قهوه فرانسه چیست و طرز تهیه آن چگونه است؟

بر خلاف تصور عده‌ای، عبارت «قهوه فرانسه» به دانه‌‌ قهوه خاص یا تنها به روش دم کردن متفاوت قهوه اشاره نمی‌کند، برای مثال قهوه فرانسوی تنها به این معنی نیست که نوشیدنی با فرنچ رست یا رست فرانسوی تهیه می‌شود یا قهوه با استفاده از دستگاه فرنچ پرس دم می‌کشد. پس به راستی قهوه فرانسه چیست؟

در واقع قهوه فرانسوی به فرهنگی اشاره می‌کند که به جای آنکه به سوال فرانسوی‌ها دقیقا چه چیزی می‌نوشند، پاسخ دهد، به اینکه فرانسوی‌ها چگونه قهوه می‌نوشند و از آن لذت می‌برند، اشاره می‌کند. فرهنگ قهوه فرانسه برگی غنی از فرهنگ قهوه است که تصاویری جاودانه و تاریخی از کافه‌ پیاده‌روهای جذاب پاریس را تداعی می‌کند که مردم از رایحه غنی قهوه به همراه کروسان‌های کره‌ای در کنار کافه‌های کوچک لذت می‌برند. در واقع قهوه فرانسه فراتر از یک نوشیدنی و یک روش زندگی است و به معنای نشستن در یک کافه پیاده‌رو، تماشای مردم در حال استراحت و لذت بردن از یک فنجان داغ و قوی قهوه است.

ریشه‌های تاریخی قهوه فرانسه، چگونگی طلوع فرهنگ کافه

برای یافتن بهترین پاسخ به پرسش قهوه فرانسه چیست، بهتر است به ریشه‌های فرهنگی و تاریخی این نوشیدنی توجه کنیم. تاریخچه قهوه غنی از داستان‌های پر شوری است که قهوه فرانسه یکی از داستان‌های جذاب آن است. ریشه فرهنگ قهوه فرانسوی به قرن هفدهم و تصرف فرانسه توسط امپراتوری عثمانی می‌رسد. لوبیاهای معطر قهوه به سرعت اشراف پاریس را مجذوب خود کرد و طی چند دهه در سال ۱۶۸۶ میلادی کافه پروکوپ (Café Procope)، قدیمی‌ترین کافه جهان درهای خود را به روی عموم باز کرد. با الهام از موفقیت کافه پروکوپ، کافه‌‌های بیشتری در سرتاسر فرانسه شکل گرفتند. این کافه‌ها کم‌کم مملو از متفکران، انقلابیون و هنرمندانی شدند که هنگام سرو قهوه در بحث‌های پرجنب‌وجوش سیاسی، طرح ایده‌های فلسفی، نوشتن شاهکارهای ادبی و طرح‌ریزی انقلاب‌های اجتماعی-فرهنگی شرکت می‌کردند.

کافه‌های فرانسوی به‌ کانون‌های پرباری برای پرورش و اشاعه ایدئولوژی مترقی تبدیل شدند که در نهایت به روند پیشرفت انقلاب‌های توده‌ای برای سرنگونی اشرافیت، درخواست حقوق مدنی، حق رای و دموکراسی کمک کرد. رهبران کاریزماتیک از قدرت اتحاد قهوه برای بسیج شهروندان برای سرنگونی حکومت اشرافی استفاده کردند. نقش قهوه به عنوان سوخت مایع که به چنین حرکاتی انرژی می‌داد و در شکل‌گیری تاریخ نقش داشت، بسیار قابل‌تحسین است.

فرنچ رُست چیست؟

فرنچ رُست یا رُست فرانسوی، نوعی روش برشته کردن دانه‌های قهوه است که در آن تا زمانی که دانه‌ها به رنگ تیره و تقریبا زغالی برسند، حرارت داده می‌شوند. در طول فرآیند برشته کردن، دمای داخلی دانه‌های قهوه به ۲۴۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسند. همانطور که رنگ دانه‌های قهوه شروع به تیره شدن می‌کند، روغن قهوه بیشتری روی سطح‌شان ظاهر می شود. به همین دلیل است که دانه‌های قهوه رست فرانسوی، قهوه‌ای تیره‌ و پوشیده از روغن هستند.

در بیشتر رست‌ها، دانه‌های قهوه فقط یک بار ترک می‌خورند. اما دانه‌های قهوه رست فرانسوی به «ترک دوم» می‌رسند و به این معنی است که دانه‌های قهوه دو صدای ترک ایجاد می کنند: یکی هنگام خروج بخار و دیگری زمانی که دیواره سلولی لوبیا شکسته می‌شود و روغن آزاد می‌کند.

افسانه‌ها حاکی از این است که در قرن نوزدهم میلادی، برای اولین بار در کشور فرانسه از این روش برشته کردن برای دانه‌های قهوه استفاده شده است و اصطلاح «قهوه فرانسوی» به این دلیل نام‌گذاری شده است.

رُست فرانسوی چه طعمی دارد؟

اکنون که دقیقا پاسخ سوال قهوه فرانسه چیست را متوجه شدیم خوب است جزییات بیشتری از جمله طعم و میزان کافئین، این قهوه بدانیم. قهوه رُست فرانسوی طعمی تند و کاراملی دارد و همچنین تلخی یا اسیدی بودن سایر قهوه‌های رست تیره را ندارد. نُت‌ها یا طعم‌هایی با این قهوه ایجاد می‌شود معمولا شامل شکلات، دود، چوب، آجیل و غیره است.

مقدار کافئین دانه‌های قهوه در روش رست فرانسوی چقدر است؟

توجه به این نکته که دانه‌های قهوه‌ که به روش فرانسوی برشته می‌شوند، میزان کافئین کمتری نسبت به رست‌های سبک‌تر دارند، مهم است چون زمان برشته شدن طولانی‌تر، مولکول‌های کافئین را تجزیه می‌کند. با این حال، با توجه به اینکه قهوه فرانسوی در لیوان‌های بزرگ سرو می‌شود؛ می‌تواند نوشیدنی قوی با میزان کافئین بالا باشد. برای مثال در یک لیوان قهوه فرانسوی (۸ اونس)، ۱۰۷ میلی‌گرم کافئین وجود دارد.

فرق قهوه ترک و فرانسه در چیست؟

قهوه ترک و قهوه فرانسه از نظر روش دم‌آوری، طعم و ظاهر تفاوت‌های چشمگیری دارند. قهوه ترک با آسیاب بسیار ریز پودر می‌شود و در قهوه‌جوش مخصوصی به نام جذوه یا ایبریک، به همراه آب و در صورت تمایل شکر، بر روی حرارت ملایم تهیه می‌شود. این قهوه دارای بافتی غلیظ و ته‌نشین است که نوشیدن آن به روش سنتی و بدون فیلتر صورت می‌گیرد.

در مقابل، قهوه فرانسه با استفاده از دستگاه فرنچ پرس یا ماشین قهوه‌ساز قطره‌ای دم می‌شود. دانه‌های قهوه برای قهوه فرانسه به صورت درشت‌تر آسیاب می‌شوند و دم‌آوری آن با آب داغی که از میان پودر قهوه عبور می‌کند انجام می‌شود، به طوری که نتیجه نهایی یک نوشیدنی شفاف‌تر و ملایم‌تر است که اغلب با شکر یا شیر سرو می‌شود.

در نتیجه، قهوه ترک غلیظ‌تر و پرعطرتر است، در حالی که قهوه فرانسه سبک‌تر و ساده‌تر است.

با انواع قهوه‌ های فرانسوی آشنا شوید

به طور معمول، قهوه‌های فرانسوی حاوی شیر، صبح‌ها به همراه تارتین یا کروسان در یک فنجان بزرگ سرو می‌شوند. اسپرسو معمولا در کنار غذا مصرف نمی‌شود و به جای آن بعد از ظهر، بعد از غذا یا به تنهایی سرو می‌شود. هنگامی که به یک کافه در فرانسه ‌می‌روید مهم است به یاد داشته باشید که بعید است منوی قهوه‌ای خاص با جزئیات کامل را ببینید. به همین دلیل خوب است که درک درستی از رایج‌ترین انواع قهوه فرانسوی داشته باشید:

کافه (Café)

کافه (Café) در انگلیسی به معنای واقعی کلمه قهوه (coffee) است. اما اگر در یک کافی شاپ فرانسوی یک کافه (un café) سفارش دهید، یک شات اسپرسو تحویل می‌گیرید. کافه معمولا در فنجان‌های کوچک سرو می شود، بنابراین اگر بیش از یک فنجان سفارش دهید، هیچ کس تعجب نمی‌کند. با توجه به مکانی که قهوه فرانسوی سرو می‌شود، ممکن به جای عبارت (un café’) از عبارت (‘café noir’) استفاده شود که همان مفهوم را دارد.

کافه آمریکانو (Café Americain)

در اصل، کافه آمریکانو یک نوشیدنی قهوه اسپرسوی سیاه است که در یک لیوان معمولی با آب داغ اضافه‌شده و بدون شیر سرو می‌شود.

کافه نویزِ (Café Noisette)

کافه نویزِ شبیه به ماکیاتوی ایتالیایی است و با یک شات اسپرسو و پاشیدن یک قطره شیر داغ و کف‌آلود تهیه می‌شود. کلمه فرانسوی (noisette) در انگلیسی به معنای فندق ترجمه می‌شود، اما این نوع قهوه فرانسوی در واقع به رنگ آن اشاره دارد نه طعمش.

کافه اوله (Café au lait)، قهوه فرانسوی لذیذ

کافه اوله که به صورت «قهوه با شیر» ترجمه می‌شود، با دستگاه فرنچ پرس تهیه می‌شود و سپس شیر بخارپز به آن اضافه می‌شود. کافه اوله بسیار شبیه قهوه لاته اما با مقدار شیر بیشتر است و معمولا به عنوان قهوه صبحگاهی سرو می‌شود.

کافه کرِم (Café Crème)، قهوه فرانسه صبحگاهی

کافه کرِم که بسیار شبیه به کاپوچینو است، یک نوشیدنی مبتنی بر اسپرسو است که روی آن مقدار قابل توجهی فوم شیر وجود دارد. این قهوه نیز یک نوع نوشیدنی صبحگاهی است و معمولاً بعد از ساعت ۱۱ صبح نوشیده نمی‌شود.

فرنچ پرس چیست و از کجا ریشه می‌گیرد؟

منشا فرنچ پرس بسیار مرموز است، با اینکه مفهوم اصلی آن در سال ۱۸۵۲ میلادی توسط دو فرانسوی ایجاد شد، اما آنچه که امروزه به نام فرنچ پرس می‌شناسیم در سال ۱۹۲۹ میلادی توسط آتیو کالیمانی (Attilio Calimani)، طراح ایتالیایی اختراع شده است. در واقع کانسپت ایتالیایی فرنچ پرس، مفهوم فرانسوی آن را بهبود بخشیده است.

فرنچ پرس یک دستگاه دم‌کن قهوه ساده است که با حرارت مستقیم کار نمی‌کند و از سه اجزای اصلی تشکیل شده است:

• کارافه شیشه‌ای: کارافه محفظه شیشه‌ای است که با شیشه بوروسیلیکات مقاوم در برابر حرارت ساخته می‌شود. کارافه مهم‌ترین جزء یک فرنچ پرس است که قهوه آسیاب‌شده و آب جوش در آن قرار می‌گیرند. شیشه‌ای بودن کارافه به شما این امکان را می‌دهد که هنگام دم کردن بتوانیده جلوه زیبای تغییر رنگ آب را مشاهده کنید.
• سیستم فیلتراسیون: در واقع یک پیستون مشبک است که از سه قسمت، اهرم، میله فلزی و همچنین فیلتر فلزی تشکیل می‌شود که با واسطه میله به اهرم متصل می‌شود. با قرار دادن فیلتر روی قهوه و فشار دادن اهرم، می توانید قهوه فیلتر کنید.
• دسته و پایه فلزی: برای جلوگیری از انتقال حرارت به سطح و دست شما، به کارافه شیشه‌ای به ترتیب از پایه و دسته پلاستیکی یا فلزیمقاوم به حرارت متصل می‌شود.

آیا فرانسوی‌ها واقعا از فرنچ پرس استفاده می‌کنند؟

بر خلاف تصور رایج، ممکن است در خانه‌ها، مردم از فرنچ پرس استفاده کنند، اما در بیشتر کافه‌ها و رستوران‌ها این‌طور نیست. در واقع فرهنگ قهوه فرانسوی در مورد به سرعت سرو کردن یک شات سریع اسپرسو یا نوشیدنی مشابه بر پایه اسپرسو است.

برخلاف ایتالیا که مملو از کافه‌هایی است که پر از باریستا هستند، در فرانسه به سختی یک باریستا پیدا خواهید کرد و در بیشتر موارد، فقط پیشخدمت‌هایی هستند که به سرعت فنجان پس از فنجان اسپرسو می‌ریزند و سرو می‌کنند. پس انتظار نداشته باشید که وارد یک کافه فرانسوی شوید و کسی را ببینید که پشت پیشخوان با یک فرنچ پرس مشغول به کار است. در واقع احتمال دیدن چند دستگاه اسپرسوساز با عملکردی آسان و تعداد زیادی فنجان خالی روی هم چیده‌شده بسیار بیشتر است.

قدم به قدم با طرز تهیه قهوه فرانسه با فرنچ پرس

اکنون که به سوال قهوه فرانسه چیست؟ پرداختیم، طرز تهیه قهوه فرانسه را به صورت قدم به قدم بررسی می‌کنیم. قبل از هر کاری باید یک قهوه رست‌شده مناسب انتخاب کنیم. قهوه رست متوسط تا تیره بهترین انتخاب است. برای تهیه قهوه فرانسه با فرنچ پرس به روش زیر عمل کنید:

آسیاب کردن دانه‌های رست‌شده قهوه

۵۰ گرم (حدود ۱۰ قاشق غذاخوری) قهوه را وزن کرده و آن را با آسیاب قهوه درشت پودر کنید. قهوه آسیاب‌شده طراوت خود را در عرض چند ساعت از دست می‌دهد. به خودتان لطف کنید و قهوه از قبل آسیاب‌شده نخرید. وقتی دانه‌های رست‌شده قهوه‌تان را چند دقیقه قبل از دم کردن آسیاب کنید، لذت قهوه‌ای که میل می‌کنید دو چندان می‌شود.

آماده کردن فرنچ پرس

فرنچ پرس خود را روی ترازو آشپزخانه قرار دهید و تفاله قهوه را درون آن بریزید. ترازو را صفر کنید و یک تایمر را با مدت چهار دقیقه شروع کنید.

اضافه کردن آب جوش به فرنچ پرس

بهترین نسبت قهوه به آب جوش ۱ به ۱۲ است که در این رسپی به ازای ۵۰ گرم قهوه آسیاب‌شده باید ۶۰۰ گرم آب جوش اضافه کنیم. با این حال، این نسبت را می‌توانید مطابق با سلیقه شخصی خود تنظیم کنید، زیرا برخی از افراد قهوه قوی‌تر یا ضعیف‌تر را ترجیح می‌دهند.

بهتر است برای تهیه قهوه از آب معدنی یا آب تصفیه‌شده خانگی استفاده کنید. بهترین دما برای دم کردن قهوه بین ۱۹۵ تا ۲۰۵ درجه فارنهایت یا ۹۰ تا ۹۶ درجه سانتی‌گراد است. بهتر است اجازه دهید آب جوش برای ۱ الی ۲ دقیقه پس از رسیدن به نقطه جوش خنک شود.

عصاره گیری از تفاله قهوه

پس از گذشت هر چهار دقیقه، فیلتر را به آرامی پایین بیاورید و تفاله‌های قهوه را در انتهای فرنچ پرس نگه دارید. سپس قهوه را فورالیوانیا یک کارافه جداگانه بریزید تا از دم کشیدن مداوم آن جلوگیری شود که اگر دم کشیدن به صورت طولانی مدت (۸+ دقیقه) انجام شود، منجر به تلخ شدن قهوه می‌شود.

طرز تهیه قهوه فرانسه با دستگاه

برای تهیه قهوه فرانسوی با دستگاه قهوه‌ساز، ابتدا در مخزن دستگاه مقداری آب معدنی بریزید. در مرحله بعدی اگر دستگاه شما مجهز به فیلتر کاغذی است، طبق تنظیمات دستگاه آن را در جایگاه خود در سبدش قرار دهید. سپس قهوه رست آسیاب‌شده را درون فیلتر کاغذی بریزید؛ سبد را درون دستگاه قرار داده؛ دستگاه را روشن کنید و اجازه دهید تا طبق تنظیمات دستگاه، چرخه عصاره‌گیری تکمیل شود. دقت کنید که نوع قهوه رست و نسبت قهوه به آب کاملا مشابه روش تهیه قهوه فرانسوی با فرنچ پرس است.

نتیجه گیری

همان‌طور که در این مطلب خواندید، در پاسخ به این سوال که قهوه فرانسه چیست باید گفت قهوه فرانسه فراتر از دانه، بهروش دم کردن و در اصل نوعی فرهنگ فرانسوی است که به نوشیدن قهوه در کافه پیاده‌روها و استراحت کردن اشاره می‌کند. در واقع پاسخ به سوال قهوه فرانسه چیست؟ چیزی بیشتر از نوع رست قهوه، شیوه دم کردن و… است، اینجا نگرش به زندگی اهمیت دارد.

فرهنگ کافه‌ها در فرانسه قرن‌هاست که دستخوش تحولات گسترده‌ای شده است، ولی همچنان زنده هستند. هر نوع کافه‌ای که سفارش می‌دهید مهم نیست. اگر می‌خواهید مانند فرانسوی‌ها قهوه بنوشید، باید زمانی را برای لذت بردن از آن اختصاص دهید.