تغذیه کودک در سن رشد آنقدر اهمیت دارد که بتواند به یکی از دغدغه‌های اصلی شما تبدیل شود. هرچند گاهی خوردن میان وعده و هله هوله از سوی بچه‌ها ضرر چندانی ندارد اما فراموش نکنید که فرزند شما نیاز به دریافت ویتامین‌ها و مواد مغذی برای رشد مناسب و کافی دارد. اگر می‌خواهید بدانید که فرزندتان در دوره‌های طلایی رشد به چه ویتامین‌ها و مواد معدنی نیاز دارد و چه میزان از هر کدام را باید مصرف کند، ادامه این مطلب را بخوانید.
چرا تغذیه کودک در سن رشد اهمیت دارد؟
چیزی که به آن رشد دوران کودکی می‌گوییم با آغاز راه رفتن تمام نمی‌شود و کودک تا رسیدن به بلوغ در هر سال بین شش تا هفت سانت قد می‌کشد. دوره سریع رشد بعدی از اوایل تا اواسط نوجوانی همزمان با تغییرات هورمونی و سایر مراحل مهم رشد صورت می‌گیرد. اگر کودکی در این دوره مهم از تغذیه مناسب برخوردار نشود، شاهد اثرات منفی آن در بزرگسالی خواهد بود.
کودکی که ویتامین‌ها و املاح معدنی لازم را دریافت نکند، کوتاه‌تر و ضعیف‌تر از کودکی خواهد بود که در هنگام رشد مواد غذایی مناسب دریافت کرده است، با این که رشد تا حدی بستگی به ژنتیک دارد، تغذیه هم نقش مهمی در این میان بازی می‌کند. به عنوان مثال، بعید است کودکی که والدین، پدربزرگ و مادربزرگ او همگی حول ۱۶۰ سانتی متر قد کشیده‌اند تا ۱۷۰ سانتی متر قد بکشد. با این حال، اگر همین کودک دچار سوءتغذیه شود امکان دارد هیچگاه تا جایی که پتانسیل آن را داشته است قد نکشد.
علاوه بر میزان رشد، کودکانی که از سوءتغذیه رنج می‌برند همواره بروز مشکلاتی در مهارت‌های حرکتی و مشکلات جدی مثل کم‌خونی او را تهدید خواهند کرد. اگر در برنامه غذایی کودک کلسیم نباشد نیز خطر ضعف و شکننده بودن دندان‌ها و استخوان‌ها وجود دارد که در نهایت منجر به پوکی استخوان می‌شود.
چطور می‌توانید رشد مناسب کودکتان را تضمین کنید؟
کودکانی که با تغذیه مناسب بزرگ می‌شوند همیشه شادتر از کودکانی‌اند که دچار سوءتغذیه هستند؛ پس باید فکری به حال بدغذایی کودکتان بکنید. کودکانی که مواد غذایی مورد نیاز بدنشان را دریافت نمی‌کنند انرژی کم‌تری دارند، به این معنی که دلشان نمی‌خواهد در انجام بازی‌های فیزیکی شرکت کنند. این شیوه زندگی کم تحرک در کنار تغذیه بد، مشکلات ثانویه بسیاری را به بار خواهد آورد.
چنانچه کودک جز کالری چیز دیگری دریافت نکند و انرژی کافی برای مشغول شدن با بازی‌های و فعالیت‌های فیزیکی نداشته باشد دچار اضافه وزن خواهد شد. تقریبا همان خطراتی که اضافه وزن برای یک بزرگسال دارد، کودکان را نیز تهدید می‌کند. دیابت نوع دو، مشکلات قلبی عروقی و سرطان. هرچند ممکن است این مشکلات تا بزرگسالی مخفی بمانند اما هر چه کودک مدت زمان زیادی غذای مناسب نخورد و فعالیت جسمانی نداشته باشد احتمال بروز مشکلات طولانی‌مدت در او بیشتر می‌شود.
تغذیه مسئله بسیار مهمی برای فرزندان و والدین آنها است، بنابراین تا جایی که می‌توانید درمورد تغذیه سالم اطلاعات کسب کنید، الگوهای مناسب داشته باشید و به فرزندتان در این مورد آموزش دهید. اگر نگران رشد فرزندتان هستید، می‌توانید از الگوی تغذیه‌ای که در ادامه آورده‌ایم کمک بگیرید. ما میزان مورد نیاز مواد غذایی ضروری را برایتان توضیح می‌دهیم.
مصرف کلسیم و ویتامین D را جدی بگیرید
کلسیم، یکی از ضروری‌ترین مواد غذایی برای رشد عضلات و استخوان‌های فرزندتان است. اگر فرزندتان به اندازه کافی کلسیم دریافت کند، رشد قد او تضمین می‌شود، سیستم عصبی‌اش تقویت می‌شود و عضلاتش هم قدرتمندتر می‌شوند. البته یادتان نرود که باید ویتامین D مورد نیاز او را هم تامین کنید. اگر نگران رشد قد کودکتان هستید، باید ترکیبی از خوراکی‌های مفید برای رشد قد را هر روز به او پیشنهاد کنید و در کنار این مواد، سراغ ترکیباتی بروید که ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری برای کودکان را در خود جا داده‌اند. یادتان نرود که مصرف شیر و سایر انواع لبنیات به قد کشیدن کودکتان کمک می‌کند.
- نوزاد شما در هر روز باید ۴۰۰ واحد بین‌المللی ویتامین D دریافت کند.
- فرزند شما بعد از یک سالگی، باید هر روز ۶۰۰ واحد بین‌المللی ویتامین D دریافت کند.
فهرستی از غذاهای پروتئینی آماده کنید
بخش مهمی از بافت‌های بدن ما را پروتئین تشکیل داده است و همین جمله کافی است تا به اهمیت مصرف خوراکی‌های حاوی پروتئین برای کودکان در سنین رشد پی ببرید. درست است که شیر سرشار از کلسیم، ویتامین D و پروتئین است، اما اگر سراغ شیرهای غنی‌شده بروید، بخش گسترده‌تری از نیازهای غذایی کودکان را تامین می‌کنید و احتمال رشد بهترشان با مصرف شیرهای غنی‌شده را افزایش می‌دهید.
- کودکان یک تا سه ساله، باید هر روز حدود ۱۳ گرم پروتئین دریافت کنند؛
- از چهار تا هشت سالگی، بدن کودکان به ۱۹ گرم پروتئین در روز نیاز دارد؛
- افراد ۹ تا ۱۳ ساله باید هر روز ۳۴ گرم پروتئین مصرف کنند.
فیبر را از سفره‌تان حذف نکنید
هضم مناسب مواد غذایی، یکی از کلیدهای رشد کودکان است. اگر دستگاه گوارش فرزند شما خوب کار کند، اشتهایش هم بهتر می‌شود و مواد غذایی که دریافت کرده، عملکرد بهتری در بدن او پیدا می‌کنند. به همین دلیل مصرف میوه‌ها و سبزیجات ضروری که حاوی فیبر فراوان هستند، در سنین کودکی اهمیت زیادی دارد. برای اینکه بفهمید کودکتان به چه میزان فیبر در روز نیاز دارد، عدد پنج را با عدد سن او جمع کنید.
- فرزند ۱۳ ساله شما باید هر روز ۱۸ گرم فیبر دریافت کنید.
مصرف آهن را جدی بگیرید
تا زمانی که اکسیژن کافی به بافت‌های بدن کودکتان نرسد و خون در بدنش به خوبی گردش پیدا نکند، نمی‌توانید به رشد مناسب او امیدی داشته باشید. پس هم فرزندتان را از غذاهای مضر برای کودکان محروم کنید و هم نیازها بدنش را با تغذیه مناسب تامین کنید. البته برای تامین نیاز بدن کودک به آهن، باید سراغ مواد غذایی متنوعی بروید. از گوشت گرفته تا شکلات‌هایی که بسیاری از هله‌هوله‌های سالم، به تامین این نیاز کمک می‌کنند. تامین آهن بدن کودکان، یکی از بهانه‌هایی است که شکلات‌های کاکائویی را به هله‌هوله‌های مفید تبدیل می‌کند. گذشته از این، وقتی سراغ شیرهای غنی شده و غذاهای غنی شده کودکان می‌روید، جایی برای نگرانی در مورد کمبود آهن باقی نمی‌ماند. چراکه آهن موجود در این خوراکی‌ها کپسوله شده و به‌خاطر واکنش نشان دادن به کلسیم موجود در آنها از بین نمی‌رود.
- نوزادان ۷ تا ۱۲ ماهه به ۱۱ میلیگرم آهن در روز نیاز دارند؛
- کودک شما در فاصله ۱ تا ۱۲ سالگی به هفت تا ۱۰ میلیگرم آهن در روز نیاز دارد.
