آش در فرهنگ غذایی ما ایرانی‌ها جایگاه ویژه‌ای دارد. اما یکی از آش‌های جذاب و خاص قطعا آش جو است. این آش در شهرهای مختلف ایران به روش‌های مختلف پخته می‌شود گاهی برخی آن را با گوشت می‌پزند و برخی بدون گوشت. قبلا در کتاب کاله طرز تهیه آش جو ساده و طرز تهیه آش جو با جو پرک شده را بررسی کرده بودیم و در ادامه می‌خواهیم طرز تهیه آش جو لعاب دار را هم با گوشت هم بدون گوشت مرور کنیم.
مواد لازم برای تهیه آش جو لعاب دار بدون گوشت
- نخود ۵۰ گرم
- لوبیا چیتی ۵۰ گرم
- عدس ۵۰ گرم
- جو ۱۰۰ گرم
- اسفناج، گشنیز، جعفری، پیازچه یا پیازچه ۵۰ گرم از هر سبزی
- پیاز متوسط، ریز خرد شده ۲ عدد
- آب گوشت گاو ۲۰۰ میلی لیتر
- آرد ۱ قاشق غذاخوری
- نعناع خشک ۱ قاشق چایخوری
- زردچوبه ۱ قاشق چایخوری
- نمک و فلفل سیاه به مقدار لازم
- کشک به مقدار لازم
طرز تهیه آش جو لعاب دار
۱. آماده کردن مواد اولیه
اولین مرحله از طرز تهیه آش جو لعاب دار این است که مواد اولیه این آش را آماده کنید. برای این کار ابتدا حبوبات را جدا جدا خیس کنید و بگذارید حداقل ۵ تا ۲۴ ساعت خیس بخورد. بعد همه سبزی‌ها را بشویید و ریز خرد کنید و کنار بگذارید.
۲. آغاز پخت مواد
اکنون که زمان پخت آش جو لعاب دار فرا رسیده ابتدا آرد را با ۸۰۰ میلی‌لیتر آب سرد مخلوط کرده و آب را به جوش بیاورید سپس عدس، نخود و لوبیا چیتی را اضافه کنید و بگذارید خوب بپزند. هم‌زمان در یک قابلمه پیاز را سرخ کنید و بعد در همان قابلمه سیر و البته نعناع را هم آماده کنید.
۳. اضافه کردن سبزی و پخت نهایی
اکنون بخشی از پیاز، سیر و نعناع داغ را همراه سبزی خرد شده را به قابلمه اضافه کنید و نمک بزنید. اجازه دهید آش به مدت ۳۰ دقیقه دیگر روی حرارت ملایم بپزد تا لعاب بندازد. وقتی آش آماده شد. با کشک یا ماست و نعنا سرخ شده تزئین کنید.
مواد لازم برای تهیه آش جو لعابدار با گوشت
- گوشت ۴۵۰ گرم
- جو ۱/۵ پیمانه
- پیاز بزرگ ۱ عدد
- نخود ۱/۲ فنجان
- لوبیا ۱/۲ فنجان
- فنجان عدس ۱/۲
- سبزی آش ۴ تا ۵ فنجان
- برنج ۱/۴ پیمانه
طرز تهیه آش جو لعاب دار با گوشت
برای تهیه آش جو لعاب دار درست مثل طرز تهیه هر آش دیگری ابتدا باید حبوبات و جو را جدا جدا به مدت یک شب در آب بخیسانید بعد ابتدا گوشت را خرد کنید و در روغن با پیاز داغ خوب سرخ کنید، زردچوبه بزنید و حبوبات را اضافه کنید و بگذارید با آب زیاد بپزند. طرز تهیه پیاز داغ کاراملی و طرز تهیه پیاز داغ نگینی که مناسب داخل آش است را در کتاب کاله بخوانید.
وقتی گوشت خوب پخت آن را خارج کنید و در میکسر بریزید تا کاملا خرد شود یا با دست ریش‌ریش کنید. در نهایت جو و برنج را به قابلمه اضافه کنید، بعد گوشت ریش‌ریش را بریزید و بگذارید تا بپزد وقتی خوب مواد پختند سبزیجات خرد شده آش را به قابلمه اضافه کنید و هم بزنید.
یادتان باشد نمک و فلفل را در این مرحله اضافه کنید و اجازه دهید تا آش خوب لعابدار شود. در نهایت آش جو را در کاسه‌هایی با کشک سرو کنید. در صورت تمایل مقداری پیاز و سیر خلال شده را تفت دهید و وقتی خوب و ترد شدند کمی نعنا خشک اضافه کنید.
نکات تکمیلی برای تهیه آش جو لعاب دار
همان‌طور که دیدید برای تهیه آش جو دستتان باز است و می‌توانید این غذا را هم با گوشت هم بدون گوشت درست کنید. اما رعایت نکات کلی در تهیه این غذا به شما کمک می‌کند که حاصل کارتان غذایی خوشمزه‌تر باشد.
خیساندن حبوبات
یکی از نکات مهم در تهیه آش چه آش جو باشد چه رشته و یا هر آش دیگر، این است که حتما حبوبات آش را قبل از پخت خوب در آب بخیسانید تا هم نفخ آن‌ها گرفته شود هم حبوبات با سرعت بیشتری بپزند.
اما اگر فرصت نکرده‌اید از قبل حبوبات را بخیسانید پس حتما قبل از پخت نهایی آن‌ها را به مدت ۲-۳ دقیقه بجوشانید و آب آن‌ها را بیرون بریزید. بهتر است این کار حداقل دو بار تکرار کنید. ضمنا اگر می‌خواهید زمان پخت حبوبات را کاهش دهید خوب است مقداری سرکه یا آبلیمو به آبی که حبوبات را در آن ریختید بریزید تا سرعت پخت حبوبات افزایش پیدا کند.
تنوع در استفاده از مواد آش جو
برای تهیه آش جو بسته به منطقه و ذائقه تنوع موادی که در آن استفاده می‌شود متفاوت است مثلا عده‌ای در آش جو برنج می‌ریزند اما برخی نمی‌ریزند یا عده‌ای گوشت می‌ریزند و برخی گوشت نمی‌ریزند پس بسته به سلیقه خود می‌توانید در مواد آش جو تنوع بدهید و مثلا طرز تهیه آش جو با جو پرک را امتحان کنید. اما یادتان باشد آش به سبزی است که خوشمزه می‌شود پس حتما سبزیجات لازم آش را استفاده کنید.
