هیچ چیز بهتر از یک فنجان قهوه خوب و قوی در صبح نیست. جای تعجب نیست اما اگر قهوه خور هستید حتما فرنج پرس را به عنوان یکی از ساده‌ترین وسایل دم‌آوری قهوه می‌شناسید. دستگاه فرنچ پرس مسلما یکی از محبوب‌ترین و پرکاربردترین‌ها در میان دستگاه‌های عمل آوری قهوه است، بیاندازیم. در هر صورت با قاطعیت می‌توانیم بگوییم که استفاده از این دستگاه کوچک، یک روش دم کردن قهوه به راحت‌ترین شکل ممکن است، فرنچ پرس تنها یک نام نیست! اگر می‌خواهید بدانید این دستگاه از کجا آمده و چرا با این عنوان خطاب می‌شود، با ما همراه باشید. در این مطلب از تاریخچه تولد این قهوه‌ساز محبوب تا همه ریزه‌کاری‌های دم کردن قهوه با آن را خواهید خواند.
داستان تولد فرنچ‌پرس
اسمش فرنچ پرس است؛ پس حتما باید فرانسوی باشد! اما در کمال تعجب باید به شما بگوییم که هم فرانسوی‌ها و هم ایتالیایی‌ها در مورد منشا این قهوه‌ساز مدعی هستند.
در افسانه‌ای که به دهه ۱۸۵۰ برمی‌گردد، گفته شده یک فرانسوی به صورت اتفاقی مبدع این دستگاه قهوه یا بهتر است بگوییم روش دم‌آوری قهوه بوده است. او در یکی از پیاده‌روی‌های روزانه‌اش طبقه عادتش، قهوه را روی آتش دم کرد ولی این‌بار به صورت کاملا تصادفی به شیوه جدیدی از دم‌آوری قهوه رسید. او در حال جوشاندن آب بود که متوجه شد فراموش کرده قهوه را داخل آن بریزد، با خود فکر کرد این بار قهوه را در همین مرحله به آب اضافه کند؛ اما دید که تفاله قهوه به سطح دیگ در حال جوش بالا آمد، بنابراین از تاجر ایتالیایی رهگذری که آن اطراف بود یک تک صفحه فلزی خرید و به پیشنهاد آن مرد آن را روی دیگ در حال حال جوش قرار داد و از یک چوب برای فشار دادن به صفحه استفاده کرد. به این ترتیب تفاله‌های قهوه با فشار به پایین رفتند. اما فکر می‌کنید قهوه‌اش چطور شد؟ خودش که انتظار داشت قهوه‌اش وحشتناک باشد اما نتیجه آن بهترین قهوه‌ای شد که خودش و آن مرد ایتالیایی تا آن روز چشیده بودند. بله! یک اتفاق باعث کشف روش جدیدی برای دم کردن قهوه و بعدها ایجاد دستگاه فرنچ پرس شد.
سال ۱۹۲۸، اولین اختراع فرنچ پرس
اولین خاستگاه مستند ایجاد دستگاهی مشابه فرنچ پرس همان‌طور که جیمز هافمن در کتاب خود با عنوان «اطلس جهانی قهوه» گفته است به سال ۱۸۵۲ باز می‌گردد.
با این وجود، اصلی‌ترین فرنچ‌پرس، مشابه فرنچ پرس‌های امروزی، در سال 1928 در ایتالیا توسط آتیلیو کالیمانی و جولیو مونتا به ثبت رسید. اما طراحی مجدد قابل توجه بعدی توسط فالیرو بوندانینی انجام شد.
این طراح ایتالیایی نسخه فرنچ پرس خود را در سال ۱۹۵۸ به ثبت رساند و برای اولین بار این دستگاه در بازار اروپا محبوبیت یافت و در نهایت توسط یک شرکت فرانسوی به نام Martin S.A و با نام تجاری چمبورد (Chambord) تولید و توزیع شد.
دو بخش اصلی فرنچ پرس
فرنج پرس شامل دو بخش اصلی یعنی پیستون پرس، درب و صفحه فیلتر فلزی است.
در، پیستون و فیلتر
فرنچ‌پرس‌ها از یک فیلتر فلزی استفاده می‌کنند که اجازه می‌دهد روغن‌های طبیعی و ذرات ریز دانه‌های قهوه وارد فنجان شما شوند. این همان چیزی است که به قهوه فرنچ پرس در مقایسه با روش‌های دم‌آوری که از فیلتر کاغذی استفاده می‌کنند، غلظت و طعمی غنی‌تر و دلچسب می‌دهد.
این فیلتر به یک میله فلزی متصل می‌شود که از قسمت بالایی به نام پیستون می‌گذرد که برای فشار دادن فیلتر به پایین فنجان استفاده می‌شود. درب روی شیشه قرار می‌گیرد و فیلتر به گونه‌ای طراحی شده است که با فشار کافی بر روی دیواره‌های جانبی به خوبی داخل لیوان بچرخد تا از سر خوردن ذرات قهوه در هنگام فشار دادن آن جلوگیری کند.
لیوان و بدنه شیشه‌ای فرنچ پرس
لیوان فرنچ پرس معمولا از جنس شیشه است اما در برخی مدل‌های کلاسیک جنس لیوان از پلاستیک، فلز یا سرامیک بوده است. پیکربندی بدنه و دسته فرنچ‌پرس هم بسته به مواد مورد استفاده در ساخت می‌تواند متفاوت باشد.
انواع فرنچ پرس با هم تفاوت دارند؟
اگرچه ساختار فرنچ پرس‌ها اساسا یکسان هستند، تفاوت انواع فرنچ پرس در موادی است که در بدنه و یا درب و فیلتر آن تاثیر می‌گذارند. هر چند به طور کلی می‌توان گفت تفاوت چندانی وجود ندارد اما فرنچ پرسی که از جنس سرامیکی است حدود پنج درجه گرم‌تر از نسخه شیشه‌ای است. با این وجود، فرق چندانی نمی‌کند که فرنچ‌پرس شما از کدام نوع است؛ مهم‌ترین موضوع این است که روش دم کردن قهوه با فرنچ پرس را بدانید.
فرنچ پرس و ۱۲ نوع قهوه‌ای که با آن تولید می‌شود
در گذشته در یکی از شرکت‌های قهوه به نام Coffee Connections از فرنچ‌پرس برای تهیه بیش از ۱۲ نوع مختلف قهوه در دسته‌بندی قهوه‌های فیلتر شده استفاده می‌کردند و همین نکته نشان می‌دهد که فرنچ پرس مطمئنا پتانسیل بالایی برای دم کردن یک فنجان خوشمزه قهوه دارد.
آیا با فرنچ پرس می‌توان اسپرسو درست کرد؟
بله، این امکان وجود دارد و البته می‌توان گفت اسپرسوی خوب را هم می‌توان با فرنج پرس درست کرد ولی خوب قطعا این اسپرسو به خوبی اسپرسوهایی که با دستگاه‌های اسپرسوساز تهیه می‌شود نخواهد بود. اما در کل اسپرسو فرنچ‌پرس برای نوشیدنی‌های اسپرسو مانند لاته، کاپوچینو، ماکیاتو، لاته سرد، آفوگاتو و غیره ایده‌آل است.
طرز تهیه کاپوچینو با فرنچ پرس
تنها چیزی که نیاز دارید یک فرنچ پرس، قهوه و شیر است.
- با دم کردن قهوه در فرنچ پرس شروع کنید.
- اگر کاپوچینویی با طعم وانیلی می‌خواهید، قبل از دم کردن، کمی عصاره وانیل به لیوان فرنچ‌پرس‌تان اضافه کنید.
- از طرف دیگر، یک یا دو قاشق شربت قهوه طعم‌دار را به قهوه دم کرده اضافه کنید.
- قهوه خود را در یک لیوان بریزید (یا بین چندین لیوان تقسیم کنید).
- فرنچ‌پرس را شسته و بعد از خشک کردن فوم یا کف شیر را با فرنچ پرستان درست کنید.
- فوم شیر را روی قهوه آماده شده بریزید و از کاپوچینویتان لذت ببرید.
طرز تهیه لاته با فرنچ پرس
تنها چیزی که نیاز دارید یک فرنچ پرس، قهوه و شیر است.
- با دم کردن قهوه در فرنچ پرس شروع کنید.
- قهوه آماده را در لیوان مورد علاقه خود بریزید.
- برای مرحله بعدی پرس قهوه را بشویید. بعد از خشک کردن فوم یا کف شیر را با فرنچ پرستان درست کنید. (برای این کار باید شیر را از قبل روی اجاق گاز یا مایکروویو گرم کرده باشید.) البته می‌توانید از روش‌های دیگری برای تهیه فوم شیر هم استفاده کنید.
برای دم کشیدن قهوه چقدر باید صبر کنید؟
زمان انتظار برای دم کشیدن قهوه، گذشته از ذائقه شما، به میزان ریزی و نوع قهوه‌تان هم بستگی دارد. اگر قهوه شما ساب ریز خورده، حدود سه دقیقه زمان برای دم کشیدنش کافی است. اما برای قهوه‌های درشت‌تر گاهی باید تا حدود هشت دقیقه هم صبر کنید. اگر قهوه را خیلی زود میل کنید، قهوه شما صاف اما رقیق می‌شود اما هرچه زمان بیشتری را برای دم کشیدن منتظر بمانید، قهوه تلخ‌تر و غلیظ‌تری تحویل می‌گیرید.
کدام فرنچ‌پرس، قهوه بهتری به شما می‌دهد؟
فرنچ‌پرس‌هایی که لیوان شیشه‌ای دارند، در میان قهوه‌خورها محبوبیت بیشتری دارند. اما اگر می‌خواهید قهوه‌تان برای مدت طولانی‌تری گرم بماند، می‌توانید سراغ گزینه‌هایی که از استیل ضدزنگ ساخته شده‌اند هم بروید. کیفیت استیل و شیشه یک فرنچ پرس از یک طرف و کیفیت فیلتری که در آن به کار رفته از طرف دیگر، می‌تواند بر خروجی کار شما تاثیر بگذارد. اگر فیلتر فرنچ پرستان خوب نباشد، باید گردهای ریز قهوه را هنگام چشیدن نوشیدنی‌تان تحمل کنید.
فرنچ‌پرس به عنوان یک دستگاه ابتدایی برای دم کردن قهوه بسیار کاربردی و کاربری آن آسان است. برای تهیه قهوه با این دستگاه دم‌آوری قهوه مثل همه دستگاه‌های دیگر باید به نکاتی از جمله تازه بودن دانه‌های قهوه، آسیاب مناسب و دمای آب و نحوه دم کردن دقت کرد.
هیچ روش دستی دیگری برای دم کردن قهوه وجود ندارد که به شما اجازه دهد به این راحتی کافئین بگیرید. آن را امتحان کنید.
از طرف دیگر بزرگترین مزیتی که فرنچ پرس دارد این است که به کاربران اجازه می‌دهد یک فنجان قهوه مطابق با ذائقه شخصی خود درست کنند. چون کاربران فرنچ پرس می‌توانند مدت زمان خیساندن تفاله قهوه، نوع و اندازه تفاله استفاده شده، دمای آب و سایر متغیرها را تغییر دهند.
اما طبق تحقیقات انجام شده قهوه فرنچ پرس یا هر نوع قهوه‌ای که بدون فیلتر کاغذی تهیه می‌شود، ممکن است سطح کلسترول را کمی افزایش دهند. علاوه بر این، نوشیدن مقادیر زیادی قهوه بدون فیلتر با بیماری قلبی مرتبط است. بنابراین استفاده از این دستگاه هم مزایا و هم مضرات خود را دارد. خوب است به صورت کلی در مصرف قهوه و میزان مصرف آن دقت کافی را داشته باشیم تا همیشه از این نوشیدنی جذاب لذت ببریم.
