واقعا صبحانه مهم‌ترین وعده غذایی است؟ فکر می‌کنید با کنار گذاشتن نان، رژیم غذایی‌تان سالم‌تر می‌شود؟ از نظر شما نخوردن گوشت، یک اشتباه جبران نشدنی است؟ اگر پاسخ شما به این سوالها مثبت است، باید بگوییم که باورهای غذایی نادرست، مسیر تغذیه شما را تغییر داده‌اند. افسانه‌های غذایی، باوری اشتباه در مورد غذا و تغذیه هستند که افراد زیادی در جامعه آنها را پذیرفته‌اند و مثل یک واقعیت ثابت شده، از آنها دفاع می‌کنند. واقعیت این است که شما در باور داشتن به این ادعاهای نادرست تنها نیستید؛ افسانه‌های غذایی، گاهی میراث اجدادمان هستند و گاهی حاصل شایعاتی که نسل به نسل، دهان به دهان می‌چرخند. دروغ‌های غذایی زیادتر از آن هستند که بتوانیم در یک مطلب از همه آنها صحبت کنیم؛ اما اینبار فهرستی از چند باور غذایی رایج که ریشه در واقعیت ندارند را با شما به‌اشتراک می‌گذاریم.
رژیم غذایی سالم می‌خواهید؟ نان را حذف کنید
نان منبع خوبی از کربوهیدرات‌هاست و کربوهیدارت‌ها نه تنها برای تامین انرژی ضروری هستند، بلکه برای تولید هورمون شادی‌آور سِرُوتُونین نیز مهم‌اند. کربوهیدرات‌ها نقش تسهیل‌گر را در عبور دادن اسید آمینه تریپتوفان از سد خونی مغزی دارند. بدن شما هم از تریپتوفان برای تولید سروتونین استفاده می‌کند.
اگر شما نان را از رژیم غذایی خود کنار بگذارید، احتمالا بدخلق‌تر می‌شوید. علاوه بر این، نان از گزینه‌های مقرون به صرفه برای تامین فیبر و ویتامین‌های گروه ب در رژیم غذایی است. چه بهتر است که از خمیر ترش یا نان‌های غلات کامل استفاده کنید.
نمک دریایی از نمک‌های معمولی بهتر است
در سالهای اخیر گرایش به مصرف نمک‌های طبیعی، انواع دریایی و حتی نمک صورتی (نمک رنگی هیمالیایی) زیاد شده است. تبلیغات ادعا می‌کنند که نمک‌ها، نسبت به نمک‌های معمولی مواد معدنی بیشتری داشته و سالم‌تر هستند؛ اما فریب شکل و رنگ زیبا و قیمت بالای این نمک‌ها را نخورید. اساسا همه آنها به اندازه نمک معمولی سدیم دارند و باقی مواد معدنی کمیاب هم به مقداری کمتر داخل‌شان هست و شما فقط پول بیشتری پرداخت می‌کنید.
میوه خشک، میان‌وعده سالمی است
میوه خشک برای دندان‌ها مضر است. گذشته از اینها به علت خشکی، نسبت به میوه‌های تازه آب کمتری دارد و مواد مغذی آن هم کمتر است. درست است که در تبلیغات سعی می‌کنند این میوه‌ها را میان وعده‌ای حاوی فیبر، ویتامین و آنتی‌اکسیدان نشان بدهند، اما در کنار اینها، میوه‌های خشک سرشار از قند هم هستند و مصرف تنقلات شیرین، مینای دندان را از بین می‌برد. پس برای کم کردن این عوارض، میوه خشک را در کنار غذا بخورید تا بدون به خطر انداختن دندانهای‌تان از فوایدش بهره‌مند شوید.
اصلا چربی نخورید تا لاغر شوید
باور عمومی بر این است که برای داشتن اندامی ایده‌آل و بدنی سالم، هر نوع چربی را باید از بشقاب‌مان حذف کنیم. اما همه چربی‌ها بد نیستند، لازم است میان چربی‌های خوب و غیراشباع (مانند چربی آووکادو، آجیل و دانه‌های خوراکی) با چربی‌های ترانس (مانند چربی غذاهای سرخ‌شده و منجمد) تفاوت قائل شویم.
عامل اصلی چاقی، افزایش مقدار کالری است و چاقی وقتی بوجود می‌آید که شما نسبت به میزان مصرف‌تان، کالری کمتری را می‌سوزانید. در مقابل، توصیه می‌شود که برای داشتن رژیم غذایی سالم، تقریبا ۳۰ درصد کالری روزانه‌تان را از چربی تامین کنید. کافی است چربی‌های خوب را انتخاب کنید که با بهبود ایمنی و عملکرد قلبی عروقی و عملکرد مغز و همچنین کاهش التهاب در بدن ارتباط دارند.
رژیم سم‌زدا بگیرید تا از دکترها بی‌نیاز شوید
در سالهای اخیر، محبوبیت رژیم‌های دیتاکس (سم‌زدایی) زیاد شده و باید اعتراف کنیم که مصرف آنها هم یکی از باورهای غذایی نادرست است. مبلغان این رژیم‌ها ادعا می‌کنند که با پیروی از دستورالعمل‌های رژیم دیتاکس می‌توان سموم را از بدن دفع کرد و این رژیم‌ها حتی مشکلاتی مانند چاقی، نفخ و مشکلات گوارشی را هم بهبود می‌دهند. اما تحقیقات حاکی از آن است که پاکسازی خاصی اتفاق نمی‌افتد، چون بدن در از بین بردن سموم بسیار ماهرانه عمل می‌کند. علاوه بر این، ممکن است این رژیم‌ها عواقب منفی بدنبال داشته باشند، زیرا کمبود کالری و پروتئین در بدن، باعث تهوع، کم‌آبی، سرگیجه و حتی تضعیف سیستم ایمنی بدن می‌شود.
رژیم غذایی سالم حتما باید گوشت داشته باشد
برخلاف تصور عموم، کنار گذاشتن گوشت از رژیم غذایی ضرری برای سلامتی ندارد. اگر شما رژیم گیاهخواری با حذف گوشت یا وگانیسم را در پیش بگیرید، هرچند با کمبود آهن و سایر مواد مغذی ضروری مانند ویتامین ب ۱۲ و اسیدهای چرب امگا ۳ روبرو می‌شوید، اما این کمبودها رفع شدنی هستند. آجیل، حبوبات و سبزیجات برگدار همه منبع آهن هستند، و غذاهای مبتنی بر سویا هم امگا ۳ دارند. می‌توانید غلات و نوشیدنی‌های سویای بدون قند را خریداری کنید که با ویتامین ب ۱۲ غنی شده‌اند.
میان‌وعده نخورید تا سالم بمانید
افراط در خوردن میان وعده‌های آماده (پفک، چیپس، و از این قبیل) بین وعده‌های غذا منجر به افزایش کالری و بالا رفتن وزن می‌شود، خوردن میان وعده لزوما چیز بدی نیست. اگر واقعا گرسنه هستید، می‌توانید این باورهای غذایی اشتباه را فراموش کنید و با یک بسته چیپس تا سر رسیدن زمان غذا سیر بمانید و احتمال پرخوری در وعده بعدی را پایین بیاورید.
میان وعده‌های پروتئینی هم برای ریکاوری عضلات بعد از تمرین ورزشی مفید هستند. البته بهتر است تنقلات سالمی مانند میوه و آجیل را انتخاب کنید که مغذی‌تر و مفیدتر هستند، ولی مصرف شکلات و پفک در حد اعتدال ضرری ندارند.
خوراکی‌ها تا ۵ ثانیه بعد از افتادن روی زمین تمیز هستند
بسیاری از افراد هنوز هم باور دارند که خوراکی یا غذایی که کمتر از پنج ثانیه از افتادنش روی زمین می‌گذرد، بی‌خطر است. قانون ۵ ثانیه هم یکی از باورهای غذایی اشتباهی است که باید فراموشش کنید. سال ۲۰۱۶، مطالعه‌ای با استفاده از چهار غذای هندوانه، نان، نان کره‌مالی شده و آبنبات انجام شد. محققان این غذاها را به آنتروباکتر آغشته کردند.
این باکتری شباهت زیادی با سالمونِلا دارد و به غذا می‌چسبد. در مرحله بعدی، غذاهای یاد شده را به میزان زمان‌های مختلف از ۱، ۵، ۳۰ تا ۳۰۰ ثانیه روی انواع سطوح انداختند. نتایج بررسی‌ها نشان داد که مقدار قابل‌توجهی از باکتری‌ها، ظرف پس از یک ثانیه به سطح غذا منتقل شدند و هر چه مدت باقی ماندن غذا روی سطح بیشتر بود، درصد آلودگی هم بالاتر می‌رفت. بالاترین میزان انتقال هم در هندوانه مشاهده شد. همچنین، نرخ انتقال باکتری‌ها از فرش، کمتر از موزاییک یا فولاد ضد زنگ بود.
صبحانه مهم‌ترین وعده غذایی است
این مورد هم یکی از توصیه‌های ثابت متخصصان و کارشناسان تغذیه است، اما شواهد تحقیقاتی نشان می‌دهد در مورد اهمیت صبحانه اغراق شده است. برعکس این باور قدیمی، مطالعات جدید حاکی است که فستینگ و محدود کردن دریافت کالری، فواید سلامتی و افزایش طول عمر را بدنبال دارد. صبحانه مهم است؛ اما معرفی آن به عنوان مهم‌ترین وعده غذایی، یکی از باورهای غذایی نادرست است.
در طول روز، کسانی که صبحانه را حذف می‌کنند، نسبت به صبحانه‌خورها کالری کمتری مصرف می‌کنند و در کل، میزان کالری سوزانده شده دو نفر تقریبا یکی است. البته در این بین احتمال سیگار کشیدن، نوشیدن الکل و ورزش کمتر هم بین آنها که صبحانه را حذف می‌کنند بیشتر است.
پرتقال بهترین منبع ویتامین C است
یکی از رایج‌ترین توصیه‌ها هنگام سرماخوردگی توصیه به مصرف ویتامین C است. اما به لحاظ علمی، شواهد کافی برای تایید این مسئله وجود ندارد. شاید دلیل این باور اشتباه آن باشد که در گذشته افراد پرتحرک (مثل سربازان و ورزشکاران) روزانه مقدار مشخصی ویتامین C مصرف می‌کردند و نصف مردم عادی سرما می‌خوردند.
اما برای بهره‌مندی از قدرت ویتامین C، باید هر روز و قبل از سرماخوردگی، ۱۰۰ میلی‌گرم ویتامین مصرف کنید و انجام این کار را تا زمان شروع علایم سرماخوردگی به تاخیر نیندازید.
برخلاف باور عموم، خیلی از میوه‌ها و سبزیجات دیگر هستند که حتی بیشتر از پرتقال ویتامین C دارند. یک عدد پرتقال به طور متوسط ۷۹ میلی‌گرم ویتامین C دارد، درحالیکه فلفل قرمز، ۱۹۰ میلی‌گرم، دو عدد کیوی 137 میلی‌گرم و کلم‌پیچ ۸۰ میلی‌گرم ویتامین دارد. برای افزایش جذب این ویتامین، تا جایی که می‌توانید میوه و سبزیجات را خام مصرف کنید و پوستشان را جدا نکنید.
اگر باردار هستید غذای تند نخورید
خیلی‌ها اعتقاد دارند که خوردن غذاهای تند احتمال زایمان زودرس را افزایش می‌دهد. اما این موضوع در سطح یک باور است و شواهدی مبنی بر آن وجود ندارد. بنابراین، از این جهت نیازی به تغییر رژیم در دوران بارداری ندارید.با این حال، هرچند غذای تند هیچ آسیبی به نوزاد نمی‌زند، اما در مادرانی که از سوزش سر دل شکایت دارند ایجاد ناراحتی خواهد کرد.
غذا را هرگز در مایکروفر گرم نکنید
درست است که بعضی از مواد مغذی (به عنوان نمونه ویتامین C) موقع قرار گرفتن در معرض گرما تجزیه می‌شوند، با این حال، هر نوع روش پخت‌وپز به نحوی بر مواد داخل غذا تأثیر می‌گذارد، چه غذایتان را روی اجاق گاز پخته باشید یا مایکروویو.
مایکروویو، غذا را ظرف مدتی کوتاه در معرض حرارت زیاد قرار می‌دهد، اما پخت‌وپز با آن بر سطح مواد مغذیِ داخل غذا تأثیر چندانی نمی‌گذارد. در واقع، وقتی سبزی‌ها را آرام با مایکروویو بپزید، در مقایسه با جوشاندن روی اجاق گاز، ویتامین‌های بیشتری حفظ می‌شود. می‌بینید؟ همین باورهای غذایی نادرست هستند که کار را برای‌تان سخت می‌کنند.
شکلات بخورید جوش می‌زنید
خبر خوبی برای دوستداران شکلات داریم! چندین دهه بود که شکلات عامل جوش‌های صورت نوجوانان معرفی می‌شد و از والدین و پزشکان شنیده بودیم که خوردن شکلات زیاد باعث بالا رفتن حرارت بدن و جوش زدن می‌شود. اما الان مشخص شده که شکلات ماده سالمی است و مصرف آن در حد اعتدال اشکالی ندارد، حتی اگر جوش زده باشید. به احتمال زیاد قند موجود در شکلات عامل جوش زدن است، نه کاکائو که ماده اصلی آن است. پس می‌توانید با خیال راحت این باورهای غذایی اشتباه را کنار بگذارید و در صورت محدود کردن مصرف قند، شکلات بخورید.
