فتوش یکی از مشهورترین سالادهای لبنانی و سوری است؛ سالادی سرشار از سبزیجات تازه که با نان پیتای برشته و ادویه سماق ترکیب میشود و طعمی ترش، تازه و الهامگرفته از آشپزی شام دارد. این سالاد به دلیل سادگی، طراوت و بافت ترد نان، در تمام جهان عرب محبوب است و معمولا در کنار غذاهای گوشتی، کبابها و حتی بهعنوان یک وعده سبک سرو میشود. راز موفقیت فتوش در دو چیز است: تازگی مواد اولیه و درست برشته کردن نان. در ادامه، نسخهای کامل و حرفهای از مراحل طرز تهیه فتوش عربی ارائه شده تا بتوانید این سالاد خوشعطر را دقیق، استاندارد و باکیفیت آماده کنید.
مواد لازم برای تهیه فتوش عربی
- نان پیتا ۲ عدد
- کاهو ۱ عدد
- گوجه ۳ عدد متوسط
- خیار ۳ عدد
- تربچه ۵–۶ عدد
- فلفل دلمهای سبز یا قرمز ۱ عدد
- پیازچه ۴–۵ عدد
- نعناع تازه ۱/۴ پیمانه (۴-۶ قاشق)
- جعفری تازه نصف دسته
- سماق ۲ قاشق غذاخوری
- نمک و فلفل سیاه به مقدار لازم
- روغن زیتون ۴–۵ قاشق غذاخوری
- آبلیمو تازه ۵–۶ قاشق غذاخوری
- سیر رندهشده ۱ حبه
- رب انار یا آب انار (اختیاری) ۱ قاشق غذاخوری
طرز تهیه فتوش عربی
مرحله اول: آمادهسازی و برشته کردن نان پیتا


در اولین مرحله از طرز تهیه فتوش عربی باید نان را برشته کنید. برشتهکردن نان پایه اصلی یک فتوش استاندارد و حرفهای است؛ نان باید در پایان کاملا ترد، سبک و چیپسی باشد تا بافت سالاد را ارتقا دهد.
برای شروع، نان پیتا را از وسط باز کنید تا دو لایه نازک و یکنواخت داشته باشید. هر لایه را با چاقو یا قیچی به مربعهای کوچک حدود دو تا سه سانتیمتر برش دهید. قطعات نان را روی سینی فر پخش کنید و مقدار کمی روغن زیتون روی آنها بریزید؛ فقط در حدی که سطح نان مرطوب شود.
سپس کمی سماق و نمک روی نان بپاشید تا طعمدهی پایه شکل بگیرد. سینی را برای حدود ۱۵ دقیقه در فر با دمای ۱۸۰ درجه قرار میدهیم تا نان کاملا طلایی، خشک و برشته شود.
اگر فر در دسترس نباشد، همان نتیجه را میتوان در تابه خشک به دست آورد یا با مقدار کمی روغن نانها را در تابه سرخ کرد. در پایان، نان برشتهشده را کنار بگذارید تا کاملا خنک شود و تردی ایدهآل خود را حفظ کند.
مرحله دوم: شستوشوی اصولی و خشککردن سبزیجات


برای داشتن یک فتوش حرفهای و خوشطعم ضروری است که سبزیجات خشک و بدون هیچ رطوبت اضافه آماده شوند؛ چون حتی مقدار کمی آب، نان برشته و ترد سالاد را خمیری میکند و بافت غذا را از بین میبرد.
کاهو را برگبرگ جدا میکنیم و در آب سرد بشویید تا هرگونه خاک و آلودگی کاملا خارج شود. سپس خیار، گوجه، تربچه، فلفل دلمهای و پیازچه را بشویید.
برگهای نعناع و جعفری را از ساقهها جدا کرده و فقط برگهای تازه و سالم را نگه دارید. تمام مواد شستهشده را روی دستمال آشپزخانه یا داخل خشککن سالاد کاملا خشک کنید؛ زیرا کوچکترین رطوبت اضافه کیفیت نهایی فتوش را کاهش میدهد و مانع حفظ بافت ترد نان میشود.
مرحله سوم: خرد کردن اصولی سبزیجات
در فتوش، خرد کردن سبزیجات به شکل ریز مانند سالاد تبوله ممنوع است؛ سبزیجات باید کمی درشت باقی بمانند تا حجم و بافت طبیعی خود را حفظ کنند.
کاهو را به قطعات متوسط و نامنظم خرد کنید و گوجهها را به شکل مکعبی درشت یا هلالی برش دهید تا هنگام سرو له نشوند. خیار را میتوان با پوست یا بدون پوست، بسته به سلیقه، به حلقههای ضخیم یا نیمدایره برش داد و تربچهها را نازک اما نه خیلی ریز ورقه کنید تا تردی خود را حفظ کنند.
فلفل دلمهای را به برشهای باریک یا مکعبهای متوسط خرد کرده و پیازچهها را در قطعات حدود یک سانتیمتر برش دهید. نعناع و جعفری نیز درشت خرد میشوند و از له کردن آنها خودداری کنید. رعایت این روش خرد کردن باعث میشود فتوش بافتی ترد، حجیم و خوشظرف داشته باشد و طعم و تازگی سبزیجات کاملا حفظ شود.
مرحله چهارم: تهیه سس فتوش


سس فتوش یکی از مهمترین اجزای سالاد است و با ترکیب طعم ترش، عطر تازه سبزیجات و ادویهها، شخصیت اصلی سالاد را شکل میدهد. برای تهیه آن، ابتدا آبلیمو تازه را در یک کاسه بریزید و سپس روغن زیتون را اضافه کرده و با همزن دستی یا چنگال خوب مخلوط کنید تا یکدست شود.
یک حبه سیر رندهشده را به مواد اضافه کنید تا طعمی ملایم و دلپذیر ایجاد شود. سپس سماق را اضافه کنید تا رنگ و عطر اصیل فتوش شکل گیرد.
در صورت تمایل میتوان کمی نعناع خشک نیز برای عطر بیشتر اضافه کرد و برای ایجاد طعم شیرین-ترش لبنانی، مقداری رب انار یا آب انار به سس افزود.
در نهایت، با نمک و فلفل سیاه چاشنی را تنظیم کرده و همه مواد را خوب مخلوط کنید تا سس به شکل یک مایع نسبتا غلیظ با تهطعم ترش و رنگ متمایل به قرمز درآید.
مرحله پنجم: مخلوط کردن سالاد
مرحله ششم: سرو و تزئین نهایی


برای سرو حرفهای فتوش، کمی سماق روی سطح سالاد بپاشید تا هم طعم و هم ظاهر جذابتری پیدا کند. چند برگ نعناع تازه را در وسط سالاد برای تزئین قرار دهید و چند قطعه نان پیتای ترد را کنار ظرف بچینید تا بافت ترد نان حفظ شود.
در نهایت و در آخرین مرحله از طرز تهیه فتوش عربی، سس اضافی را در یک ظرف کوچک کنار سالاد قرار دهید تا افراد در صورت تمایل بتوانند به آن بیفزایند و طعم را مطابق میل خود تنظیم کنند.
نکات تکمیلی برای طرز تهیه فتوش عربی
در این مرحله میپردازیم به نکات تکمیلی و جزئیمحور برای رساندن فتوش عربی به بالاترین استاندارد طعم، تردی و هماهنگی بافتی، از انتخاب سبزیجات تا لحظه سرو.
استفاده از سبزیجات تازه و ارگانیک برای تهیه فتوش
سبزیجات تازه نه تنها طعم و عطر بهتری دارند، بلکه بافت ترد و سالمی به سالاد میدهند. سبزیجاتی که کمی پژمرده هستند، باعث آب انداختن سالاد میشوند.
خنک کردن مواد قبل از ترکیب مواد فتوش
سبزیجات و نان برشته را چند دقیقه در دمای محیط یا کمی خنک کنید تا شوک حرارتی باعث نرم شدن زودرس نان نشود.
تنظیم میزان برش سبزیجات بر اساس نوع سبزی
سبزیجات با برگهای ضخیم مثل کاهو و فلفل دلمهای را درشتتر برش دهید و سبزیجات لطیف مثل تربچه و خیار را نازکتر، تا بافت سالاد متعادل بماند.
مخلوط کردن مواد با دقت
هنگام اضافه کردن سس، سالاد را آرام و با حرکت دورانی مخلوط کنید تا سبزیجات له نشوند و نان برشته ترد باقی بماند.
استفاده از آبلیمو تازه
آبلیمو تازه طعم روشن و طبیعی به سس میدهد و با عطر سبزیجات هماهنگی بهتری دارد نسبت به آبلیمو صنعتی یا بطری.
برشته کردن نان برای طرز تهیه فتوش عربی
اگر قصد دارید فتوش را چند ساعت قبل آماده کنید، نان را جداگانه برشته کرده و درست قبل از سرو اضافه کنید تا تردی آن حفظ شود.
سرو فوری بعد از مخلوط کردن
فتوش باید بلافاصله بعد از اضافه کردن نان سرو شود تا بافت نان و تازگی سبزیجات حفظ شود.
تزئین بصری فتوش عربی
علاوه بر سماق و نعناع، میتوان برای جذابیت بیشتر، مقداری پیازچه حلقهشده یا گل کلم ریز شده روی سالاد اضافه کرد.
کنترل دمای سرو
فتوش را در دمای محیط یا کمی خنک سرو کنید؛ قرار دادن آن در یخچال قبل از سرو باعث نرم شدن نان و کاهش تازگی سالاد میشود.
تنظیم سس برای ذائقه متفاوت
برای افرادی که ترشی کمتر یا طعم ملایمتر میپسندند، میتوان ترکیب آبلیمو و رب انار را کمی تغییر داد بدون اینکه تعادل طعم اصلی سالاد به هم بخورد.


سوالات متداول درباره طرز تهیه فتوش عربی
۱ . آیا میتوان نعناع تازه را با نعناع خشک جایگزین کرد؟
بله، میتوان از نعناع خشک استفاده کرد، اما عطر و تازگی کمتر خواهد بود؛ بهتر است کمی کمتر از مقدار نعناع تازه بریزید و در سس مخلوط کنید.
۲ . آیا میتوان نان پیتای برشته را با نان لواش یا نان باگت جایگزین کرد؟
بله، نان لواش یا باگت خشکشده نیز مناسب است، اما نان پیتا بافت ترد و سبک خاصی به سالاد میدهد که بهتر است رعایت شود.
۳ . آیا میتوان خیار را بدون پوست استفاده کرد یا پوست آن ضروری است؟
میتوان خیار را بدون پوست استفاده کرد؛ با پوست یا بدون پوست طعم سالاد تغییر کمی دارد، اما پوست کمی بافت ترد به سالاد میدهد.
۴ . آیا امکان دارد رب انار یا آب انار را حذف کنیم و سالاد همچنان خوشطعم باشد؟
بله، حذف رب یا آب انار ممکن است طعم شیرین-ترش لبنانی کمتر شود، اما ترشی آبلیمو و سماق کافی است.
