نان در همه جای دنیا به اشکال و با روشهای مختلف تهیه میشود و در کنار غذاهای مختلف به عنوان تکمیلکننده سفرههای غذا بوده است. اما سوای جایگاه جهانی، نان و انواع نان همیشه یک منبع عالی برای تامین انرژی روزانه هم بوده است.
طبق سوابق تاریخی موجود اولین نان تقریبا هشت هزار سال قبل از میلاد در خاورمیانه و احتمالا در مصر پخته شده است و میتوان آن را نشانهای از اولین جوامع بشری در گذشته و تاریخچه نان در خاورمیانه دانست.
اکثر مردم هر روز نوعی نان مصرف میکنند. نان آرد سبوسدار در کنار نان موزی، نان سفید، نان قهوهای، نان چند دانه و غیره از رایجترین انواع نان در دنیاست. تنوع نان در دنیا آنقدر بسیار است که حتی تصور تنوع طعمها و انواع نانهای موجود فراتر از تصور است.
به طور کلی داستان نان را در هر کجای دنیا که بخواهید بررسی کنید چه شرق باشد چه غرب، بسیار جالب است. به همین دلیل در ادامه با معروفترین نانهای دنیا که از خمیرهای مختلف تهیه میشوند آشنا خواهیم شد.
چند نوع نان در جهان وجود دارد؟
نان از جمله اقلام غذایی است که به طور گسترده در سراسر جهان مصرف می شود. طبق گزارشهای ارائه شده از رستورانها، بررسیهای غذایی و دادههای مختلف، امروزه بیش از ۱۰۰ نوع نان در دنیا وجود دارد که در بین جوامع مختلف رواج دارد.
این انواع نان را میتوان به زیر دستههایی مانند نان آرد گندم، نان مخمر، نان تخت و بسیاری دیگر تقسیم کرد. حتی میتوان برای دستهبندی انواع نان با در نظر گرفتن اشکال و طعمهای مختلف آنها هم انواع نان موجود در دنیا را از هم تمیز و تشخیص داد.
حتی شیوه پخت نان، یعنی این که نان به چه روشی و در چه ظرفی پخته میشود هم موثر است مثلا نانهای که در تنور پخته میشوند با نانهایی که روی ظرفهای ویژه پخته میشوند، متفاوت هستند.
یکی از دلایل این همه تنوع در نان به نیازهای تغذیهای متفاوت مردم در جای جای دنیا برمیگردد اما سوای آن ترکیبات و تکنیکهای پخت هم در ایجاد این تنوع موثر بودهاند.
اما به طور کلی محبوبترین نانهای حال حاضر دنیا هم شامل نانهای سنتی و منطقهای میشود و هم نانهای صنعتی و فانتزی که روند تهیه نان را در دنیا تغییر دادند.
نانهای تخت، سادهترین نوع نان دنیا
نان تخت یا نان مسطح نوعی نان با ظاهری صاف و در اندازههای مختلف است. بیشتر نانهای مسطح از خمیر بدون خمیر مایه تهیه میشوند.
همچنین روشهای مختلفی برای تهیه نانهای مسطح مانند پختن، کباب کردن یا سرخ کردن وجود دارد. برخی از انواع نان تخت را میتوان تازه نوش جان کرد اما برخی از انواع دیگر نان ماندگاری خوبی دارند.
جدول زیر اطلاعات کلی در مورد این نانها را به شما نشان میدهد. اما در این میان خوب است اسم دیگر نانهای مسطح و تخت دنیا که برخی بخشی از نانهای ایرانی شناخته شدهاند مثل لواش، سنگک و تافتون را هم بیاوریم.
نام نان و منشاء | مواد اولیه اصلی | تکنیکهای پخت |
پیتا خاورمیانه و مدیترانه | مخمر، نمک، آب و آرد | پخت در فر یا روی اجاق |
چاپاتی آسیای جنوبی | آب و آرد گندم | پخت در ماهیتابه صاف |
روتی کانای (Roti Canai) اندونزی، مالزی و هند | آرد، روغن و آب | پخته در تابه صاف |
تورتیلا (Tortilla) آمریکای لاتین | خمیر ذرت یا آرد گندم | پخت سنتی روی کومال (کبابپز صاف) |
نان (Naan) آسیای جنوبشرقی، غربی و جنوبی | آرد، آب و نمک | پخت در تنور و فر، سرخ کردن در تاوا |
نان متزا (Matzah) اسرائیل | آرد و آب (نسخه ساده) | پخت در فر |
فوکاچیا (Focaccia) ایتالیا | مخمر، آب، آرد گلوتن، نمک و روغن | پخت در فر |
نان لوچی بنگلادش | آرد همه منظوره، نمک و روغن | پخت در تابه (سرخ شده) |
نان پاراتا (Paratha) هند | آرد سبوسدار و سفید، کره و چاشنی | پخت روی تاوه یا تاوا |
نان بولانی یا پریکی افغانستان | آرد و خمیرمایه | پخت در تابه |
پرتزل (Pretzel) آلمان | آرد، نمک، مالت، مخمر و آب | پخت در فر |
نان شائوبینگ (هوشائو) چین | آرد، نمک، روغن، آب و کنجد | پخت در فر |
برخی از نانهای مخمری در دنیا
خمیر کردن نان توسط مخمر را میتوان محبوبترین روش تهیه نان دانست. در ادامه هشت نوع خاص و شناختهشده نان مخمری از سراسر جهان آورده شده است.
نام نان و منشاء | مواد اولیه اصلی | تکنیکهای پخت |
باگت فرانسه | مخمر، آب، آرد و نمک | پخت روی اجاق گاز یا در تابه سوراخدار |
نان چاله (چله) اسرائیل | آرد سفید، آب، شکر، نمک، مخمر و تخم مرغ | پخت در فر |
نان چاودار اروپا | آرد چاودار و مخمر | پخت در فر |
نان سیب زمینی | آرد، سیب زمینی (یا آرد سیب زمینی)، آرد گندم | پخت در فر یا در تابه گریل |
نان گندم کامل اروپا | آرد سبوسدار | پخت در فر |
مافین انگلیس | مخمر، آرد گندم، کره، شکر، نمک، تخم مرغ و شیر | پخت در فر |
بریوش (Brioche) فرانسه | تخم مرغ، آرد، شیر، کره، آب و خامه | پخت در فر |
نان بیگل (Bagels) لهستان | آرد گندم، نمک، آب و مخمر | آبپز و پخت در فر |
چند نان خوشمزه با خمیر ترش
خمیر ترش یک روش خمیر مایه طبیعی از واکنش بین مخمر و لاکتوباسیلاسه وحشی است که اسید لاکتیک با طعم ترش را در نان ایجاد می کند. برای بالا آمدن نیازی به مخمر تجاری ندارد.
نام نان و منشاء | مواد اولیه اصلی | تکنیکهای پخت |
نان خمیر ترش مصر | خمیر ترش، آرد و آب | پخت در فر |
نان Coppia Ferrarese ایتالیا | آرد، گوشت، مالت، روغن و خمیر مایه | پخت در اجاق کاسهای ثابت |
نان Borodinsky روسیه | آرد چاودار و گندم، مخمر، نمک، شربت مالت، جو، زیره و گشنیز | پخت در تابه نان |
نان Rewena نیوزیلند | آرد، سیب زمینی، استارتر خمیر مایه، شکر، آب و نمک | پخت در قالب گرد |
نان Maltese مالت | مالت، روغن زیتون، آرد، مخمر | پخت در اجاق چوبی |
نان دمپر استرالیا | آب، آرد، نمک، خمیر مایه و شیر | پخت در خاکستر یا تابه چدنی |
نان راگبرود (Rugbrod) دانمارک | خمیر مایه و آرد چاودار | پخت در ظرف مخصوص نان |
عجله دارید؟ نانهای سریع را امتحان کنید
اگر زمان زیادی برای تهیه یک قرص نان ندارید، خوب است با نانهای سریع دنیا آشنا شوید. این نوع نانها به دلیل عدم وجود خمیر مایه سنتی مانند استارتر یا مخمر، سریع درست میشوند.
در عوض از بکینگ پودر یا جوش شیرین برای ور آمدن خمیر استفاده میشود. در ادامه هفت نوع نان سریع معروف دنیا را با روشهای پخت این نانها بررسی میکنیم.
نام نان و منشاء | مواد اولیه اصلی | تکنیکهای پخت | |
مافین آمریکا | آرد، خمیر، جوششیرین، شکر، روغن و تخممرغ | پخت در قالب یا تابه مافین | |
نان موز آمریکا | گندم، موز، شکر و آب | پخت در فر | |
نان کدوتنبل آمریکا | کدو تنبل، تخم مرغ، آرد، شکر و ادویهجات | پخت در تابه نان | |
نان Scone بریتانیا | بلغور جو دوسر، گندم و جو | پخت در تابه و فر | |
نان بارمبراک ایرلند | آرد و کشمش | پخت در فر | |
بیسکویت آمریکا و کانادا | بکینگپودر، کره، گوشت، باترمیلک و آرد | پخته در فر یا روی آتش | |
نان سودا ایرلند | جوش شیرین، آرد، باترمیلک و نمک | پخته روی یک سینی (برای نان سودا سنتی ایرلندی) |
نانهایی که نمیتوانید به آنها نه بگویید
اما دسته آخر نان شامل انواع نانهایی است که از نظر منشاء، مواد تشکیلدهنده، موارد استفاده و غیره با یکدیگر متفاوت هستند.
نام نان و منشاء | مواد اولیه اصلی | تکنیکهای پخت |
نان چیاباتا (Ciabatta) ایتالیا | آرد گندم، نمک، آب و مخمر | پخت در فر |
نان Breadstick ایتالیا | آرد، آب و مخمر خشک | پخت در فر |
نان سفید گندم | آرد سفید | پخت در فر |
وافل بلژیکی | بکینگ پودر، شکر، آرد، شیر، تخممرغ و کره | پخت در فر |
نان Pumpernickel آلمان | چاودار و خمیر مایه آسیابشده | پخت در فر |
نان چند غله بینالنهرین | بیش از دو نوع غلات، آرد، مخمر و آب | پخت در فر اما در زمان بسیار طولانی |
نان پاندولچه (Pan Dulce) مکزیک | مخمر، آرد، تخممرغ، کره، نمک و عصاره وانیل | پخت در فر |
نان آنپان (Anpan) ژاپن | پوره لوبیا شیرین، برنج | پخت در فر |
نان دوسا هند | برنج و نوعی عدس | پخت روی سینی داغ |
نان، دنیای پر از جذابیت و تنوع
ممکن است تعجب کنید که چرا انواع مختلفی از نان در جهان وجود دارد. واقعیت این است که دلیل این تنوع ترکیبی از دلایل مختلف است.
اما شاید دلیل اصلی این همه تنوع در انواع نان به ارضای جوانههای چشایی انسان برگردد. سوای این، دلایل دیگری هم در ایجاد این تنوع در نانهای خاورمیانه گرفته تا کل دنیا موثر بوده که در ادامه آنها را بررسی میکنیم.
روشهای کشت متفاوت: یکی از دلایل اصلی تنوع در انواع نان این است که هر زمینی برای هر نوع کشتی مناسب نیست. مثلا بعضی از زمینهای کشاورزی فقط برای گندم مناسب هستند اما برخی دیگر زمین مناسب غلات به شمار میآیند. و این تنوع کشت باعث ایجاد طعمها و انواع مختلف در دنیا شده است.
تکنیکهای پخت: هر خانوار یا نانوایی روشهای پختوپز خاص خودش را دارد و این تنوع باعث ایجاد انواع نان شده است.
ترجیحات طعمی: یکی از نکات مهم در مورد ایجاد تنوع در نان این است که هر شخصی طعم مختلفی را ترجیح میدهد برخی روغن زیتون دوست دارند و برخی دیگر کره را میپسندند. این بدان معنی است که با افراد مختلف، ترجیح طعم تغییر میکند.
دستور العملهای خاص: حتما شنیده اید که مادربزرگ یا مادرتان میگویند «این غذا تخصص من است» یا «این غذای خاص من است» یا حتی «این دستور غذای مخفی من است.» بنابراین، در این حالت که مواد اولیه یکسان هستند، طعم و بافت به دلیل تغییرات خاص، تغییر و کل دستور غذا را متفاوت میکند.
گیاهان و ادویهجات: به همان اندازه که مواد اصلی مهم هستند، گیاهان و ادویهها هم نقش حیاتی در تهیه هر غذا دارند. این نکته ما را به این نکته میرساند که همانطور که افراد مختلف ترجیحات مختلفی دارند، استفاده از گیاهان و ادویهها هم به ایجاد طعمهای مختلف کمک میکند.
ظروف خاص پخت: با وجود تمام نکاتی که گفتیم نمیتوانیم از نقش ظرف در طعم غذا غافل شویم. مثلا دیش دوسا از جنوب هند، روی یک تابه پهن پخته میشود و با سامبار و چاتنی نارگیل مخصوص سرو میشود یا برخی دیگر از نانها در تنور پخته میشود.
آلمان، کشور نانهای متنوع
حال که این همه نان در دنیا وجود دارد، یک کشور باید در صدر تنوع فهرست نانهای دنیا باشد و آن کشور کشوری نیست جز آلمان.
طبق بررسیهای انجام شده حدود ۳۰۰ نوع و طعم مختلف نان در دنیا وجود دارد. داشتن چنین طیف گستردهای به مهارتهای ارائه شده توسط نانوایان آلمانی برمیگردد.
در آلمان نانوایی آنقدر شغل مهم و تخصصی محسوب میشود که افراد برای نانوا بودن باید مهارتها و تکنیکهای مختلفی را یاد بگیرند.
ترکیه، بزرگترین مصرفکننده نان
بزرگترین مصرفکننده نان در جهان ترکیه است. هر فرد در سال ۳۹۶ تا ۴۶۲ پوند (۱۸۰ تا ۲۱۰ کیلوگرم) نان مصرف میکند که سرانه مصرف ترکیه را به بالاترین میزان مصرف نان در جهان تبدیل میکند.
صربستان و مونته نگرو با میانگین ۲۹۷ پوند (۱۳۵ کیلوگرم) و بلغارستان با میانگین ۲۹۲٫۶ پوند (۱۳۳ کیلوگرم) پس از ترکیه قرار دارند. تمام این دادهها توسط کتاب رکوردهای جهانی گینس ثبت شده است.
محبوبترین انواع نان در جهان
پس از خواندن تمام اطلاعات، اجازه دهید برخی از محبوبترین و پرمصرفترین نانهای جهان را بررسی کنیم. در ادامه لیست محبوبترین نانهای جهان آمده است:
نان سفید: اگرچه نان سفید چه به عنوان نان ساندویچی و چه به عنوان نان پودینگ پرمصرفترین نان است اما در لیست نانهای سالم قرار نمیگیرد.
باگت: باگت دومین نان پرطرفدار در جهان است که لایه بیرونی آن ترد و داخل آن نرم و کرکی است. این نان برای سرو با سوپ عالی است چون لایه بیرونی ترد آن اجازه نمیدهد که در سوپ خیس شود.
نان سبوس دار: این نوع سالمترین نوع نان است که از غلات کامل تهیه میشود، بنابراین برای یک صبحانه سالم بهترین گزینه است و فیبر بالایی هم دارد. اما هنگام خرید آن باید مطمئن شوید که نان سبوسدار میخرید نه نان قهوهای که گندم غالب است.
نان چیاباتا (Ciabatta): این نان که جایگزین ایتالیایی باگت فرانسوی است از آرد گندم، آب، مخمر و نمک تهیه میشود.
فوکاچیا: نان دیگری که ریشه در ایتالیا دارد، نان فوقالعادهای است که همراه با غذای اصلی سرو میشود. این نان هنگامی که با گیاهانی مانند رزماری اضافه میشود، حتی میتواند یک وعده غذایی کامل باشد.
نان خمیر ترش: این نان را به دلیل طعم کمی ترشش به دلیل وجود لاکتوباسیل و مخمر تجویز میکنند. در تهیه این نان، خمیر تخمیر میشود تا این نان مخصوص درست شود. این نان برای برشته کردن بسیار مناسب است و بعد از پخش شدن با کره طعمی تند میدهد.
نان چاودار: اگرچه ممکن است برای تهیه یک ساندویچ سنتی کمی خشک باشد اما این نان سرشار از فیبر به دلیل وجود چاودار کاملا سیرکننده است.
نان پومپرنیکل: دارای خواص نان خمیر مایه و نان چاودار است. این نان کم کالری است و طعم قوی دارد. از این نان میتوان به عنوان نان ساندویچی استفاده کرد. این نان بسیار سالم و دارای فواید زیادی است.
نان پیتا: نان مسطحی است که از آرد، نمک، مخمر و آب درست میشود. از آنجایی که کلمه پیتا در یونانی به معنای مسطح است، در مورد کشور مبد شکی وجود ندارد. با ساندویچ خوب نیست اما جزو بهترین نانهای کباب است و میتوان از آن به روشهای مختلف برای تهیه غذاهای هیجانانگیز برای بچهها استفاده کرد.
نان نان: اگر عاشق غذاهای هندی هستید، شکی نیست که این نان را بارها امتحان کردهاید. در هند انواع مختلفی از نان مانند نان سیر یا نان پیشاوری موجود است.