آش ترش مازندرانی، یکی از محبوب‌ترین آش‌های ایرانی، با طعم ترش است که اصالتش به شمال ایران برمی‌گردد. این آش با استفاده از حبوبات، برنج، سبزی‌های مخصوص و چاشنی‌های ترش مانند آبغوره و رب انار تهیه می‌شود. قبلا در کتاب کاله طرز تهیه انواع آش از آش رشته گرفته تا انواع آش محلی دیگر را مرور کرده بودیم و در ادامه طرز تهیه آش ترش مازندرانی که آشی متفاوت است را بررسی خواهیم کرد.
مواد لازم برای تهیه آش ترش مازندرانی
- نخود یک سوم لیوان
- لوبیا چیتی یک سوم لیوان
- عدس یک چهارم لیوان
- برنج نیم دانه نصف لیوان
- باقالی نصف لیوان
- چغندر ۳۰۰ گرم
- سبزی آش نیم کیلو
- پیاز داغ و سیر داغ به مقدار لازم
- نعنا خشک ۲ قاشق غذاخوری
- آلوچه یا آلو خشک به مقدار لازم
- آب نارنج ۲ قاشق غذاخوری
- گوجه کوچک ۴-۵ عدد
- رب انار ۱ پیمانه
طرز تهیه آش ترش مازندرانی
۱. آماده کردن حبوبات و پخت آن‌ها
اولین مرحله از طرز تهیه آش ترش مازندرانی درست مثل طرز تهیه آش رشته این است که حبوبات این غذا یعنی نخود، عدس، لوبیاچیتی و باقالی را به مدت ۸ تا ۲۴ ساعت خیس کنید. فقط در طی این مدت چند بار آب حبوبات را عوض کنید. در نهایت حبوبات را در قابلمه مناسب پخت آش بریزید و اجازه دهید بپزند.
۲. اضافه کردن برنج و چغندر
وقتی حبوبات آش ترش پختند زمان آن رسیده که برنج نیم دانه و چغندر پخته شده و نگینی خرد شده را اضافه کنید و باز هم اجازه دهید مواد نیم ساعت بجوشند.
۳. اضافه کردن سبزی و پخت نهایی آش ترش
در آخرین مرحله از طرز تهیه آش ترش مازندرانی ابتدا سبزی آش را اضافه کنید و بگذارید کمی بجوشد و بعد به ترتیب آلوچه یا همان آلو خشک، رب انار رقیق شده، پیاز داغ، سیر داغ و نعناع داغ را اضافه کنید. اگر دوست دارید ترشی غذا برایتان کمتر باشد و ملس باشد می‌توانید در این مرحله مقداری شکر هم به غذا اضافه کنید. بعد نمک، فلفل و گلپر را اضافه کنید و بعد آب نارنج را اضافه کنید. در نهایت رشته آش را به میزان دلخواه اضافه کنید و اجازه دهید آش کامل جا بیفتد. بعد آن را در ظرف مناسب بریزید و میل کنید. نوش جان!
نکات تکمیلی برای تهیه آش ترش مازندرانی
تهیه و پخت آش ترش مازندرانی هم مثلی خیلی از غذاهای دیگر اصیل و سنتی ایرانی به مرور دچار تغییراتی شده است بنابراین تنوع شیوه پخت از لحاظ تنوع مواد غذایی این غذا نسبتا بالاست مثلا عده‌ای به این آش کدو حلوایی و حتی رشته اضافه می‌کنند و برخی در آن رب گوجه می‌ریزند. اما در کل پخت این غذا هم نسبتا آسان است و هم می‌توانید با رعایت نکات کلی آن را به راحتی در منزل تهیه کنید و به برنامه غذایی خود تنوع بدهید.
استفاده از سبزیجات مناسب آش ترش مازندرانی
سبزیجات رایج در تهیه آش ترش مازندرانی شامل گشنیز، اسفناج، برگ سیر و چوچاق است و بهتر است حتما این غذا با این سبزیجات تهیه شود اما اگر دسترسی به این سبزیجات بخصوص چوچاق که یک سبزی محلی است ندارید، می‌توانید از سبزی آش رشته استفاده کنید.
تفاوت آش ترش مازندرانی و گیلانی
تفاوت اصلی آش ترش مازندرانی و گیلانی به استفاده از کدو حلوایی در آش ترش گیلانی اشاره کرد. اما در کنار این گفته می‌شود در تهیه آش ترش مازندرانی همان‌طور که دستور بالا دیدید از گوجه فرنگی و البته انواع آلو خشک هم استفاده می‌شود. ضمنا گیلانی‌ها آش ترش‌شان را در کنار ماهی شور مصرف می‌کنند.
