دوغ برک که در برخی مناطق سیستان و بلوچستان به آن درزنک هم می‌گویند، یکی از غذاهای محلی اصیل و سبک ایرانی است. در طرز تهیه دوغ برک ترکیبی ساده از دوغ محلی، آرد، ادویه و روغن استفاده می‌شود که با طعمی دلچسب و متفاوت، اغلب به عنوان یک وعده سبک یا میان‌وعده گرم در روزهای خنک سرو می‌شود.
ویژگی جالب دوغ برک در سادگی مواد اولیه و سریع آماده شدن آن است. با این وجود، اگر مراحل تهیه را با دقت انجام دهید، می‌توانید غذایی خوشمزه و مقوی روی سفره داشته باشید. در ادامه همراه ما باشید تا به صورت مرحله به مرحله طرز تهیه دوغ برک را درست کنیم.
مواد لازم برای طرز تهیه دوغ برک (۴ نفره)
- دوغ محلی ۱ لیتر
- آرد سفید ۳ قاشق غذاخوری
- زردچوبه ۱ قاشق چای‌خوری
- نمک ۱ قاشق چای‌خوری
- فلفل سیاه یا قرمز به مقدار لازم
- روغن ۲ قاشق غذاخوری
مراحل طرز تهیه دوغ برک
مرحله اول: تفت دادن آرد
برای شروع، آرد را حتما الک کنید تا بافت آن یکدست شود و گلوله‌ای در غذا ایجاد نشود. آرد را در یک تابه خشک بریزید و روی حرارت ملایم قرار دهید. با قاشق چوبی مرتب هم بزنید تا کم کم رنگ آرد تغییر کند. تفت دادن آرد باید به گونه‌ای باشد که بوی خامی آن گرفته شود و رنگی مایل به طلایی یا قهوه‌ای روشن پیدا کند. مراقب باشید آرد نسوزد، چرا که در این صورت مزه دوغ برک تلخ خواهد شد.
اگر به دنبال دستورهای محلی هستید از طرز تهیه آش دوغ اردبیل غافل نشوید.
مرحله دوم: افزودن روغن و ترکیب با آرد
با از بین رفتن بوی خامی آرد و تغییر رنگ آن، روغن را اضافه کنید. حرارت همچنان باید ملایم باشد تا روغن به آرامی در آرد جذب شود. هم زدن را ادامه دهید تا آرد و روغن با هم ترکیب شده و حالتی خمیری و یکدست پیدا کنند. در این مرحله مهم است که آرد به روغن آغشته شود و به کف ظرف نچسبد.
مرحله سوم: اضافه کردن دوغ محلی
بعد از آماده شدن ترکیب آرد و روغن، وقت اضافه کردن دوغ محلی است. دوغ را به آرامی داخل تابه بریزید و مدام هم بزنید تا آرد در دوغ گلوله نشود. دقت داشته باشید که حرارت ملایم باشد تا دوغ، فرصت کافی برای ترکیب شدن با آرد را پیدا کند. هم زدن مداوم در این مرحله باعث می‌شود بافت دوغ برک نرم، روان و بدون گره آردی باشد. پیشنهاد ما به شما طرز تهیه آش دوغ با تخم مرغ است که طعم جالبی دارد.
مرحله چهارم: افزودن ادویه‌ها
وقتی دوغ و آرد خوب با یکدیگر مخلوط و شروع به گرم شدند، وقت اضافه کردن ادویه‌ها است. نمک، زردچوبه و فلفل سیاه یا قرمز را داخل تابه بریزید و دوباره هم بزنید. ادویه‌ها علاوه بر طعم‌دهی، رنگ زیبا و عطری خوش به دوغ برک می‌دهند. در این مرحله می‌توانید بسته به ذائقه خود، مقدار فلفل را کم یا زیاد کنید.
مرحله پنجم: غلیظ شدن بافت دوغ
پس از اضافه کردن ادویه‌ها، حرارت را کمی بالا ببرید تا مواد شروع به جوشیدن کنند. مدام هم بزنید تا ته نگیرد. حدود ۱۰ دقیقه زمان لازم است تا دوغ برک غلیظ‌تر شود و بافتی شبیه سوپ پیدا کند. توجه کنید که دوغ نباید خیلی سفت شود؛ قوام مناسب این غذا باید بین سوپ و آش باشد تا هنگام سرو، حالت روان و خوشمزه‌ای داشته باشد.
مرحله ششم: سرو دوغ برک
وقتی غلظت دوغ برک به اندازه مطلوب رسید، شعله را خاموش کنید. غذای شما آماده سرو است. می‌توانید آن را در کاسه‌های سفالی یا استیل سنتی بریزید تا حس و حال محلی آن بیشتر شود. دوغ برک معمولا داغ سرو می‌شود و همراه با نان محلی یا سبزی خوردن تازه، طعمی بی‌نظیر دارد. این غذا ساده اما سرشار از عطر و طعم محلی است. در کنار غذایتان از دوغ کفیر غافل نشوید.
نکات مهم در طرز تهیه دوغ برک
قبل از شروع درست کردن دوغ برک، بهتر است چند نکته کلیدی را بدانید تا این غذای محلی ساده را با کیفیت بهتر و طعم اصیل‌تری آماده کنید.
انتخاب دوغ تازه و محلی
برای درست کردن دوغ برک بهتر است از دوغ محلی تازه و کمی ترش‌مزه استفاده کنید. دوغ‌های صنعتی طعم یکسانی ندارند و ممکن است غلظت غذا را تغییر دهند. دوغ تازه علاوه بر طعم بهتر، باعث می‌شود غذا عطر سنتی‌تری پیدا کند. از دیگر آش‌های محلی می‌توان به تهیه آش دوغ ترکی اشاره کرد.
تفت دادن صحیح آرد در تهیه دوغ برک
یکی از مهم‌ترین مراحل، تفت دادن آرد است. اگر آرد بیش از حد تفت داده شود، طعم تلخ پیدا می‌کند و اگر خام بماند، بوی نامطبوعی در غذا ایجاد خواهد کرد. بنابراین باید تا زمانی آرد را حرارت دهید که رنگ آن کمی تغییر کند و بوی خامی‌اش گرفته شود.
اهمیت هم زدن دوغ برک
در هنگام افزودن دوغ به آرد، هم زدن مداوم ضروری است. اگر این کار را به درستی انجام ندهید، دوغ برک شما گلوله گلوله می‌شود و ظاهر و طعم غذا خراب خواهد شد. استفاده از همزن دستی یا قاشق چوبی بهترین گزینه است.
تنظیم غلظت دوغ
دوغ برک باید حالتی بین سوپ و آش داشته باشد؛ نه خیلی رقیق و نه بیش از حد غلیظ. اگر دیدید غذا سفت شد، کمی دوغ اضافه کنید و اگر خیلی رقیق بود، اجازه دهید بیشتر روی حرارت بماند تا غلیظ شود.
سرو داغ و فوری
دوغ برک باید داغ سرو شود؛ در صورت سرد شدن بافت آن تغییر کرده و سفت می‌شود. بهترین زمان برای سرو دوغ برک درست بعد از آماده شدن آن است، مخصوصا اگر همراه با نان محلی یا سبزی خوردن تازه سرو شود.
سوالات متداول درباره طرز تهیه دوغ برک
با آن که این غذا دستوری بسیار ساده دارد اما گاهی به هنگام تهیه آن دچار مشکلاتی می‌شوید که با خواندن سوالات زیر به راحتی می‌توانید از پس تهیه آن بربیایید.
بله، در صورت در دسترس نبودن دوغ محلی می‌توانید از ماست رقیق‌شده با آب استفاده کنید. البته دوغ طعم اصیل‌تری به این غذا می‌دهد.
اگر دوغ خیلی ترش یا چرب باشد یا حرارت خیلی زیاد باشد، ممکن است دوغ ببُرد. هم‌زدن مداوم و استفاده از حرارت ملایم مانع از این مشکل می‌شود.
بله، برخی افراد برای خوش‌طعم‌تر شدن این غذا مقداری سبزی خشک مثل نعنا یا ترخون و حتی حبوبات پخته را هم به آن اضافه می‌کنند، ولی دستور سنتی ساده‌تر است.
