کمتر کسی را میتوان پیدا کرد که سمبوسه، این غذای اصیل جنوبی و البته خوشمزه را نشناسد و دوست نداشته باشد. با اینکه روش اصیل طبخ سمبوسه را باید در میان مردمان خونگرم جنوب کشور پیدا کنیم، با این حال این غذا در سرتاسر کشور گسترش پیدا کرده و با توجه به گستردگیاش، به روشهای گوناگونی طبخ میشود. پیش از این، طرز پخت سمبوسه گوشت و قارچ و سمبوسه سیبزمینی را بررسی کردیم. همچنین، با نحوه پخت سمبوسه پیتزایی با سوسیس و کالباس نیز آشنا شدیم. در این مطلب به ۵ روش دیگر تهیه سمبوسه یعنی سمبوسه با مرغ و ذرت، سمبوسه با سوسیس بندری، سمبوسه با سبزیجات رژیمی و سمبوسه به روش هندی (پنجابی) میپردازیم و طرز تهیه سمبوسه با خمیر به جای نان را هم آموزش میدهیم.
طرز تهیه سمبوسه با مرغ و ذرت
طرز تهیه سمبوسه با مرغ و ذرت، غذایی است که احتمالا کمتر کسی شنیده و امتحان کرده است. با این حال در خوشمزگی، چیزی از روشهای دیگر کم ندارد و یک تجربه متفاوت است که احتمالا غافلگیرتان میکند.
مواد اولیه برای طرز تهیه سمبوسه با مرغ و ذرت
- سینه مرغ ۱ عدد
- سیبزمینی متوسط ۱ عدد
- پیاز متوسط ۱ عدد
- ذرت شیرین ۲۰۰ گرم
- جعفری تازه ۱۰۰ گرم
- پیازچه (در صورت تمایل) ۵۰ گرم
- نان لواش یا خمیر یوفکا به تعداد لازم
- روغن مخصوص سرخکردنی به میزان لازم
- ادویه کاری نصف قاشق چایخوری
- نمک، فلفل و زردچوبه به میزان لازم
مراحل طرز تهیه سمبوسه با مرغ و ذرت
۱. پختن مرغ
برای تهیه سمبوسه با مرغ و ذرت متفاوت و خوشمزه، ابتدا لازم است مرغ را آبپز کنیم. برای این کار، سینه مرغ را در یک قابلمه با اندازه متوسط قرار میدهیم. روی مرغ یک تا یک و نیم لیوان آب میریزیم و برای اینکه طعم مطبوعی بگیرد و بوی ناخوشایندی نداشته باشد، آن را همراه با یک عدد پیاز کوچک، یک حبه سیر، یک عدد برگ بو و نمک و زردچوبه میپزیم.
در این مرحله برای پختن مرغ حدود یک ساعت زمان لازم است. البته در این بین گهگاه به قابلمه سر بزنید و مطمئن شوید که تمام آب مرغ تبخیر نشده است. اگر آب تبخیر شده اما مرغ هنوز نپخته بود، مجددا به قابلمه آب اضافه کنید.
بعد از اینکه سینه مرغ کاملا پخت، آن را از قابلمه خارج کرده و با کمک چنگال یا دست، ریشریش کنید. از آب مرغ باقیمانده در قابلمه هم میتوانید در پخت غذاهای دیگر مثل انواع سوپ کمک بگیرید، یا آن را به فریزر منتقل کرده و برای مدت طولانیتری نگهداری کنید.
۲. پختن سیبزمینی
در طول مدتی که مرغ میپزد، سیبزمینی را هم در یک قابلمه جداگانه همراه با آب روی حرارت گذاشته و اجازه بدهید سیبزمینی هم به مدت یک ساعت بپزد. در پایان پخت، یک چنگال را در سیبزمینی فرو کنید تا از پخته شدن آن مطمئن شوید. سپس سیبزمینی را پوست کنده و به صورت نگینی درشت خرد کنید.
۳. آماده کردن و تفت دادن مواد
پیاز را به صورت نگینی ریز خرد کنید. یک ماهیتابه را روی حرارت متوسط گذاشته و پیاز را همراه با کمی روغن مایع مخصوص سرخکردنی، سرخ کنید.
چنانچه از کنسرو ذرت آماده استفاده میکنید، آن را هم آبکش کنید. بعد از اینکه پیازها خوب سرخ شدند، سینه مرغ ریشریش شده، سیبزمینی پخته نگینی خرد شده، ذرت، جعفری، پیازچه (در صورت تمایل) و ادویهها را هم به ماهیتابه اضافه کنید. همه مواد را مخلوط کنید تا خوب باهم ترکیب بشوند و تفت بخورند.
پس از اینکه آبِ سبزیجات کشیده شد، تابه را از روی حرارت بردارید. در این مرحله میتوانید در صورت تمایل، کمی هم پنیر پیتزا به ترکیب اضافه کنید.
۴. پیچیدن و سرخ کردن سمبوسهها
برای پیچیدن سمبوسهها، هم میتوانید از نان لواش (ترجیحا نان لواش ماشینی) و هم خمیر یوفکا استفاده کنید. چنانچه انتخابتان گزینه دوم است، خواندن مطلب طرز تهیه خمیر یوفکای خانگی به شما کمک میکند تا آن را در خانه و با صرف هزینه کمتر تهیه کنید.
نان یا خمیر یوفکا را ابتدا به صورت مستطیلهای بلند ببُرید، سپس ضلع کوتاهتر مستطیل را به صورت مورب تا بزنید تا مثلثیشکل شود. داخل مثلث را با مقداری از مواد پر کنید و سپس به پیچیدن ادامه دهید تا سمبوسه شما شکل بگیرد.
پس از پیچیدن تمام سمبوسهها، در یک ماهیتابه یا قابلمه گود، روغن را خوب داغ کنید. سپس سمبوسهها را یکی یکی داخل روغن انداخته، پس از گذشت یکی دو دقیقه، آنها را زیر و رو کنید تا هر دو طرفشان خوب سرخ شود. سپس همراه با سس دلخواه سرو کنید.
طرز تهیه سمبوسه با سوسیس بندری
سوسیس بندری، خود به تنهایی یک غذای دلچسب و همهپسند جنوبی محسوب میشود. ترکیب این غذای خوشمزه با سمبوسه، یک ترکیب جانانه است که به امتحان کردن میارزد و مطمئنیم از نتیجهاش لذت خواهید برد. پیش از این پیش از این در مطلب طرز تهیه خوراک بندری با نحوه پخت این غذا آشنا شدیم، اما در اینجا یک بار دیگر مرور میکنیم تا در نهایت، به سمبوسه با سوسیس بندری ترد و تند برسیم!
مواد لازم برای طرز تهیه سمبوسه با سوسیس بندری
- پیاز بزرگ ۲ عدد
- سوسیس آلمانی ۴ عدد
- رب گوجهفرنگی ۲ قاشق غذاخوری
- روغن مخصوص سرخکردنی به میزان لازم
- پودر کاری نصف قاشق چایخوری
- پودر پاپریکا نصف قاشق چایخوری
- نمک، فلفل و زردچوبه به میزان لازم
- نان لواش یا خمیر یوفکا به میزان لازم
مراحل طرز تهیه سمبوسه با سوسیس بندری
۱. سرخ کردن پیازها
برای درست کردن سوسیس بندری، ابتدا پیازها را به صورت خلالی درشت خرد کنید. سپس آنها را در ماهیتابه ریخته و همراه با قدری روغن، روی حرارت قرار بدهید. آنقدر به تفت دادن پیازها ادامه بدهید که تردی آنها گرفته شده و خوب نرم و شفاف شوند.
۲. اضافه کردن سوسیسها و رب گوجهفرنگی
پس از اینکه پیازها خوب سرخ شدند، سوسیسهای آلمانی را به صورت حلقهحلقه بریده و به پیازها اضافه کنید. در این مرحله، حرارت گاز را بیشتر کنید تا سوسیسها کاملا سرخ شوند.
پس از اینکه سوسیسها سرخ شدند و تغییر رنگ دادند، رب گوجهفرنگی و ادویهها را هم به مواد اضافه کنید. رب را به مدت چند دقیقه تفت بدهید تا به اصطلاح رنگ باز کند و از خامی دربیاید. سپس ۱/۴ لیوان آب به مواد اضافه کنید، در را روی تابه قرار دهید و اجازه بدهید تا رب و ادویهها خوب به خوردِ سوسیسها برود و جا بیفتد.
پس از گذشتن حدودا یک ربع و کشیده شدن آب ماهیتابه، سوسیس بندری شما آماده است.
۳. پیچیدن و سرخ کردن سمبوسهها
بعد از آماده شدن مواد سوسیس بندری، سمبوسهها را به روشی که در بالا توضیح دادیم، در نان یا خمیر یوفکا بپیچید. سپس آنها را در روغن داغ سرخ کنید. این سمبوسه سوسیس بندری، همراه با سس فلفل تند و تیز توصیه میشود. پیشنهاد میکنیم حتما آن را امتحان کنید.
طرز تهیه سمبوسه سبزیجات سالم و رژیمی
درست است که سمبوسه معمولا با پروتئینهای مختلفی مثل گوشت یا مرغ و فرآوردههایی همچون سوسیس و کالباس تهیه میشود، اما افرادی هستند که به هر دلیلی تمایل به استفاده از این مواد ندارند. سمبوسه سبزیجات سالم و رژیمی، مناسب همین افراد است که به یک بار امتحان کردن میارزد.
مواد لازم برای طرز تهیه سمبوسه سبزیجات سالم و رژیمی
- سیبزمینی متوسط ۲ عدد
- قارچ سفید ۲۰۰ گرم
- کدو ۱ عدد
- هویج ۲ عدد
- فلفل دلمهای (به رنگ دلخواه) ۱ عدد
- ذرت شیرین ۱۰۰ گرم
- نخودفرنگی ۱۰۰ گرم
- آب لیموی تازه ۱ قاشق غذاخوری
- روغن مخصوص سرخکردنی به میزان لازم
- آویشن نصف قاشق چایخوری
- نمک، فلفل و زردچوبه به میزان لازم
- نان لواش یا خمیر یوفکا به میزان لازم
مراحل طرز تهیه سمبوسه سبزیجات سالم و رژیمی
۱. آماده کردن مواد
برای تهیه یک سمبوسه سبزیجات سالم، خوشمزه و رژیمی، ابتدا سیبزمینیها را به روشی که در بالا توضیح دادیم، آبپز کنید. وقتی سیبزمینیها پختند، آنها را نگینی خرد کنید و کنار بگذارید.
قارچها را به صورت ورقهای خرد کرده و همراه با کمی روغن (میتوانید از انواع روغن گیاهی یا کره گیاهی استفاده کنید) سرخ کنید. در این مرحله برای اینکه رنگ قارچها عوض نشود و همچنان سفید باقی بماند، آبلیمو (ترجیحا آب لیموی تازه) را به ماهیتابه اضافه کنید.
هویج، کدو و فلفل دلمهای را هم به صورت نواری خرد کنید و بعد از سرخ شدن قارچها، به ماهیتابه اضافه کنید. در صورتی که از ذرت و نخودفرنگی آماده و کنسروی استفاده میکنید، آنها را آبکش کنید. در غیر این صورت، نخودفرنگی و ذرت را در یک قابلمه جداگانه با آب بپزید و بعد از تفت خوردن و نرم شدن سبزیجات، به ماهیتابه اضافه کنید.
نمک، فلفل، زردچوبه و آویشن را هم در همین مرحله اضافه کنید.
نکته: در صورت تمایل، برای خوشطعمتر شدن این مواد سمبوسه سبزیجات رژیمی، میتوانید یک قاشق چایخوری سرکه بالزامیک به مواد اضافه کنید.
۲. پیچیدن و پختن سمبوسهها
بعد از آماده شدن مواد، آنها را به ترتیبی که در بالا گفته شد، در نان لواش یا خمیر یوفکا بپیچید.
چنانچه میخواهید سمبوسههای سالمتری داشته باشید و رژیمی بودنشان حفظ شود، میتوانید به جای سرخ کردن سمبوسهها، از فر یا دستگاه هواپز استفاده کنید. به این منظور، روی سمبوسهها را با یک برس آشپزی با کمی روغن زیتون یا کنجد چرب کنید. سپس سمبوسهها را روی سینی فر یا داخل محفظه دستگاه هواپز چیده و طبق دستور ذکر شده در دستگاهتان به آنها زمان بدهید تا طلایی و برشته شوند.
طرز تهیه سمبوسه هندی پنجابی
این فقط ایرانیها نیستند که شیفته سمبوسههایی ترد و خوشمزه هستند. این غذا با ریشهای مشترک اما کمی تفاوت در روش تهیه، در هند و پاکستان هم پخته میشود و اتفاقا در آن کشورها هم غذایی خیابانی است که بزرگ و کوچک نمیشناسد. دستوری که در اینجا میخوانید، طرز تهیه سمبوسه هندی به روش پنجابی است که همانطور که از اکثر غذاهای هندی سراغ دارید، تند و تیز و پر از ادویه است.
مواد لازم برای طرز تهیه سمبوسه هندی پنجابی
- سیبزمینی متوسط ۲ عدد
- نخودفرنگی ۱ پیمانه
- پیاز قرمز متوسط ۱ عدد
- زنجبیل تازه (به صورت ریز خرد شده) ۱/۵ قاشق چایخوری
- تخم گشنیز آسیاب شده ۲ قاشق چایخوری
- ادویه گرامماسالا ۱ قاشق چایخوری
- نمک و زردچوبه به میزان لازم
- فلفل قرمز ۱/۴ قاشق چایخوری
- نان لواش، خمیر یوفکا یا خمیر سمبوسه به میزان لازم
- روغن مایع (در صورت تمایل، روغن کنجد یا زیتون) به میزان لازم
مراحل طرز تهیه سمبوسه هندی پنجابی
۱. آماده کردن مواد
برای تهیه سمبوسه هندی به روش پنجابی، ابتدا سیبزمینیها را مطابق آنچه در بالا توضیح داده شد، بپزید و سپس له کنید. نخودفرنگیها را هم چنانچه از نخودفرنگی تازه استفاده میکنید، جداگانه و با قدری نمک بپزید.
در ماهیتابه، یک قاشق غذاخوری روغن بریزید، سپس پیاز قرمز را که به صورت نگینی ریز خرد کردهاید، تا زمان شفاف شدن آن، خوب تفت بدهید. بعد از سرخ شدن پیاز، زنجبیل تازه را هم اضافه کرده و به مدت ۱ دقیقه تفت بدهید تا عطر آن بلند شود. سپس ادویهها شامل تخم.گشنیز آسیاب شده، گرامماسالا، فلفل قرمز و نمک و زردچوبه را هم به ماهیتابه اضافه کنید. در نهایت، سیبزمینی و نخودفرنگی را هم به ترکیب اضافه کنید و خوب مخلوط کنید تا تمام مدت به خورد هم بروند. سپس مواد میانی سمبوسه را کنار بگذارید.
۲. پیچیدن و سرخ کردن سمبوسهها
بعد از آماده شدن مواد میانی سمبوسه هندی، نوبت به پیچیدن و سرخ کردن آنها میرسد.
میتوانید سمبوسهها را به روشهایی که بالاتر گفته شد، با استفاده از نان لواش (ترجیحا نان لواش ماشینی) و یا خمیر یوفکا بپیچید و در روغن داغ سرخ کنید. با این حال چنانچه میخواهید اصالت غذا را حفظ کنید، بهتر است سمبوسهها را در خمیر سمبوسه بپیچید. هندیها و پاکستانیها، مواد را در خمیر و به صورت بقچه پیچیده و سرخ میکنند.
برای آموزش طرز تهیه خمیر سمبوسه، به ادامه همین مطلب مراجعه کنید.
سمبوسههای هندی را میتوانید با سس کچاپ و یا سس چاتنی که یک سس هندی با ادویههای معطر است، سرو کنید. همچنین چاتنی نعناع هم سس متفاوت دیگری است که امتحان کردنش در کنار این سمبوسههای هندی، خالی از لطف نیست.
طرز تهیه خمیر سمبوسه
طرز تهیه سمبوسه با استفاده از خمیر در ایران چندان مرسوم نیست، اما در کشورهای دیگر و به ویژه هند و پاکستان بسیار رواج دارد. با این دستور تهیه هم همراه باشید.
مواد لازم برای طرز تهیه خمیر سمبوسه
- آرد همهکاره (ترجیحا آرد سبوسدار) ۲ پیمانه
- نمک ۱/۲ قاشق چایخوری
- ماست ساده ۱/۲ پیمانه
- روغن کانولا ۱/۴ پیمانه
مراحل طرز تهیه خمیر سمبوسه
۱. ترکیب مواد
برای تهیه خمیر سمبوسه، ابتدا آرد و نمک را در یک کاسه متوسط باهم ترکیب کنید. در مرکز آن یک حفره ایجاد کنید و ماست و روغن کانولا را اضافه کنید. مواد را باهم مخلوط کنید تا به شکل یک توپ دربیاید.
سپس روی سطح میز کارتان را کمی آردپاشی کنید، خمیر را روی آن برگردانید و به مدت حدود ۲ تا ۳ دقیقه ورز بدهید تا یکدست شود و به دست نچسبد.
خمیر را به کاسه برگردانید، روی آن را بپوشانید و به مدت ۳۰ دقیقه در دمای اتاق بگذارید تا استراحت کند.
۲. پیچیدن و پر کردن خمیر سمبوسه
بعد از اینکه خمیر استراحت کرد، سطح میز کارتان را دوباره آردپاشی کنید. سپس خمیر را به صورت مستطیلی با ابعاد ۳۰ در ۴۵ سانتیمتر باز کنید و از آن، مربعهایی به اضلاع ۸ در ۸ سانتیمتر ببُرید.
روی هریک از مربعها، به اندازه یک قاشق غذاخوری پر از مواد دلخواه سمبوسه که آماده کردهاید، بریزید. لبههای خمیر را با استفاده از کمی آب، با انگشت مرطوب کنید. سپس لبهها را به صورت مورب روی هم برگردانید تا مثلثی شود. لبهها را محکم روی هم فشار بدهید تا به هم بچسبند و مواد از آن بیرون نیاید.
روش دیگر پیچیدن سمبوسهها در خمیر سمبوسه این است که ابتدا خمیرتان را به گلولههای کوچک به اندازه نارنگی تقسیم کنید. سپس گلولهها را یکی یکی صاف کنید تا به صورت دایره دربیایند. هریک از دایرهها را از وسط به دونیم تقسیم کرده، دو لبه نیمدایره را روی هم بیاورید تا به صورت قیف دربیاید و سپس مواد سمبوسه را داخل قیف بریزید. در نهایت، لبههای بیرونی خمیر را روی هم آورده و قیف را ببندید.
نکته: میتوانید در حین باز کردن خمیر، روی میز کارتان کمی کنجد سیاه یا رازیانه بپاشید تا به سطح بیرونی خمیر بچسبد.
سمبوسهها را به همین ترتیب یکییکی بپیچید و سپس در روغن داغ سرخ کنید تا خمیر برشته و طلایی شود.
سوالات متداول در طرز تهیه سمبوسه
در این مطلب تلاش کردیم طرز تهیه سمبوسه با مرغ، سمبوسه با سوسیس بندری، سمبوسه با سبزیجات ٰرژیمی و سمبوسه به روش هندی و همچنین طرز تهیه سمبوسه با خمیر به جای نان را به شما آموزش بدهیم. در ادامه، به برخی از سوالات متداول شما پاسخ میدهیم.
آیا میتوانم سمبوسهها را در فریزر نگهداری کنم؟
میتوانید سمبوسهها را به دو صورتُ یعنی پیچیده ولی سرخ نشده و به صورت سرخ شده و آماده در فریزر نگهداری کنید. در روش دوم، آنها برای مدت کمتری ماندگاری دارند و بهتر است سریعتر مصرف کنید. قبل از استفاده از سمبوسههای فریزری، آنها را به دمای محیط برسانید و سپس سرخ کرده و یا گرم کنید. اگر سمبوسهها را وقتی هنوز سرد هستند سرخ کنید، روغن بیشتری جذب میکنند و احتمالا مواد میانی سرد و منجمد باقی میماند.
دلیل ایجاد حبابهای هوا روی خمیر سمبوسهها چیست؟
رطوبت بیش از حد در خمیر، باعث ایجاد حفرههای متعدد در سطح آن میشود. همچنین در حین سرخ کردن، اگر روغن خیلی داغ باشد، حفرههای هوا روی سطح بیرونی خمیر ظاهر میشود.
تهیه سمبوسه در هواپز امکانپذیر است؟
بله. میتوانید سمبوسهها را در هواپز تهیه کنید تا به این ترتیب، سمبوسههایی با روغن کمتر و سالمتر داشته باشید. برای این کار، سمبوسهها را روی سینی مخصوص هواپز بچینید و دقت کنید که روی هم قرار نگیرند، زیرا در این صورت به هم میچسبند. سپس روی سمبوسهها با اسپری مخصوص، قدری روغن پاشیده یا آنها را با برس چرب کنید. بعد مطابق دستورالعمل دستگاهتان بپزید تا سمبوسهها ترد و طلایی شوند.
بهترین دما برای پختن سمبوسه در فر چقدر است؟
برای پختن سمبوسهها در فر خانگی، فر را از قبل با دمای ۱۸۰ درجه سانتیگراد/۳۵۶ درجه فارنهایت گرم کنید. سپس سمبوسهها را روی سینی فر چیده و به مدت ۳۰ تا ۳۵ دقیقه بپزید تا سطح خمیر سمبوسهها ترد و طلایی شود.