خارش و خشکی پوست در زمستان یک حساسیت نیست! شاید باور کردن این جمله کمی سخت باشد اما خارش پوست در زمستان یک اتفاق رایج است و نباید آن را با حساسیت‌ها یا مشکلات ژنتیکی اشتباه گرفت. در زمستان بسیاری از ما دچار خارش پوست می‌شویم و این خارش به دلیل خشکی پوست اتفاق می‌افتد. اما چرا در زمستان بیشتر ما دچار خشکی پوست می‌شویم، سوالی است که در ادامه به آن جواب خواهیم داد.
هوای سرد، سیستم‌های گرمایشی در فضاهای بسته و خشکی هوای خانه‌ها و اداره‌ها از اصلی‌ترین محرک‌های خارش و خشکی پوست در فصل زمستان هستند. اگر شما هم در فصل سرما و زمستان، بدن‌تان به خارش می‌افتند و پوستتان خشک می‌شود، شاید به سندرم خشکی پوست در زمستان مبتلا باشید. اگر این سندرم را بشناسید و با علائم آن آشنا شوید، می‌توانید آن را درمان کنید و از خشکی پوست خود در زمستان جلوگیری کنید.
پوست خشک چیست؟
پوست خشک در افراد بسیار شایع است. زمانیکه مقدار کافی از آب در لایه سطحی پوست (اپیدرم یا روپوست) وجود نداشته باشد، به آن پوست خشک می‌گوییم. خشکی پوست در میان زنان و مردان به یک اندازه شایع است اما افراد مسن به دلیل کاهش چربی، معمولا خشکی پوست بیشتری را تجربه می‌کنند.
چه عواملی باعث خشکی پوست می‌شود؟
عوامل محیطی مثل رطوبت و دمای هوا می‌تواند بر مقدار آب موجود در پوست اثر بگذارد. شست‌وشوی بیش از حد بدن، استفاده از سیستم‌های سرمایشی یا گرمایشی و حتی برخی عوامل ژنتیکی و استفاده از بعضی داروها می‌تواند باعث خشکی پوست شود.
مصرف داروهای مربوط به تیروئید، دیابت، سوءتغذیه و درماتیت آتوپیک (نوعی التهاب پوستی است)، کلسترول و فشار خون بالا می‌تواند منجر به خشکی پوست شود. برخی عوامل ژنتیکی هم می‌توانند باعث خشکی پوست شوند. به خشکی پوست ژنتیکی، ایکتیوز می‌گویند. این نوع خشکی، انواع مختلفی دارد و بسیار شدید است.
علت خشکی پوست در زمستان چیست؟
در زمستان هم به دلیل اینکه هوای محیط بیرون سرد و خشک است و در داخل خانه‌ها و فضاهای بسته هم هوا خشک است چراکه بیشتر از سیستم‌های گرمایشی مثل بخاری و شوفاژ استفاده می‌شود و این سیستم‌ها میزان رطوبت هوا را کاهش می‌دهند. به‌طور کلی می‌توان هوای خشک را اصلی‌ترین عامل خشکی پوست در زمستان دانست. در این فصل، بیشتر افراد مسن یا کسانی که سابقه اگزما دارند به خشکی پوست مبتلا می‌شوند که با خارش همراه است.
علائم پوست خشک کدامند؟
اصلی‌ترین عامل تشخیص خشکی پوست، خارش است. افرادی که به خشکی پوست مبتلا هستند، ممکن است لکه‌ها و تاول‌های ریزی بر روی پوست خود داشته باشند. اما داشتن هر نوع جوش صورت یا لکه‌ای به معنای خشکی پوست نیست. همچنین ممکن است که بر روی پوست، ترک‌هایی دیده شود. سه مورد زیر مشخص‌ترین علائم ابتلا به خشکی پوست شناخته می‌شود:
- خارش
- ترک و خشکی
- التهاب و تاول‌های ریز قرمز رنگ (اگزما)
محدوده خارش پوست در هر شخصی متفاوت خواهد بود. ممکن است کل بدن را درگیر کند و ممکن است تنها بخشی از پوست دچار خارش شود. مراقب باشید که خاراندن پوست در چنین شرایطی، کمکی به رفع خارش نمی‌کند حتی می‌تواند پوست را نازک‌تر و حساس‌تر کند.
کدام قسمت از بدن دچار خشکی پوست می‌شود؟
قسمت‌هایی از بدن که در معرض بیشتری از هوا هستند مثل دست‌ها، پاها و بازوها پوست خشک‌تری دارند.
- پاها (از زانو به پایین به ویژه قسمت مچ‌ها)
- دست‌ها (به ویژه قسمت مچ)
- بازوها
روش درمان خشکی پوست چگونه است؟
بهترین روش درمان خشکی پوست، استفاده روزانه از روغن‌ها و لوسیون‌ها است. روغن بر روی پوست از تبخیر آب جلوگیری می‌کند و همین کمک می‌کند تا آب در روپوست باقی بماند و پوست خشک نشود. برای انتخاب نوع لوسیون یا کرم مرطوب‌کننده حتما به پزشک مراجعه کنید تا متناسب با نوع پوست و نوع خشکی آن به شما بهترین مرطوب‌کننده را معرفی کند. استفاده اشتباه از آن‌ها می‌تواند عوارض جانبی مثل ترک‌خوردگی پوست و نازک شدن پوست را به همراه داشته باشد.
حمام بخار و آب گرم هم می‌تواند به حفظ رطوبت پوست شما کمک کند.
در زمستان چگونه پوست خشک را درمان کنیم؟
همانطور که گفتیم دلیل اصلی خشکی پوست در زمستان، خشک بودن هوا است. به شما پیشنهاد می‌کنیم تا هوای خانه خود را مرطوب نگه دارید. از دستگاه رطوبت‌ساز با بخور استفاده کنید و بیش از حد هوای خانه خود را گرم نکنید. استفاده از کرم‌های مرطوب‌کننده هم مناسب است؛ به خصوص در بیرون از منزل و هنگامی که در معرض هوای سرد هستید.
در زمستان استفاده از این کرم‌های مرطوب کننده و لوسیون‌ها را فراموش نکنید. حمام بخار و آب گرم بگیرید و حواستان به میزان رطوبت و دمای هوای خانه‌تان باشد. اما اگر خارش و خشکی پوست شما شدید است، حتما به پزشک مراجعه کنید تا علت آن را بررسی کنید و درصورت نیاز به شما دارو دهد.
آیا می‌توان از خشکی پوست جلوگیری کرد؟
مهم‌ترین روش پیشگیری و جلوگیری از خشکی پوست به ویژه در ماه‌های سرد سال (زمستان و پاییز)، توجه به میزان رطوبت هوای خانه است.
- از مواد شوینده قدرتمند استفاده نکنید.
- مرتب حمام آب گرم بروید.
- هوای خانه را با استفاده از دستگاه بخور، مرطوب نگه دارید.
- لباس‌های پشمی نپوشید.
- از لباس‌های نخی و الیاف طبیعی استفاده کنید.
- از محلول‌های شیمیایی مثل الکل، بنزین و … استفاده نکنید.
- استفاده از لوسین و مرطوب کننده‌ها را فراموش نکنید.
در زمستان هم با مرطوب نگه داشتن محیط زندگی خود، می‌توانید از خارش و خشکی پوست جلوگیری کنید.
