داستان امروز ما، داستان پروبیوتیک ها و سبزیجات رنگارنگی است که باید دستچین شده انتخاب شوند، خوب شسته شده و مرتب خرد شوند، تا در نهایت با دستور ویژه‌ای در ظروف مناسب، آماده تخمیر شوند. داستانی که بخشی از زندگی ملیحه حبیبی را روایت می‌کند. ملیحه یکی از خود ماست! زنی که در میانه روزهای عادی زندگی‌اش، مجبور به جنگیدن با یک بیماری سخت می‌شود و مسیر زندگی‌اش را با تهیه محصولات و غذاهای تخمیری که دنیایی از پروبیوتیک هستند و به اشتراک گذاشتن آنها با دیگران تغییر می‌دهد.
جادوی پروبیوتیک‌ها از بهبود افسردگی تا بیماری‌های گوارشی
یکی از مشکلاتی که امروز در دنیای سلامت بیش از همیشه مطرح شده، مشکلات روده و به طور کلی دستگاه گوارش است. با توجه به سبک زندگی مدرن و مصرف مداوم غذاهای فرآوری شده و صنعتی و از طرفی مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها، امروز بیش از هر زمان دیگر مردم دنیا با بیماری‌های گوارشی روبرو هستند. اما نکته مهم این است که بخشی از این مشکلات با تغییر سبک زندگی و مصرف غذاهای حاوی باکتری‌های مفید مثل پروبیوتیک اگر درمان نشوند حداقل کنترل خواهند شد.
به طور کلی پروبیوتیک‌ها که در محصولات تخمیری می‌توان آنها را به وفور کسب کرد، تاثیر مثبتی روی سیستم ایمنی بدن هم دارند چون سیستم ایمنی انسان در روده او تعریف می‌شود. بنابراین این محصولات کمک شایانی به طیف وسیعی از بیماری‌ها می‌کنند حالا چه مشکلات ذهنی مثل افسردگی باشد چه بیماری‌های مرتبط با روده و دستگاه گوارش.
شاید برایتان سوال شود که پروبیوتیک‌ها چطور می‌توانند در بهبود افسردگی موثر باشند باید به شما بگوییم که در بدن ما انسان‌ها یک محور مغز روده وجود دارد و از آنجایی که ۹۰ درصد سروتونین بدن انسان در روده‌هایش تولید می‌شود این اتصال کمک می‌کند که سروتونین بیشتری در روده ایجاد شود و مشکلات روحی به طور موثری کاهش پیدا کنند.
میکروبیوم‌های روده این روزها بحث داغی در دنیا هستند و از این میان پروبیوتیک‌ها و محصولات تخمیری که حاوی پروبیوتیک بالایی هستند بسیار حائز اهمیت شده‌اند. برای همین به سراغ زنی رفتیم که با وجود نبود دانش کافی در زمینه پروبیوتیک‌ها و بخصوص محصولات تخمیری در ایران، خودش دست به کار شده و به دنیای پر از پیچیدگی پروبیوتیک‌ها و میکروبیوم‌های روده سرکش می‌کشد تا بتواند بیماری گوارشی خود را با کمک آن کنترل کند.
او در میانه راه جستجوی خود برای بهبود سلامتیش اما نه تنها به بهبود بیماری خودش کمک کرده بلکه تلاش کرده با فروش محصولات تخمیری که تولید می‌کند با کنترل بیماری‌های گوارشیش سلامتی را به ارمغان آورد. در ادامه این مقاله، مسیر بیماری تا کنترل آن با محصولات پروبیوتیک را از زبان ملیحه حبیبی می‌خوانید. با ما همراه باشید.
بیمار بودم اما نمی‌دانستم
بعد از سالها درگیری با بیماری‌های گوارشی، ملیحه حبیبی تصمیم به راه‌اندازی زیمو می‌گیرد. خودش آغاز ماجرا را این‌طور روایت می‌کند:«همیشه با دل و روده‌ام مشکل داشتم و بین اسهال و یبوست مداوم در نوسان بودم؛ تا این‌که سال ۱۳۸۰ به‌خاطر استرس شدید آن روزهایم، خونریزی‌های مداوم هم به مجموع مشکلات گوارشی‌ام اضافه شد. به دنبال دوا و درمان افتادم و متوجه شدم به گفته پزشکان روده‌ام تکه‌تکه زخم است! تنها چیزی که در آن زمان برای من تجویز شد داروهای کورتونی بود. از مصرف سبزیجات هم منع شدم و پزشک گفت تا زمانی‌که با استرس درگیر باشم، نمی‌توانم به بهبود امیدوار باشم. از دید من که تقریبا همه خانواده‌ام مشکلات گوارشی داشتند و پدر و مادربزرگم را با سرطان معده از دست داده بودم، خوردن قرص و دارو برای مشکلات گوارشی خیلی عادی به نظر می‌آمد. من هم همین کار را کردم و به مصرف دارو ادامه دادم.»
از نو شروع کردم
با وجود درگیری نسل در نسل با مشکلات گوارشی، ملیحه تصویر درست و کاملی از تغییر سبک زندگی و نیازهای جدیدش نداشته. اما می‌گوید با گذر زمان و افزایش خونریزی‌ها و دردهای شبانه و بعد از گذراندن یک دوره سه ساله افسردگی تصمیم گرفته به جای اتکای صرف بر داروها، سبک زندگی‌اش را هم تغییر دهد.»
او که بخش زیادی از عمرش را با مشکلات گوارشی درگیر بوده می‌گوید:«از آنجایی که همیشه فرد فعال و در جست و جوی راه‌حلی بودم، تصمیم گرفتم دوباره بعد از گرفتن لیسانس ریاضی محض به دنبال علاقه کودکیم بروم و این‌گونه شد که در کنکور پزشکی شرکت کردم. هر چند نشد که پزشکی قبول شوم و بشوم دکتر ملیحه حبیبی، اما بیهوشی دانشگاه ایران هم گزینه خوبی برای من علاقه‌مند به دنیای پزشکی بود. کیف و کتابم را برداشتم و روز نویِ من با کتاب و دانشگاه شروع شد. اما این‌بار به خاطر رشته‌ام با علائم بیماری‌شناسی آشنا شدم و این‌طور بود که متوجه شدم مشکل من و خانواده‌ام جدی‌‌تر از این حرف‌هاست. بنابراین با دانشی که کسب کرده بودم برای بار هزارم سراغ یک دکتر گوارش رفتم و این بار بود که پزشک برایم بیماری التهابی روده یا IBD که یک نوع بیماری خود ایمنی است که در آن سلول‌های ایمنی بدن به سلول‌های روده بزرگ حمله می‌کنند را تشخیص داد.»
زندگی با پروبیوتیک ها
ملیحه ادامه می‌دهد:«بیماریم که خیلی پیش‌رونده و فلج‌کننده بود، آن‌قدری پیش رفت که در مدت کوتاهی به شدت وزن کردم تا این که به خودم آمدم و تحقیقاتم را با دانشی که به واسطه رشته‌ام به دست آورده بودم شروع کردم و متوجه شدم که با تغییر سبک زندگی و تغذیه می‌توانم بیماریم را تا اندازه‌ای کنترل کنم و با پروبیوتیک ها آشنا شدم. آن زمان برای طرح دانشگاهیم در بیمارستان مشغول به کار بودم و همزمان در میان همکارم با چند نفر دیگری که بیماری مشابه من داشتند آشنا شدم؛ می‌خواندم و تحقیقاتم را کامل می‌کردم که با نوشیدنی‌های کامبوجا و کفیر آب آشنا شدم؛ اما متوجه شدم کامبوجاهایی که آن زمان خریداری می‌کردم کامبوجای واقعی نیستند؛ چون باکتری‌هایشان از بین رفته بودند و خب کفیر آب هم در ایران کمیاب بود. بنابراین خودم دست به کار شدم و با آزمون و خطا تمام تلاشم را کردم تا محصولات بر پایه پروبیوتیک را که در دنیا موجود هستند را به صورت دست‌ساز و در شرایط طبیعی تولید کنم. فکرش را هم نمی‌کردم سریع نتیجه بگیرم و نتیجه‌بخشی و تاثیرگذاری این محصولات بر پایه پروبیوتیک اینقدر بالا باشد که حتی همکاران پزشکم هم من را تحسین کنند.»
او آنقدر با پروبیوتیک ها و محصولات تخمیری درگیر می‌شود که تصمیم می‌گیرد از کارش استعفا بدهد و روی تولید محصولات تخمیری تمرکز کند و خانه زیمو متولد می‌شود.
کشف دوباره رژیم اجدادی
بله! همانطور که گفتیم ملیحه با پیگیری مداومش توانست رمز بهبود سلامتیش را در پروبیوتیک‌ها که به وفور در محصولات تخمیری هستند و حتی ما ایرانی‌ها هم در گذشته وقتی شوریجاتی مثل خیارشور درست می‌کردیم به نوعی پروبیوتیک می‌ساختیم، بیابد. اما این فقط گفته ملیحه نیست که با تجربه شخصی و آزمون و خطا توانسته با استفاده از محصولات تخمیری بیماریش را کنترل کند. بلکه اکنون در سراسر دنیا تحقیقات زیادی در مورد اهمیت توجه به میکروبیوم‌های روده و گنجاندن محصولات پروبیوتیک در سبد غذایی وجود دارد.
دکتر دیوید اس. لودویگ، استاد تغذیه در دانشگاه هاروارد در این خصوص می‌گوید: «دستگاه گوارش مملو از ۱۰۰ تریلیون باکتری و سایر میکروارگانیسم‌ها است و امروزه تحقیقات مختلف توانسته اهمیت میکروبیوم‌های روده‌ای متنوع و سالم (جامعه میکروبی در روده) را اثبات کنند چون این میکروبیوم‌ها به تنظیم دقیق سیستم ایمنی کمک می‌کنند و از ایجاد التهاب در داخل بدن جلوگیری می‌کنند و برای کنترل بیماری‌های مختلف از دیابت گرفته تا بیماری‌های عصبی موثر هستند.»
محصولات تخمیری برای همه مناسب نیست
ملیحه که سال‌هاست درگیر تحقیق پیرامون پروبیوتیک‌ها و محصولات تخمیری است در کنار تاکید بر خواصی که این میکروبیوم‌ها برای سلامت دارند می‌گوید: «محصولات تخمیری در کنار تمام مزایایی که دارند اما مناسب همه افراد نیستند پس باید در مصرف آنها دقت شود.»
طبق بررسی‌های انجام شده، یکی از مشکلاتی که محصولات تخمیری ممکن است در بدن برخی از افراد ایجاد کند این است که بعضی از افراد به این محصولات آلرژی نشان می‌دهند یعنی هیستامین ریلیز هستند، بنابراین باید برای کودکان حتما با بررسی و توصیه پزشک این محصولات مصرف شوند.
اما نکته مهم دیگر این است که بخشی از بیماران هم نباید از محصولات پروبیوتیک استفاده کنند از جمله افرادی که نباید از محصولات تخمیری استفاده کنند می‌توان به افرادی که در پروسه شیمی درمانی هستند اشاره کرد، چون این محصولات با برخی از داروهایشان تداخل دارد. از طرف دیگر افرادی که نقص ایمنی دارند و مثلا مبتلا به ایدز هستند هم بهتر است از مصرف این محصولات خودداری کنند.
ایستگاه پروبیوتیک فروشی
«این‌جا به قدری اطلاعات در زمینه محصولات تخمیری کم است که محصولات تخمیری ما را با ترشی‌های معمولی که با سرکه درست می‌شوند اشتباه می‌گیرند. اما در میان بیگانگی بسیاری از مردم با پروبیوتیک ها و محصولات تخمیری، تصمیم به ادامه این راه گرفتم.»
ملیحه با بیان این موضوع ادامه داد:«دوست نداشتم محصولاتم فقط به اسم سبزیجاتی که در آنها به کار برده یا فقط اسم رایج محصول شناخته شود، بنابراین تصمیم گرفتم محصولاتم را به پاس تشکر از افراد تاثیرگذار در زندگی یا نگرشم، به نام آنها نامگذاری کنم؛ مثلا جدیدترین محصولمان که پیاز قرمز تخمیری است با نام سودی به بازار عرضه می‌شود. این نام دقیقا همان نامی است که من دنبالش بودم. از همان ابتدای تولید پیاز قرمز تخمیری تصمیم داشتم بخاطر شکل ظاهری آن با پستان به گونه‌ای آن را با سرطان پستان ربط دهم و آن را نمادی برای یادآوری اهمیت پیشگیری از سرطان پستان کنم؛ و خوب پیاز قرمز با آن رنگ صورتی بنفشش با اسم سودی که به خود گرفت همانی شد که می‌خواستم. داستان انتخاب نام سودی برای این محصول به زمانی برمی‌گردد که به واسطه یکی از دوستانم با دختر سودی خانم، زنی که اسمش روی محصول قرار گرفته، آشنا شدم. داستان سودی یا همان خانم سودابه خانقلی که با بیماری سرطان از دنیا رفته به قدری من را تحت تاثیر قرار داد که تصمیم گرفتم نامش را روی محصولم بگذارم.»
ملیحه و زنان همکارش، یک ایستگاه کوچک پروبیوتیک فروشی دارند. او که مصرف ترکیبات تخمیری و پروبیوتیکی را در کنار دارو درمانی ادامه داده، شکی ندارد که با این ترکیبات می‌تواند بسیاری از هم‌دردهایش را از بیماری نجات دهد. ملیحه می‌گوید:«خیلی از مشتریان ما به‌خاطر آزمایش و تست کیمچی که محصولی خاص و کمیاب است، سراغ ما می‌آیند. اما همچنان مشتریان اصلی ما افرادی هستند که به سبک زندگی سالم اهمیت می‌دهند یا آنهایی که در مورد میکروبیوم‌های روده تحقیقاتی انجام داده‌اند یا کسانی که به بیماری PCO (سندروم تخمدان پلی کیستیک) مبتلا هستند. محصولات مختلف تخمیری که در این سالها تولید کردیم، با رسپی‌های خاص خودمان تولید می‌شوند و تلاش برای رسیدن به بهترین و سالم‌ترین فرمول، مسیر فعالیت‌مان را روشن می‌کند.»
درود من از محصولات خانم حبیبی استفاده کردم واقعا داروی روح و جسم هست.. بی نطیره
سلام و تشکر از توجه شما به این مطلب. خوشحالیم که مفید بوده دوست عزیز.