نخود پلو یکی از غذاهای سنتی و مقوی ایرانی است که با عطر و طعم خاص خود، جایگاه ویژه‌ای در سفره‌های خانگی دارد. این غذا به دلیل استفاده از نخود، سرشار از پروتئین گیاهی و فیبر است و هم به‌صورت ساده و هم با انواع گوشت یا مرغ تهیه می‌شود. نخود پلو را می‌توان در مهمانی‌ها یا وعده‌های روزانه سرو کرد و به‌راحتی متناسب با ذائقه افراد تغییر داد. در ادامه دستور کامل و اصولی این غذای خوش‌عطر را خواهید خواند. طرز تهیه پلو یونانی را نیز می‌توانید در کتاب کاله بخوانید.
مواد لازم طرز تهیه نخود پلو
- برنج ایرانی ۳ پیمانه
- نخود فرنگی ۱ پیمانه
- پیاز متوسط ۱عدد
- زردچوبه ۱ قاشق چای‌خوری
- دارچین ۰/۵ قاشق چای‌خوری
- روغن یا کره ۴ قاشق غذاخوری
- نمک به مقدار لازم
- فلفل سیاه ۰/۵ قاشق چای‌خوری
- زعفران دم‌کرده ۳ قاشق غذاخوری
- گوشت گوسفندی یا مرغ (دلخواه) ۳۰۰ گرم
- شوید خشک یا تازه (اختیاری) ۰/۵ پیمانه
مراحل طرز تهیه نخود پلو
مرحله اول: آماده کردن نخودها
ابتدا نخودها را از چند ساعت قبل بخیسانید. آب آن را چند بار عوض کنید تا نفخ نخودها کمتر شود. سپس نخودها را در قابلمه‌ای ریخته و با مقداری آب تازه بپزید تا کاملا نرم شوند اما له نشوند. پخت نخودها حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه زمان نیاز دارد. پس از پخت، نخودها را آبکش کنید و کنار بگذارید.
مرحله دوم: آماده کردن گوشت یا مرغ
در این مرحله اگر قصد دارید نخود پلو را با گوشت یا مرغ تهیه کنید، گوشت را به قطعات کوچک خرد کنید. در قابلمه جداگانه پیاز خردشده را با مقداری روغن تفت دهید تا طلایی شود. سپس گوشت یا مرغ را اضافه کرده و با زردچوبه، نمک و فلفل تفت دهید. مقداری آب اضافه کنید و اجازه دهید گوشت یا مرغ کاملا بپزد و نرم شود. این مرحله حدود ۴۵ دقیقه برای گوشت و ۳۰ دقیقه برای مرغ زمان می‌برد.
مرحله سوم: پخت برنج
برنج را پاک کنید و چند بار با آب سرد بشویید تا آب آن شفاف شود. سپس برنج را به همراه آب و مقداری نمک در قابلمه بریزید و روی حرارت قرار دهید تا به جوش آید. وقتی دانه‌های برنج نرم شد ولی هنوز مغز آن کمی سفت بود، برنج را آبکش کنید. در این مرحله نباید برنج را کاملا بپزید تا در مرحله دم‌کشی له نشود.
مرحله چهارم: ترکیب مواد
در قابلمه‌ای مناسب، مقداری روغن یا کره بریزید. ته‌دیگ دلخواه خود را (مثل نان یا سیب‌زمینی) بچینید. سپس یک لایه برنج، مقداری نخود پخته، و در صورت استفاده، گوشت یا مرغ را اضافه کنید. این لایه‌ها را تکرار کنید تا مواد تمام شود. بین لایه‌ها کمی زعفران دم‌کرده و در صورت تمایل شوید بپاشید.
مرحله پنجم: دم کشیدن پلو
پس از چیدن لایه‌ها، در قابلمه را با دم‌کنی بپوشانید و روی حرارت ملایم قرار دهید. مدت زمان دم کشیدن نخود پلو حدود ۴۵ دقیقه است. در این زمان بخار داخل قابلمه باعث پخت کامل برنج و مخلوط شدن طعم‌ها می‌شود.
مرحله ششم: سرو نخود پلو
پس از دم‌کشیدن، نخود پلو را با احتیاط در دیس بکشید. اگر از زعفران استفاده کرده‌اید، مقداری از آن را برای تزئین روی برنج بریزید. می‌توانید نخود پلو را با سالاد شیرازی، ماست یا ترشی سرو کنید. این غذا هم به‌صورت ساده و هم همراه با پروتئین حیوانی، طعمی عالی دارد.
نکات کلیدی طرز تهیه نخود پلو
تجربه آشپزی نشان می‌دهد که نخود پلو، علی‌رغم سادگی ظاهری، نیازمند رعایت چند نکته ظریف است تا نتیجه نهایی خوش‌طعم و دل‌چسب شود. نکات زیر می‌تواند کیفیت غذای شما را به‌طرز چشمگیری ارتقا دهد.
تهیه نخود پلو با نخود آبگوشتی
به جای نخود فرنگی سبز می‌توانید از نخود آبگوشتی هم برای تهیه نخود پلو استفاده کنید. در طرز تهیه نخود پلو با نخود آبگوشتی، استفاده از نخود تازه و یکدست تاثیر زیادی در طعم و ظاهر غذا دارد. نخودهای کهنه دیرپز هستند و گاهی حتی پس از ساعت‌ها پخت، سفت باقی می‌مانند. طرز تهیه آلبالو پلو را در کتاب کاله بخوانید.
اضافه کردن مرغ به نخود پلو
اگر به طعم مرغ علاقه دارید، در طرز تهیه نخود پلو با مرغ می‌توانید مرغ پخته و ریش‌ریش شده را در لایه‌های برنج قرار دهید. این روش باعث غنی‌تر شدن پروتئین غذا می‌شود و طعمی متفاوت به نخود پلو می‌بخشد.
نخود پلو بدون گوشت هم خوشمزه است
در برخی مواقع، افراد تمایل دارند غذای سبک‌تر تهیه کنند. در طرز تهیه نخود پلو با نخود آبگوشتی بدون گوشت می‌توانید فقط نخود پخته را با ادویه‌ها و زعفران لابه‌لای برنج بریزید. نتیجه نهایی همچنان خوش‌عطر و مقوی خواهد بود.
شوید، طعمی تازه به نخود پلو می‌دهد
اگر دوست دارید عطر و طعم نخود پلو متفاوت باشد، در طرز تهیه نخود پلو با شوید، می‌توانید از شوید تازه یا خشک در لایه‌های برنج استفاده کنید. شوید طعم گیاهی خاصی به غذا می‌بخشد و هضم آن را نیز آسان‌تر می‌کند. طرز تهیه ماش پلو با گوشت چرخ کرده در کتاب کاله مطالعه کنید.
نخود پلو ساده بدون گوشت، انتخابی سالم
افرادی که غذای سبک یا گیاهی می‌خواهند، می‌توانند از طرز تهیه نخود پلو ساده بدون گوشت استفاده کنند. در این روش، تنها نخود و ادویه‌ها کافی است تا غذایی خوش‌طعم تهیه شود.
استفاده از مرغ ریش‌ریش شده
در طرز تهیه نخود پلو با مرغ ریش ریش، می‌توانید مرغ پخته‌شده را به صورت رشته‌ای ریش‌ریش کنید و بین لایه‌های برنج قرار دهید. این روش باعث توزیع یکنواخت طعم مرغ در کل غذا می‌شود. طرز تهیه دمپختک شوید با مرغ را نیز می‌توانید در کتاب کاله بخوانید.
نخود پلو به سبک جنوبی
در جنوب ایران، طرز تهیه نخود پلو جنوبی کمی متفاوت است. در این روش از ادویه‌های گرم‌تر مثل ادویه مخلوط جنوبی، دارچین و گاهی زعفران بیشتر استفاده می‌شود که طعمی تند و معطر به غذا می‌بخشد.
زمان مناسب پخت نخودها
مهم‌ترین نکته در تهیه نخود پلو، پخت کامل نخودها است. نخود نیم‌پز باعث می‌شود غذا زیر دندان سفت احساس شود و تجربه خوبی به همراه نداشته باشد. در تمامی روش‌ها مانند طرز تهیه نخود پلو با نخود آبگوشتی، زمان پخت نخود بسیار مهم است.
