دوغ نوشیدنی معروف و کهن ایرانی است که به خوبی در زندگی مدرن شهری جای خود را حفظ کرده و حتی استفادههای درمانی هم دارد. اما در اینجا به یک مورد خاص آن میپردازیم.
دوغ ویتامین D ضروری بدن را تامین میکند
ایران باستان سرزمینی بسیار وسیعتر از کشور امروزی ایران بود. در منطقهای که دو کشور ایران و افعانستان امروز در آن هستند، اجداد ما با استفاده از آب و شیر منعقد شده، و افزودن نعناع یک نوشیدنی خوشطعم ساختند: دوغ.
دوغ که با اسامی دیگری نیز در خارج از محل پیدایش خود شناخته میشود، امروزه نه فقط در این دو کشور بلکه در ارمنستان، ترکیه، سوریه، پاکستان، و کشورهای منطقه بالکان هم استفاده میشود.
دوغ را گاهی گازدار میکنند و گاهی هم به آن یک عضو دیگر خانوادهٔ نعناع را اضافه میکنند، یعنی پونه.
در پژوهشی زیر نظر دکتر نیستانی از دانشکده علوم پزشکی در دانشگاه شهید بهشتی تهران، از افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ خواسته شد که دوغ ساده یا دوغ غنی شده با ویتامین D و کلسیم بنوشند. شرکتکنندگان بین ۳۰ تا ۶۰ سال سن داشتند و برای ۱۲ هفته روزی ۲ بطری (۲۰۰ سیسی) دوغ میل کردند.
در بازبینی نتایج کاشف به عمل آمد که چندین مورد از نشانههای دیابت نوع ۲ در هر دو گروه کاهش یافته است. همچنین با مصرف دوغ غنیشده سطح هورمون ادیپونِکتین که خواص ضد-التهابی دارد و به سوختوساز گلوکز کمک میکند، افزایش یافته بود. میزان بیشتر ادیپونِکتین در بدن با کاهش خطر دیابت نوع ۲ رابطه دارد.
ویتامین D و دیابت نوع ۲
شرکتکنندگان در این پژوهش که دوغ غنیشده مصرف کرده بودند شاهد بهبود بیشتری در وضعیت ویتامین D خود بودند. این ویتامین باعث کنترل بهتر سطح گلوکز خون میشود.
در پژوهش دیگری هم مشخص شده که مصرف دوغ ساده یا غنیشده باعث بهبود وضعیت گلوکز خون، نشانگرهای زیستی درون رگی، و وضعیت لیپیدها میشود. محققان میگویند که افزایش سطح نشانگرهای درون رگی نشانهای از افزایش خطر دیابت نوع ۲ است و کنترل آن برای بدن مفید است.
حتما میدانید که معدودی از غذاها منبع خوبی برای ویتامین D هستند و بسیاری افراد به اندازه کافی در معرض آفتاب قرار نمیگیرند تا این ویتامین در بدنشان تولید شود، به خصوص در کشورهای مسلمان که خانمها از سن ۹ سالگی حجاب را رعایت میکنند، کمبود ویتامین D در بدن بیشتر به چشم میآید که بایستی از راههای جایگزین استفاده کرد.
تغذیه صحیح با مواد سالم و مفید باعث میشود ویتامین D ضروری وارد بدن شود. دوغ یکی از نوشیدنیهای سالمی است که این کار را میکند.