یکی از آداب و رسوم ما ایرانیها در عید نوروز پهن کردن سفره هفت سین است. سبزه از اجزای اصلی هفت سین به حساب میآید که نشانه حیات، تولد دوباره و سبزی است. سبزه ماش، گندم، عدس، ذرت، هسته پرتغال و نارنج، خاک شیر، قرهماش، هسته خرما، تخمه آفتابگردان و سبزه تخم کدو از انواع سبزه عید نوروز به شمار میروند.
با نزدیک شدن به ایام عید نوروز بسیاری از خانوادهها دوست دارند، خودشان سبزه عید را بکارند. برای کاشت تمامی سبزهها باید از بذر سالم و تازه استفاده کنید تا قوه رشد مناسبی داشته باشند. در ادامه به روش کاشت انواع سبزه عید میپردازیم.
انواع سبزه عید ؛ سبزه گندم
یکی از محبوبترین سبزهها، سبزه گندم است. برای کاشت سبزه گندم، ابتدا یک مشت گندم را به مدت دو روز خیس کرده و مدام آب آن را عوض کنید تا ترش نشود.
هنگامی که بذرها شروع به جوانه زدن کرد به وسیله یک آبکش آب آنها را بگیرید و داخل دستمال نخی مرطوب نگهداری کنید. به طور مرتب دستمال را با آبپاش مرطوب کنید و در مکان گرم و مرطوب قرار دهید سپس یک تا دو روز صبر کنید تا جوانهها بیشتر رشد کرده و سبز شوند.
در ادامه داخل یک بشقاب یا سینی، مقداری ماسه شسته ریخته و جوانهها را به آرامی داخل ظرف منتقل کنید تا لایه ضخیمی ایجاد شود. ظرف را در مکان مناسب قرار داده تا نور کافی به آن برسد و هر چند ساعت یکبار ظرف را بچرخانید تا نور به همه جای سبزه برسد و یکدست رشد کند. روزی یک تا دو بار سبزه را با آب ولرم آبپاشی کنید.
زمانی که رشد سبزه به مقدار دلخواهتان رسید تا لحظه تحویل سال آن را در جای خنک قرار دهید تا زرد و خراب نشود. با یک روبان آن را تزیین کنید. در ایام نوروز، روزها سبزه را داخل اتاق بیاورید و شبها در محلی با دمای کمتر نگهداری کنید تا عمر سبزه طولانیتر شود.
انواع سبزه عید ؛ کاشت سبزه هسته پرتغال یا نارنج برای عید
یک پرتغال هستهدار انتخاب کنید و هستههای آن را طوری که آسیب نبینند، خارج کرده و کاملا زیر آب بشویید تا هیچ پالپی لابهلای آن باقی نماند سپس به مدت یک روز در آب ولرم خیس کنید. روی هستهها را با دقت بکنید تا مغز هسته آسیب نبیند سپس یک روز دیگر داخل آب ریخته و خیس کنید.
در ادامه دانهها را در یک پارچه نخی مرطوب نگهداری کنید و داخل یک پاکت پلاستیکی قرار دهید تا رطوبت هستهها حفظ شود. پاکت پلاستیکی را کنار پنجره قرار دهید تا دمای مناسب برای رشد سبزه فراهم شود. دو هفته صبر کرده و در این مدت، مدام دانهها را مرطوب کنید.
در ادامه درون یک گلدان یا ظرف مناسبی که انتهایش سوراخ دارد، خاک سبک باغچه ریخته و دانهها را بکارید. توجه داشته باشید که تراکم دانهها نه خیلی کم و نه خیلی زیاد باشد.
انواع سبزه عید؛ سبزه خاکشیر
سبزه خاکشیر در مقایسه با سبزههای دیگر خیلی سریع و در مدت زمان کوتاهی سبز میشود. برای تهیه این سبزه به ازای یک پیمانه خاکشیر از پنج پیمانه آب برای خیساندن به مدت یک شب استفاده کنید.
یک کوزه سفالی آماده کنید و با جوراب زنانه نازک سطح کوزه را بپوشانید سپس جوراب را خیس کرده و با دست خیس، بذرهای خاکشیر را به صورت یکدست روی کوزه بمالید. کوزه را پر از آب کنید و مدام با آبپاش مرطوب کنید. مدت زمان سبز شدن سبزهخاکشیر پنج تا شش روز است.
انواع سبزه عید؛ سبزه عدس
یکی از پرطرفدارترین سبزههای عید، سبزهعدس است. برای تهیه این سبزه، مقدار زیادی عدس داخل ظرفی مناسب ریخته و روی آن را با آب پر کنید. ظرف را چند روز در دمای محیط قرار دهید. اگر آب عدس تمام شد، دوباره به آن آب اضافه کنید. توجه داشته باشید که هر بار نباید عدس را غرق آب کنید بلکه فقط با آبپاش آن را مرطوب کنید.
یک دستمال پارچهای را با آب مرطوب کنید و روی عدسها بگذارید سپس ظرف را کنار پنجره یا جایی که دارای هوای معتدل است، بگذارید. عدسها را هر روز آبکشی کرده و دستمال را نیز مرطوب کنید. پس از این که عدسها جوانه زدند آنها را داخل ظرف مناسب ریخته و تا زمانی که سبز نشدند دستمال را از روی آنها برندارید.
ظرف را در جایی که از نور مناسب برخوردار است قرار داده و نسبت به منبع نور بچرخانید تا یکدست رشد کنند. مدت زمان سبز شدن سبزهعدس، دو تا سه هفته است.
سبزه عید با دانه مرکبات درآب (سبزه شناور)
دانههای مرکبات را باید پوست بکنیم. به اینمنظور دانهها را ۲۴ ساعت در آب میگذاریم، سپس پوسته آنها را با احتیاط جدا میکنیم. در کف یک ظرف سوراخ هایی ایجاد میکنیم و هستههای به دست آمده را در آن میگذاریم. کف تنگ را بسته به سلیقه خود آماده کنید، آنرا پر از آب کرده
و ظرف حاوی هستهها را روی دهانه تنگ قراردهید. ظرف را با پارچه نخی نمدار میپوشانیم و آب را روی آن اسپری میکنیم که مرطوب بمانند و ریشه بزنند. بعد از مدتی ریشه میزنند البته سرعت رشد آنها متفاوت است، مثلا دانههای لیمو شیرین زودتر سبز میشوند.
سبز کردن دانه مرکبات در خاک
برای اینکه دانه مرکبات زودتر سبز شوند آنها را حدود ۴۸ ساعت در آب نگهداری کنید تا خیس بمانند. پوسته آنها را جدا کنید.
گلدانی که کف آن سوراخ دارد را از ماسه و خاک برگ پر کنید، دانههای پوست کنده را روی خاک بگذارید و روی آن را با خاک حدود ۲ سانتیمتر بپوشانید و آبیاری کنید. دانهها را زیاد عمیق نکارید تا زودتر جوانه بزنند.
گلدان را در محیط خانه با نور کافی نگهداری کنید، هروقت خاک گلدان خشک شد آنرا آبیاری کنید.
برای اینکه دانهها زودتر جوانه بزنند به مدت دو روز، می توانید بطری نوشابه بدون در را از وسط بریده و روی گلدان بگذارید، یا کیسه فریزری را بردارید و از چند جا سوراخهای کوچکی درآن ایجاد کنید و روی گلدان بگذارید.
دانهها بعد از ۱۴-۳۰ روز شروع به جوانهزنی میکنند.
سبز کردن تخم کدو
تخم کدوی خام را به مدت دو روز خیس کنید. بعد از ۴۸ ساعت آنها را در کیسه نخی مرطوب ریخته و برای آنکه آب اضافی آنها خارج شود داخل آبکش قرار دهید.
دو بار در روز کیسه را باز کرده و به دانهها آب بدهید. برای اینکه تمام دانهها از نور و رطوبت کافی استفاده کنند، هر از گاهی کیسه را جابهجا کنید.
بعد از گذشت ۳ تا ۴ روز جوانهزنی شروع میشود، در این مرحله آنها را در ظرف مورد نظرتان بریزید بهطوریکه پخش شوند و روی هم قرار نگیرند. کیسه فریزر یا سلفون را سوراخ سوراخ کنید و روی آن بکشید.
سبزه را به مدت ۱-۲ روز در داخل خانه و در جایی گرم و پرنور قرار دهید و روزی ۳ بار با آبپاش آنها را آبیاری کنید. بعد از گذشت دو روز کیسه را از روی سبزه برداشته و روزی ۲ با آن را آبیاری کنید.
روز سوم سبزه را بیرون از خانه و زیر آفتاب ملایم قرار دهید و شبها آن را به داخل خانه بیاورید. بعد از حدود ۲ هفته سبزه شما آماده است.