برای اینکه فرزندتان صاحب استخوانها و دندانهایی محکم شود، در ماههای بارداری، به میزان قابل توجهی کلسیم نیاز دارید. عوارض کمبود کلسیم در بارداری تنها سلامت استخوانهای او را تهدید نمیکند، بلکه رشد کامل قلب و سیستم عصبی را هم تهدید میکند. کلسیم کافی، احتمال دچار شدن مادر به فشارخون بارداری و پرهاکلامپسی را پایین میآورد و احتمال ابتلای نوزاد به ضعف عضلانی را کمتر میکند.
اگر بدنتان کلسیم کافی دریافت نکند چه باید بکنید؟
تردید نداشته باشید که بدون مصرف میزان کافی کلسیم در بارداری فرزندتان از ذخیره کلسیم بدنتان برای نجات خود استفاده میکند و این میتواند به عوارض کمبود کلسیم در دوران بارداری برگردد. البته استفاده جنین از ذخیره کلسیم بدن مادر، همیشه به معنای برطرف شدن نیاز او به این ماده معدنی نیست و گاهی حتی استفاده از کلسیم انبار شده در بدن مادر هم نمیتواند سلامت جنین را تضمین کند.
شاید تولد نوزاد با فشار خون بالا به نظرتان عجیب برسد اما متخصصان معتقدند نوزادانی که در دوران جنینی به اندازه کافی کلسیم دریافت نکردهاند، بعد از تولد فشارخون بالاتری دارند.
عوارض کمبود کلسیم در ماههای بارداری، تنها استخوانهای کودکان آینده را تهدید نمیکند. مادرانی که به اندازه کافی کلسیم دریافت نمیکنند، در معرض بالا رفتن سطح سرب در بدن قرار میگیرند. مشکلی که احتمال سقط جنین، زایمان زودرس و کمبود وزن جنین را بالا میبرد. گذشته از این، سطح بالای سرب در بدن مادر، بر ساختار مغز جنین هم تاثیر نامطلوبی میگذارد.
اغلب زنانی که از بالا رفتن سطح سرب در بدنشان در بارداری باخبر میشوند، هوای آلوده را متهم میکنند، اما محققان میگویند الگوی وارد نشدن میزان کافی کلسیم در بارداری بیشتر از آلودگی هوا بر افزایش سرب بدن تاثیر دارد.
چقدر کلسیم برای جلوگیری از عوارض کمبود کلسیم در بارداری کافی است؟
اینکه شما به چه میزان کلسیم در روز نیاز دارید، به سن و شرایط جسمیتان بستگی دارد. متخصصان معتقدند زنان ۱۹ تا ۵۰ ساله، باید هر روز هزار میلیگرم کلسیم به بدنشان برسانند و زنان ۱۸ ساله یا کوچکتر هم به ۱۳۰۰ میلیگرم کلسیم در روز نیاز دارند.
البته شکی نیست که در حاملگیهای چند قلو، بدن مادر به میزان بیشتری از این ماده معدنی نیاز دارد و زنانی که با فاصله کوتاهی از زایمان اول باردار شدهاند هم باید با وسواس بیشتری به تامین کلسیم مورد نیاز بدنشان توجه کنند.
شیر و فراوردههای لبنی، مهمترین منابع تامین کلسیم هستند. گذشته از این، با مصرف شیر سویا و نان هم میتوان این ماده مهم را به بدن وارد کرد. اما نباید این نکته را نادیده گرفت که شیوه تامین نیاز بدن به کلسیم در بارداری بستگی زیادی به الگوی تغذیه و محدودیتهای جسمی افراد دارد.
حساسیتهای غذایی، امکان جذب کلسیم با برخی از منابع مهم این ماده را از بعضی افراد میگیرد و بعضی از افراد هم بخاطر ابتلا به بیماریهای خاصی از مصرف لبنیات که اصلیترین منابع تامین کلسیم هستند منع میشوند.
اگر شما هم به عدم تحمل لاکتوز دچار هستید، با استفاده از لبنیات بدون لاکتوز، بخشی از نیاز بدنتان به کلسیم در بارداری را تامین کنید و از نوشیدنیهای غیرلبنی غنی شده با کلسیم و ویتامین هم کمک بگیرید. یادتان نرود که همیشه نباید همه نیازهای بدنتان را با کمک رژیم غذاییتان تامین کنید و در موارد لازم، میتوانید با مصرف دوز مناسب مکملها، از پایین آمدن سطح کلسیم بدنتان جلوگیری کنید.
اما در صورتی که شما حساسیت غذایی خاصی ندارید، میتوانید با مصرف مواد غذایی که در ادامه از آنها صحبت کردهایم، بخش بزرگی از نیاز بدنتان به کلسیم را تامین کنید. اگر میخواهید بدانید که در هر یک از مواد غذایی که در طول روز مصرف میکنید، چقدر کلسیم جا گرفته، به این فهرست توجه کنید:
- یک فنجان ماست همزده کمچرب: ۴۱۵ میلیگرم
- ۵۰ گرم پنیر موزارلا: ۴۰۰ میلیگرم
- ۲۲۴ گرم ماست میوهای کمچرب: بیشتر از ۳۱۰ میلیگرم
- ۲۲۵ گرم شیر کمچرب: ۲۲۹ میلیگرم
- ۱ قاشق غذا خوری کنجد: ۹۰ میلیگرم
- یک چهارم فنجان بادام: ۹۴ میلیگرم
- ۱ فنجان نخود: ۲۱۰ میلیگرم
- ۱ فنجان بروکلی: ۱۷۸ میلیگرم
- ۸ عدد انجیر: ۱۰۰ میلیگرم
- ۱/۵ فنجان بستنی وانیلی: ۸۴ میلیگرم
به مکمل کلسیم نیاز دارید؟
حالا که از میزان کلسیم موجود در بعضی از مواد غذایی باخبر شدید، میتوانید میزان کلسیمی که از طریق سبد غذاییتان به بدن شما وارد میشود را تخمین بزنید. اگر این میزان با آنچه که باید در هر روز به بدنتان برسانید تفاوت زیادی دارد نگران نشوید. شما میتوانید بخشی از کلسیم مورد نیازتان را با مصرف مکملهای دارویی تامین کنید.
اگر از مکملهای ویتامین دوران بارداری استفاده میکنید، احتمالا هر روز حداقل ۱۵۰ میلیگرم کلسیم را با کمک آنها به بدنتان وارد میکنید. با این وجود، اگر در رژیم غذاییتان جای چندانی برای مواد غذایی حاوی کلسیم وجود ندارد، میتوانید از طریق مکملهای دیگر، باقی نیازتان به این ماده معدنی را تامین کنید.
در مصرف کلسیم زیاده روی نکنید
نکته دیگری که باید به آن توجه کنید، این است که مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم به تنهایی نمیتواند همه نیاز بدنتان به این ماده را تامین کند. اگر شما به اندازه کافی ویتامین D مصرف نکنید، بدنتان از پس جذب کلسیم مورد نیازش برنمیآید. پس در کنار توجه به دریافت این ماده معدنی، مراقبت تامین ویتامین D بدنتان هم باشید.
مصرف محصولات لبنی غنی شده مثل ماست کلسیویتا در این دوران، احتمال ابتلای زنان به کمبود ویتامین D و کلسیم را کاهش میدهد. وجود میزان بیشتری از ویتامینهای گروه D در این محصولات، میتواند به کاهش مشکلات جنینی ناشی از کمبود ویتامین D کمک کند. البته فراموش نکنید که برای تامین نیاز بدنتان به این ویتامین و کلسیم در ماههای بارداری، ممکن است به مصرف مکلملهای دارویی هم نیاز داشته باشید. پس حتما با پزشکتان مشورت کنید.
گفتیم که کمبود کلسیم در بارداری سلامت مادر و جنین را به خطر میاندازد. اما یادتان نرود که مصرف بیش از اندازه کلسیم هم به اندازه کمبود آن دردسر ساز است. شما هر روز تنها مجاز به مصرف ۲۵۰۰ میلیگرم کلسیم هستید و هرچه بیشتر از آن به بدنتان این ماده را برسانید، احتمال ابتلایتان به سنگ کله و یبوست بالاتر میرود.
شما در مورد عوارض کمبود کلسیم در دوران بارداری چه مطالبی شنیدهاید یا با چه مشکلاتی روبرو شدهاید؟