‌کنند اما از آن‌جا که برای دیابتی‌ها مضر و قند‌خون آن‌ها را افزایش می‌دهد، می‌توان آن را به‌‌روش دیگری هم درست کرد. با استفاده از عدس پخته، روغن زیتون، بلغور و ادویه‌های طبیعی می‌توان یک عدسی مقوی تهیه کرد که هم قند خون را کنترل می‌کند و هم طعم و عطر بی‌نظیری دارد. در ادامه، طرز تهیه عدسی برای دیابتی ها را بخوانید.
مواد لازم برای تهیه عدسی برای دیابتی‌ها
- بلغور گندم ۱/۴ لیوان
- عدس ۱ پیمانه
- پیاز متوسط ۱ عدد
- سیر ۱ حبه
- رب گوجه‌فرنگی ۱ قاشق غذاخوری
- آب ۲ لیوان
- آب مرغ ۱ لیوان
- زردچوبه ۱ قاشق چای‌خوری
- روغن زیتون ۲ قاشق غذاخوری
- نمک به مقدار لازم
- فلفل به مقدار لازم
طرز تهیه عدسی برای دیابتی‌ها
مرحله اول: پیاز و سیر را تفت دهید
در اولین مرحله از طرز تهیه عدسی برای دیابتی ها، پیاز را به‌صورت نگینی خرد کنید و در قابلمه‌ای مناسب بریزید. هنگامی که آب پیاز کم شد، روغن زیتون، زردچوبه و رب‌گوجه فرنگی را اضافه کنید. آن‌ها را کمی تفت دهید تا پیاز طلایی و عطر زردچوبه آزاد شود. سیر رنده‌شده را هم به پیاز اضافه کنید و هم بزنید تا عطر طبیعی آن هم آزاد شود.
این روش نه‌تنها باعث میشود عدسی خوش‌طعم‌تر شود، بلکه استفاده از روغن زیتون و زردچوبه، گزینه‌ای سالم و مناسب برای افراد دیابتی است و به کنترل قند خون کمک می‌کند. اگر از رژیم غذایی خاصی پیروی می‌کنید به‌راحتی می‌توانید برای وعده‌های غذایی‌تان عدسی رژیمی داشته باشید و در صورت استفاده از سیب‌زمینی یا آرد سفید می‌توانید آن را بلغور گندم به‌راحتی جایگزین کنید.
مرحله دوم: بلغور و عدس را اضافه کنید
در ادامه پیش بردن مراحل طرز تهیه عدسی برای دیابتی ها، عدس و بلغورها را خوب بشویید. آن‌ها را در ظرف‌های جداگانه برای ساعاتی خیس کنید. با گذشت ۴ تا پنج ساعت، بلغور را اضافه کنید و کمی تفت دهید. حال ۲ لیوان آب جوش به قابلمه اضافه کنید. اجازه دهید حدود یک ساعت بپزد تا بلغور کامل نرم شود و کمی لعاب بیندازد.
در ادامه عدس‌ها را هم آبکش کرده و داخل قابلمه بریزید. سپس آب مرغ و مقداری نمک به خوراک عدسی‌تان اضافه کنید. اجازه دهید ۲ ساعت دیگر روی حرارت ملایم بپزد تا عدس‌ها کامل جا بیفتند و خوراک غلیظ و خوشمزه‌ای درست شود. فلفل سیاه و نمک را هم طبق ذائقه‌تان به آن اضافه کنید.
نکته ۱: از آن‌جا که مصرف نشاسته برای بیماران دیابتی ضرر دارد، پس از افزودن سیب‌زمینی و آرد سفید برای لعاب دار شدن عدسی خودداری کنید.
نکته ۲: عدس باید نرم و کامل پخته شود تا هضم آن آسان باشد و از افزایش سریع قند خون جلوگیری کند.
نکات تکمیلی تهیه عدسی برای دیابتی‌ها
برای داشتن عدسی سالم و خوش‌طعم مناسب افراد دیابتی، رعایت چند نکته ساده اما مهم می‌تواند طعم، بافت و ارزش غذایی این خوراک سنتی را به حداکثر برساند.
انتخاب بهترین عدس در تهیه عدسی
برای تهیه عدسی خوشمزه و مغذی، انتخاب نوع عدس اهمیت زیادی دارد. عدس ریز و سبز معمولا برای عدسی مناسب است؛ سریع‌تر پخته میشود. بافتی نرم و یکدستی هم ایجاد می‌کند. از طرف دیگر، عدس قرمز هم برای افرادی که دوست دارند عدسی سریع درست شود، مناسب است اما کمی زود له میشود و بافت غلیظ‌تری دارد.
دلیل افزودن بلغور به عدسی
در بسیاری از دستورهای تهیه عدسی، از سیب‌زمینی یا آرد سفید برای لعاب بیشتر استفاده میشود؛ اما برای افرادی که قند خون بالا یا دیابت دارند، مصرف نشاسته‌های سفید می‌تواند باعث افزایش قند خون شود. به همین خاطر، در عدسی مخصوص دیابتی‌ها، به‌جای آرد سفید و سیب‌زمینی، از بلغور استفاده میشود. بلغور علاوه بر اینکه باعث لعابدار شدن عدسی میشود، خواص مفید غذایی هم دارد و انتخابی سالم برای کنترل قند خون است.
اهمیت استفاده از روغن زیتون در تهیه عدسی
استفاده از روغن زیتون با کیفیت و بکر در تهیه عدسی برای دیابتی‌ها اهمیت زیادی دارد؛ این روغن منبع غنی اسیدهای چرب تک‌غیراشباع و آنتی‌اکسیدان‌ها است که به کاهش کلسترول و تری‌گلیسیرید خون کمک می‌کنند و از التهاب سلولی جلوگیری می‌کنند. این ویژگی‌ها باعث می‌شوند قند خون پس از وعده غذایی کمتر نوسان کند و عدسی علاوه بر خوش‌طعم بودن، گزینه‌ای سالم و مغذی برای افراد دیابتی باشد. از خواندن مطلب تاثیر تغذیه بر دیابت نوع ۲ غافل نشوید.
اضافه کردن روغن زیتون در مرحله تفت دادن پیاز یا پس از پخت، طعم و عطر عدسی را تقویت می‌کند و احساس سیری طولانی‌تری ایجاد می‌کند. جایگزینی روغن‌های حیوانی یا سرخ‌کردنی با روغن زیتون، راهی ساده و مؤثر برای بهبود کیفیت چربی مصرفی، کنترل بهتر پروتئین و قند خون بیماران دیابتی است.
دلیل مصرف عدسی در وعده‌های غذایی برای دیابتی‌ها
حبوبات مانند عدس با اینکه منبع کربوهیدرات هستند، برخلاف سایر غذاهای نشاسته‌ای باعث افزایش سریع قند خون نمی‌شوند. دلیل این موضوع، ترکیب کربوهیدرات با فیبر و پروتئین بالای عدس است که روند تبدیل کربوهیدرات به گلوکز را کند می‌کند.
عدس منبع فوق‌العاده‌ای از فیبر است که جذب قند در روده‌ها را کاهش داده و افزایش سریع قند خون را کنترل می‌کند. به‌همین دلیل، عدسی می‌تواند یک صبحانه سالم، کامل و مناسب برای افراد دیابتی باشد.
اضافه کردن سبزیجات به عدسی
اضافه کردن سبزیجات تازه مانند هویج، کرفس، اسفناج یا گوجه فرنگی باعث افزایش فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی عدسی میشود و در عین حال سرعت جذب قند‌خون را کاهش می‌دهد، که این ویژگی آن را به یک انتخاب سالم و مناسب برای افراد دیابتی تبدیل می‌کند. با توجه به ذائقه‌تان می‌توانید یکی از آن‌ها را در روند پخت عدسی، اضافه کنید.
استفاده از طعم‌دهنده‌های متنوع در تهیه عدسی
استفاده از طعم‌دهنده‌های طبیعی و سالم مانند زردچوبه، دارچین، پودر زیره یا سبزیجات تازه، می‌تواند عطر و طعم عدسی برای دیابتی‌ها را به‌طور قابل توجهی افزایش دهد بدون اینکه باعث افزایش قند خون شود. این طعم‌دهنده‌ها علاوه بر خوشمزه کردن عدسی بدون سیب‌زمینی، خواص ضدالتهابی و کنترل‌کننده قند خون دارند و به تبدیل این خوراک سنتی به یک وعده سالم و مغذی کمک می‌کنند.
سوالات متداول درباره طرز تهیه عدسی برای دیابتی‌ها
در اینجا به پرسش‌های رایج درباره طرز تهیه عدسی مناسب برای افراد دیابتی پرداخته شده است تا هم از طعم لذیذ آن لذت ببرید و هم قند خونتان کنترل شود.
۱. آیا عدسی برای دیابتی‌ها مفید است؟
بله، عدسی سرشار از فیبر، پروتئین و ویتامین‌ها است که باعث کنترل بهتر قند خون و احساس سیری طولانی‌تر میشود، به همین دلیل یک گزینه عالی برای افراد دیابتی است.
۲. آیا اضافه کردن گوشت یا مرغ به عدسی برای دیابتی‌ها مشکلی ندارد؟
خیر، اضافه کردن مقدار کمی مرغ یا گوشت کم‌چرب می‌تواند پروتئین وعده غذایی را افزایش دهد و باعث ایجاد سیری طولانی‌تر شود، بدون اینکه قند خون را به‌طور ناگهانی بالا ببرد.
۳. آیا می‌توان عدسی را پوره کرد؟
بله، پوره کردن عدسی باعث هضم راحت‌تر و جذب آهسته‌تر قند میشود و گزینه‌ای مناسب برای صبحانه یا وعده‌های سبک دیابتی‌ها است.
۴. زمان پخت عدسی دیابتی چقدر است؟
با رعایت مراحل، پخت عدسی حدود ۴۵ دقیقه تا یک ساعت طول می‌کشد و بهتر است عدس کاملا نرم شود تا هضم آن برای دیابتی‌ها آسان باشد.
