در فرهنگ لغت دهخدا، واژه «لیته» به نوعی ترشی خوشمزه اطلاق شده که با استفاده از بادمجان پخته و له‌شده به عنوان پایه اصلی تهیه می‌شود. این ترشی خوش‌طعم با افزودن سبزیجات مختلفی مانند هویج، خیار، کرفس و… طعم‌های متنوعی پیدا می‌کند. یکی از محبوب‌ترین انواع ترشی لیته، ترشی گل کلم است که با افزایش مقدار گل کلم نسبت به بادمجان، طعمی ملایم‌تر و رنگی سفید و جذاب به خود می‌گیرد. در واقع، ترشی لیته گل کلم، ترکیبی است از بافت نرم گل کلم و طعم غنی بادمجان که آن را به یک انتخاب عالی برای افرادی که به دنبال یک ترشی خوشمزه و سالم هستند، تبدیل می‌کند. بنابراین اگر دوست دارید می‌توانید طرز تهیه ترشی لیته گل کلم را با جزییات کامل و ترفندها در ادامه بخوانید.
مواد لازم برای تهیه ترشی لیته گل کلم
- گل کلم ۴۵۰ گرم
- بادمجان ۴۰۰ گرم
- هویج ۱ عدد
- کرفس ۲ شاخه
- گوجه ۳ عدد
- فلفل تند ۳۰ گرم
- سبزی ترشی ۲۵۰ گرم
- سیر ۷ حبه
- نمک و زردچوبه به مقدار لازم
- گلپر، سیاه دانه و تخم گشنیز ۱-۲ قاشق غذاخوری
- ادویه ترشی ۲ قاشق غذاخوری
طرز تهیه ترشی لیته گل کلم
۱. خرد کردن مواد ترشی لیته
در اولین مرحله از طرز تهیه ترشی لیته گل کلم ابتدا کل سبزیجات را به خوبی بشویید و روی یک پارچه قرار دهید تا کاملا خشک شوند. دقت کنید که اگر سبزیجات آب داشته باشد ترشی شما کپک می‌زند. بعد از خشک شدن سبزیجات آن‌ها را تک به تک ریز کرده و داخل مخلوط‌کن یا غذاساز بریزید و خوب خرد کنید. فقط سیر و فلفل و سبزی‌های ترشی را جدا خرد کنید و در ظرف جدا بریزید چون این مواد نباید از ابتدای مرحله پخت بپزند.
۲. پختن مواد ترشی لیته
در این مرحله کل مواد خرد شده را داخل قابلمه مناسب بریزید، رویشان سرکه بریزید و بعد زردچوبه و نمک را اضافه کنید و هم بزنید روی حرارت متوسط گاز قرار دهید تا ۱۰ تا ۱۵ دقیقه مواد بجوشند بعد حرارت را خیلی کم کنید و سبزیجات را به همراه مخلوط سیر و فلفل را اضافه کنید. در آخر ادویه‌های مخلوط شده ترشی را به باقی مواد اضافه کنید و هم بزنید و ترشی را از روی حرارت بردارید.
نکته: سرکه باید کاملا روی مواد را بپوشاند.
۳. ریختن ترشی در شیشه
همان‌طور که مواد ترشی داغ هستند، مواد را داخل شیشه بریزید و در آن را محکم ببندید و آن را برعکس قرار دهید تا هواگیری شود. این ترشی را به این شکل می‌توانید تا مدت طولانی‌تری نگهداری کنید. این ترشی را داخل داخل یخچال بگذارید و هر زمان خواستید با هر غذای ایرانی که مدنظرتان است مصرف کنید.
نکات تکمیلی برای تهیه ترشی لیته
برای تهیه یک ترشی لیته گل کلم خوشمزه و با ماندگاری بالا، رعایت نکات و ترفندها ضروری است بنابراین خوب است با رعایت این نکات تلاش کنید یک ترشی لیته گل کلم خانگی و خوشمزه تهیه کنید که از طعم آن لذت ببرید.
معنای لغوی لیته
با توجه به ترجمه لغوی کلمه لیته در فرهنگ دهخدا، به ترشی‌ای، لیته گفته می‌شود که در آن از بادمجان پخته و له کرده و سبزیجات دیگر استفاده کنید. بنابراین اساس و پایه ترشی لیته بادمجان است اما اگر به هر دلیلی خواستید میزان بادمجان را کم کنید می‌توانید مثل طرز تهی ترشی لیته گل کلم، گل کلم آن را بیشتر در نظر بگیرید. بنابراین شاید اصلی‌ترین ترشی لیته همان ترشی لیته بادمجان است که می‌توانید روش آماده کردن ترشی لیته بادمجان ساده و روش آماده‌سازی ترشی لیته بادمجان فوری را با نکات کامل در کتاب کاله مطالعه کنید.
سبزی ترشی لیته
سبزی ترشی لیته شامل جعفری، گشنیز، ترخون، مرزه و شوید است که باید خوب شسته و درست مثل باقی مواد ترشی خشک کنید بعد در میکسر یا غذاساز کاملا ریزشان کنید.
ادویه ترشی لیته
ادویه ترشی لیته معمولا شامل پودر زیره سبز، فلفل سیاه نیم‌کوب، پودر زنجبیل، پودر گلپر، پودر تخم گشنیز، پودر سیر و فلفل قرمز است. البته می‌توانید ادویه مخصوص ترشی لیته آماده را از بازار هم خریداری کنید.
نسبت مواد ترشی لیته گل کلم
نسبت دقیق مواد برای ترشی لیته گل کلم بستگی به ذائقه شخصی شما و میزان ترشی مورد علاقه‌تان دارد. با این حال، در این ترشی میزان گل کلم باید بیشتر از بادمجان و دیگر مواد در نظر گرفته شود و بسته به میزان موادتان برای آن‌که مواد ترشی کاملا با سرکه پوشانده شوند حتما میزان سرکه را در حدی در نظر بگیرید که بتوانید با آن سطح مواد ترشی را کاملا بپوشانید.
تهیه ترشی لیته تند
ترشی لیته را می‌توانید براساس ذائقه خود تند کنید. برای تندتر کردن این ترشی می‌توانید فلفل سبز تازه آن را بیشتر در نظر بگیرید و مقدار ادویه‌های تند مثل انواع فلفل را در آن بیشتر کنید. طرز تهیه ترشی لیته تند را می‌توانید با جزییات در کتاب کاله مطالعه کنید.
تهیه ترشی لیته قرمز
یکی دیگر از ترشی‌های لیته جذاب موجود در ایران، ترشی لیته قرمز است که در این نوع ترشی لیته میزان گوجه بیشتر در نظر گرفته می‌شود و البته از مقداری رب هم برای قرمزتر شدن ترشی استفاده می‌شود. روش تهیه ترشی لیته مخلوط قرمز را هم می‌توانید با جزییات در کتاب کاله مطالعه کنید.
نحوه نگهداری ترشی لیته و جلوگیری از کپک زدن آن
ترشی لیته را باید حتما در جای خشک، خنک و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید تا ماندگاری بیشتری داشته باشد. اما برای آن‌که ترشی شما کپک نزند حتما بعد از شستن مواد و قبل از خرد کردنشان اجازه دهید مواد خوب خشک شوند تا در نهایت ترشی شما کپک نزند.
