آش ابودردا یکی از قدیمی‌ترین آش‌های ایرانی است که در شب چهارشنبه سوری و شب سال نو به نیت سلامتی و شفاء درست می‌کنند. دستور این آش خوشمزه به یکی از اصحاب پیامبر که حکیمی حاذق بوده نسبت داده می‌شود. دستور آن مشابه طرز تهیه آش رشته است. اگر علاقه‌مند به رسم و رسوم شب چهارشنبه سوری هستید حتما طرز تهیه آش ابودردا را بخوانید.
مواد لازم برای تهیه آش ابودردا
- سبزی آش ۱/۵ کیلو
- رشته آش ۳۰۰ گرم
- پیاز بزرگ ۵ عدد
- کشک ۲ لیوان
- عدس ۱ لیوان
- نخود یک چهارم لیوان
- لوبیا چیتی یک چهارم لیوان
- ماش یک‌چهارم لیوان
- سیر داغ ۵ قاشق غذاخوری
- نعناع خشک ۴ قاشق غذاخوری
- روغن به مقدار لازم
طرز تهیه آش ابودردا
۱. حبوبات را بپزید
در اولین مرحله از طرز تهیه آش ابودردا همانند طرز تهیه آش رشته برای چهار نفر، حبوبات را از ۲۴ ساعت قبل خیس کنید. بهتر است در ظرف‌های جداگانه خیس‌شان کنید. در این مدت آب ظرف ها را حتما دو تا سه بار عوض کنید تا نفخ آن‌ها زودتر گرفته شود.
از آن‌جا که زمان پخت حبوبات‌ها با یکدیگر متفاوت است، آن‌ها را در ظرف‌های جداگانه بپزید. برای جلوگیری از مشکل نفخ معده حتما مطلب درمان نفخ شکم را بخوانید.
۲. پیاز داغ را درست کنید
در دومین مرحله از طرز تهیه آش ابودردا باید پیازها را خلالی نازک خرد کرده سپس آن‌ها را در یک تابه متوسط خوب سرخ‌شان کنید تا طلایی شوند. مطلب طرز تهیه پیاز داغ برای آش رشته، به شما در تهیه یک پیاز داغ مجلسی کمک خواهد کرد.
۳. آش را بپزید
در سومین مرحله از طرز تهیه آش ابودردا باید یک قابلمه نسبتا بزرگ انتخاب کنید. تمامی حبوبات پخته را داخل قابلمه بریزید. سپس سبزی آش را هم به همراه مقداری پیاز داغ و زردچوبه اضافه کنید. در صورت نیاز آب داخل قابلمه بریزید تا مواد راحت‌تر جوش بخورند. در نهایت حرارت را تنظیم کنید تا سبزی آش کم‌کم بپزد.
۴. رشته و کشک را اضافه کنید
در چهارمین مرحله از طرز تهیه آش ابودردا باید رشته آش و یک لیوان از کشک را داخل قابلمه بریزید. حال زمان دهید تا آش کامل جا بیفتد. فقط مراقب باشید رشته زیادی پخته نشود چراکه له خواهند شد. در تهیه این آش همانند طرز تهیه آش رشته ساده و سریع، کشک نقش مهمی در مزه دارد؛ در ریختن کشک حسابی دست و دلباز باشید.
شما در این مرحله طبق رسوم قدیمی به نیت سلامتی عزیزان‌تان با خمیر رشته می‌توانید آدمک درست کنید و در قابلمه بیاندازید.
۵. چاشنی‌ها را اضافه کنید
در پنجمین مرحله از طرز تهیه آش ابودردا نوبت به اضافه کردن چاشنی‌های آش می‌رسد. قبل از ریختن نمک، مزه آش را بعد از اضافه کردن کشک و رشته بچشید تا زیادی شور نشود. حال به مقدار لازم نمک و فلفل اضافه کنید. در این مرحله مهم است که آش را مدام هم بزنید تا ته نگیرد. از دیگر آش‌های محلی خوشمزه می‌توان به طرز تهیه آش سبزی شیرازی اشاره کرد که رنگ و لعابی دیگر به سفره افطارتان می‌دهد.
نکته ۱: اگر آش‌تان خیلی رقیق بود حتما یک قاشق غذاخوری آرد را در آب سرد حل و به مواد داخل قابلمه اضافه کنید.
نکته ۲: از فلفل قرمز و دارچین هم می‌توانید برای طعم بهتر آش استفاده کنید.
۶. آش را سرو کنید
در ششمین مرحله از طرز تهیه آش ابودردا تا زمانی که آش جا بیفتد باید به سراغ تهیه نعناع داغ بروید. مقدار نعناع گفته شده را برای چند ثانیه در یک ظرف کوچک تفت دهید. تنها مراقب باشید که زیادی تفت داده نشود چرا که آش‌تان تلخ خواهد شد.
حال که آش شما کامل جا افتاده است آن را در ظرف‌های مورد نظرتان بکشید. با باقی مانده پیاز داغ، کشک و نعناع داغ تزیین‌شان کنید. اگر هیچ ایده‌ای برای تزئین ظرف‌های آش‌تان ندارید حتما مطلب تزیین آش رشته با ایده‌های مجلسی و نذری را بخوانید.
نکات تکمیلی تهیه آش ابودردا
آش ابودردا که آن را آش شفاء هم می‌خوانند یکی از قدیمی‌ترین آش‌های محلی ایرانی به حساب می‌آید که می‌توان با رعایت نکات تکمیلی زیر آن را به بهترین شکل برای دورهمی‌های شب چهارشنبه سوری درست کرد.
آش های چهارشنبه سوری
ایران مهد طعم و مزه است تا جایی که دستورهای متفاوتی برای آش چهارشنبه سوری در شهرهای ایران می‌توان دید. یکی از معروف‌ترین آن، آش زین العابدین است که به نیت شفای بیمار در اکثر شهرها پخته می‌شود. این آش دستوری مشابه با طرز تهیه آش شله قلمکار نذری دارد.
قوچانی‌ها با دستوری مشابه برای این آش، از هفت نوع حبوبات مختلف هم استفاده می‌کنند. شمالی‌ها هم برای تهیه این آش مخصوص باقالی، چغندر، گندم و جو هم در کنار عدس و نخود به کار می‌برند. چاشنی آن را هم آب نارنج و رب انار می‌ریزند. برای آشنایی با آش‌های ایرانی می‌توانید مطلب انواع آش‌های محلی ایران را بخوانید.
طرز تهیه آش ابودردا مجلسی
آش ابودردا تنها آش سلامتی یا بیمار نیست چراکه آن را برای میهمانی و دورهمی‌هایتان هم می‌توانید به شکل مجلسی درست کنید. برای تهیه آش ابودردا مجلسی باید با گوشت چرخ‌کرده، گوشت قلقلی درست کنید سپس در پنج دقیقه پایانی به آش‌تان اضافه کنید. اگر نمی‌دانید چگونه گوشت قلقلی را درست کنید حتما طرز تهیه کوفته ساده با گوشت چرخ کرده را بخوانید. خراسانی‌های این آش سنتی را به همراه کوفته قلقلی در این شب درست می‌کنند.
رسوم آش ابودردا در شب چهارشنبه سوری
نام ابودردا شاید برایتان کمی عجیب باشد اما باید بدانید که نام یکی از اصحاب وفادار پیامبر است که به حکیم امت معروف بودند. این آش به نیت سلامتی یا نذری برای سلامتی افراد خانواده در آخرین چهارشنبه سال یا ماه صفر پخته می‌شود. مراسم رشته بری به همراه دعا و استغاثه برای تهیه آدمک‌های خمیری، ریختن آن در آش، هم زدن آش توسط فرد بیمار یا دختران دم بخت، خارج کردن آدمک‌های خمیری پس از پخت و پخش کردن آن بر روی بام خانه از مهم‌ترین رسوم تهیه آش ابودردا به حساب می‌آید.
