به هر نقطه از ایران که بروید میتوانید طعم غذاهای مختلف آن خطه را بچشید اما یکی از سرآمدترین شهرهای ایرانی که غذاهایش شهره خاص و عام شده قطعا گیلان است. قبلا در کتاب کاله طرز تهیه خورش ترش واش گیلانی را بررسی کرده بودیم و حالا میخواهیم طرز تهیه مرغ ترش گیلانی به ۴ روش مختلف که هر کدام یک ماده خاص دارد را بررسی کنیم.
مواد لازم برای تهیه مرغ ترش گیلانی با سبزی
- مرغ ۳ تکه
- سبزیحات معطر ۲۰۰ گرم
- پیاز ۱ عدد
- گردو ۱۵۰ گرم
- رب انار ۲-۳ قاشق غذاخوری
- آبغوره ۱ قاشق غذاخوری
- سیر ۲ حبه
- نمک، فلفل و زردچوبه به مقدار لازم
- روغن به مقدار لازم
طرز تهیه مرغ ترش گیلانی با سبزی
برای تهیه مرغ ترش به این شیوه که به آن مرغ ترش تهرانی هم میگویند، درست مثل طرز تهیه مرغ ترش با گردو و رب انار ابتدا گردوها را آسیاب کنید بعد مرغها را با زردچوبه، نمک و فلفل سیاه خوب مزهدار کنید و در نهایت سبزیهای معطر را خیلی ریز خرد کنید. حالا کمی روغن داخل ماهیتابه بریزید و مرغها را خوب سرخ کنید. در ماهیتابه دیگر سبزیها را در روغن سرخ کنید فقط مراقب باشید که خیلی سرخ نشود والا سبزی شما طعم تلخی خواهد داشت.
در همان روغنی که مرغها را سرخ کردید، پیازها را که ریز خرد کرده بودید، بریزید و تفت دهید. پیازها که کمی تفت خورد ۲ حبه سیر را بریزید و تفت دهید. حالا گردوی آسیاب شده را اضافه کنید و مجدد کمی تفت دهید. بعد از آن رب انار را اضافه کنید و مجدد مواد را کمی تفت دهید. پس از آن کمی زردچوبه، پودر فلفل سیاه و نمک اضافه کنید و مجدد یک تفت کوتاه دهید.
حالا مرغهای سرخ شده را همراه با سبزی معطر سرخ شده اضافه کنید و سه پیمانه آب جوش بریزید. ابتدا حرارت را زیاد کنید تا به جوش آید بعد که خورش به جوش آمد آبغوره را اضافه کنید و میزان رب انار را بررسی کنید اگر کافی بود حرارت را کم کنید و اجازه دهید مرغ ترش شما بعد از ۳۰ الی ۴۰ دقیقه به روغن افتاده و آماده سرو شود. نوش جان!
مواد لازم برای تهیه مرغ ترش گیلانی با رب انار
- مرغ ۲ یا ۳ تکه
- گردوی خردشده ریز یکچهارم فنجان
- زعفران ۲ قاشق غذاخوری
- پیاز ۱ عدد
- رب انار ۴ قاشق غذاخوری
- نمک، فلفل، زردچوبه به مقدار لازم
طرز تهیه مرغ ترش گیلانی با رب انار
یکی دیگر از روشهای تهیه مرغ ترش این است که یا کاملا سبزی را حذف میشود یا باز هم سبزی معطر بریزید، اما میزان آن خیلی کمتر از روش تهیه با سبزی باشد. در این روش ابتدا پیاز را خرد کرده و در روغن تفت دهید تا سرخ شود بعد زردچوبه را اضافه کنید و بلافاصله مرغ را در ظرف قرار دهید تا آن هم از هر دو طرف سرخ شود. سپس نمک اضافه کنید و اجازه دهید با یک لیوان آب مرغ به خوبی بپزد.
بعد از ۳۰ دقیقه که آب مرغ کشیده شد در قابلمه را باز کنید و زعفران دم کرده را به آن اضافه کنید. حالا گردو را اضافه کنید و هم بزنید تا سرخ شود و بعد رب انار بریزید و باز هم تفت دهید. کافی است بعد از این در قابلمه را به مدت ۲۰ دقیقه بگذارید تا مرغ ترش شما آماده شود.
مواد لازم برای تهیه مرغ ترش گیلانی با لپه
- مرغ ۳ یا ۴ تکه
- سبزی نیم کیلو
- لپه ۱ استکان متوسط
- پیاز ۱ عدد
- سیر ۴ حبهه
- تخم مرغ ۱ تا ۲ عدد
- آب نارنج ۱ استکان کوچک
- نمک، فلفل و زردچوبه به مقدار لازم
- آرد برنج یا آرد گندم ۱ قاشق غذاخوری
طرز تهیه مرغ ترش گیلانی با لپه
برای تهیه مرغ ترش گیلانی با لپه ابتدا سبزیها را تمیز شسته و خرد کرده و با روغن خوب سرخ کنید. بعد پیاز را همراه روغن و زردچوبه تفت دهید، بعد که پیاز سرخ شد، سیر رنده شده را هم تفت دهید. سپس مرغ را هم اضافه کنید و بعد یک قاشق آرد را هم در همین مواد برای قوام خورش تفت دهید.
سپس لپه خیس خورده را اضافه کنید و بعد سبزی سرخ شده را بریزید و مقداری آب به اندازهای که کامل روی مواد را بگیرد اضافه کنید؛ در قابلمه را ببندید و اجازه دهید مرغ به مدت حداقل یک ساعت تا یک ساعتونیم خوب بپزد و جا بیفتد. در آخر نمک، فلفل و آب نارنچ را اضافه کنید بعد که مزهها خوب به خورد خورش رفت تخم مرغ را اضافه کنید و هم بزنید و باز هم در قابلمه را ببندید تا تخم مرغ سفت شود. بعد از کمتر از ۱۰ دقیقه خورش مرغ ترش شما آماده است. نوش جان!
طرز تهیه مرغ ترش گیلانی با گردو
طرز تهیه مرغ ترش به این روش درست مثل طرز تهیه مرغ ترش با سبزی است تنها تفاوت آن این است که این مرغ ترش از همه مرغ ترشهای بالا کاملتر است چون هم سبزی دارد، هم لپه و هم رب انار و گردو. پس برای تهیه مرغ ترش به این روش دقیقا مثل طرز تهیه مرغ ترش گیلانی با سبزی عمل کنید فقط قبل از ریختن گردو لپهای که از قبل خیس خورده را اضافه کنید و بعد گردو و باقی مواد را اضافه کنید و اجازه دهید خورش جابیافتد.
نکات تکمیلی برای طرز تهیه مرغ ترش
غذاهای محلی بخصوص غذاهای محلی گیلان به قدر کافی خوشمزه هستند اما جزییات و فوت و فنهایی دارند که خوب است به آنها مسلط باشید.
سبزیهای مرغ ترش
اگر هنگامه تهیه مرغ ترش گیلانی سبزیجات محلی مثل کوتکوته و چوچاق در دسترس ندارید میتوانید فقط از نعنا استفاده کنید. اما ترکیب کلی سبزی مرغ ترش شامل موارد زیر است:
- سبزیهای محلی: خالواش یا چوچاق و کوتکوته
- سبزیهای دیگر: جعفری، گشنیز، اسنفاج، شوید، چغندر، نعناع و تره (هرچه میزان اسفناج بیشتر باشد لعاب خورش بیشتر خواهد شد.)
تفاوت مرغ ترش مازندرانی و گیلانی
فرق اصلی بین مرغ ترش گیلانی و مازندرانی همان لپه است که در مرغ ترش گیلانی استفاده میشود اما در مرغ ترش مازندرانی خبر از آن نیست، در کل مرغ ترش مازندرانی پر گردوتر است. قبلا در کتاب کاله طرز تهیه مرغ ترش مازندرانی را مرور کرده بودیم.
البته تفاوت دیگر مرغ ترش گیلانی این است که معمولا در انتها به آن تخم مرغ اضافه میشود.
نکات و فوت و فنهای مهم تهیه مرغ ترش
اگر غذای ترش دوست ندارید و یا رب اناری که دارید خیلی ترش است برای اینکه ملس شود، میتوانید از مقداری رب گوجه هم استفاده کنید. البته طرز تهیه رب انار ملس را میتوانید در کتاب کاله بخوانید.
برای تهیه مرغ ترش گیلانی باید حتما خورش آبدار باشد تا وقتی تخم مرغ اضافه میکنید تخم مرغها خیلی خورش را سفت نکند.
مرغ ترش را میتوانید با مرغ کامل به جای تکههای مرغ تهیه کنید.