نگرانید! نگران نوزادی هستید که با شیر مادر سیر نمی‌شود و گریه‌هایش تمامی ندارد. نگرانید که بدنش کم‌آب شود یا اینکه چاره‌ای جز کنار آمدن با شیشه‌شیر برایش باقی نماند. می‌گویند هیچ چیز جای شیر مادر را نمی‌گیرد و بچه‌های محروم از آن، بیشتر به آسم یا حتی اختلالات عاطفی دچار می‌شوند و نگرانید که کودک شما هم دیر یا زود، با یکی از عوارض محروم شدن از شیر مادر درگیر شود. همین نگرانی‌ها کافی است که راه‌هایی افزایش شیر مادر را جست و جو کنید و برای حل این مشکل تلاش کنید.
واقعیت این است که شیر مادر به واسطه ترکیبات خاصش، از فرزندتان برابر بیماری‌ها محافظت می‌کند و بهترین غذا برای رشد و سلامت او به حساب می‌آید. از طرف دیگر فرایند شیردهی هم حال مادر درگیر با افسردگی و ملال بعد از زایمان را بهتر کرده و ارتباط عاطفی نوزاد و مادر را هم تقویت می‌کند. اگر می‌خواهید فرزندتان از این فواید بهره ببرد، بهتر است راه‌هایی که در ادامه آورده‌ایم را امتحان کنید. شاید با کمک گرفتن از روش‌های درست شیردهی، هنوز هم برای تغذیه فرزندتان با شیر مادر شانس داشته باشید.
چرا نوزادتان با شیر مادر سیر نمی‌شود؟
کم بودن شیر مادر دلایل متعددی دارد. دلایلی که بسیاری از آنها را می‌توانید با راه‌های ساده خانگی برطرف کنید و برای پشت سر گذاشتن برخی دیگر هم می‌توانید از متخصصان کمک بگیرید. شیر شما هم بخاطر یکی از این دلیل‌ها کم شده؟
- مشکلات هورمونی مثل سندرم کیستیک تخمدان، کم کاری تیروئید، دیابت، پرکاری تیروئید و فشار خون بالا
- بافت غددی نامناسب
- مصرف برخی از داروها مثل قرص‌های بروموکریپتین یا قرص‌های هورمونی جلوگیری از بارداری
- مصرف برخی از گیاهان دارویی مانند مریم گلی، جعفری، برگ سنا، قهوه، بابونه، نعناع و …
- جراحی سینه
- کاهش مقدار شیر مصرفی نوزاد یا ناتوانی او در درست مکیدن شیر
چطور بفهمیم که حجم شیر مادر برای نوزاد کافی نیست؟
تغذیه نوزاد تا شش ماهگی به شیر مادر گره خورده اما هیچ راه دقیقی برای نشان دادن کمبود شیر مادر وجود ندارد، اما علائم و نشانه‌های خاصی هستند که می‌توانند در تشخیص این وضعیت به شما کمک کنند.
- گریه کردن و بی‌قراری نوزاد هر چند ساعت یکبار
- عدم وزن گیری نوزاد تا دو هفته بعد از تولد
- عدم شنیدن صدای شیر خوردن نوزادتان
- خارج نشدن شیر هنگام شیر خوردن نوزاد
- خارج کردن سینه توسط نوزاد هر چند دقیقه یکبار
- کم ادرار کردن نوزاد
- تخلیه کردن شیر با پمپ شیر به منظور مطمئن شدن از مقدار شیرتان
- ابتلای ناگهانی نوزاد به زردی در روزهای بعد از تولد
چطور می‌توان به افزایش شیر مادر کمک کرد؟
اگر پس از تولد نوزاد، مقدار شیرتان کافی نیست، جای نگرانی نیست. با پیروی از راهکار‌هایی مناسب شیردهی، می‌توانید شیر کافی برای تغذیه و رشد فرزندتان داشته باشید. نمی‌توان انکار کرد که حتی در صورت مناسب بودن میزان شیر مادر، هنوز هم بی‌پاسخ ماندن سوالاتتان در مورد باید و نبایدهای دوران شیردهی، می‌تواند شما را نگران کند.
افزایش تعداد دفعات شیردهی
بلافاصله بعد از تولد نوزاد شیردهی را شروع کنید و اگر در هفته‌های آخر بارداری هستید، حتما در مورد روش درست شیردهی باید و نبایدهای آن مطالعه کنید. انتظار طولانی برای شروع تغذیه با شیر مادر پس از تولد، می تواند یکی از دلایل کاهش شیر مادر باشد. هم‌چنین یک روش عالی برای بهبود مقدار شیر مادر افزایش تعداد دفعات شیردهی است؛ بنابراین حداقل هر دو تا سه ساعت یکبار به نوزاد خود شیر دهید. دوشیدن شیر هم می‌تواند به افزایش شیر مادر کمک کند.
انتخاب موقعیت مناسب شیردهی
اگر مادر و نوزاد در وضعیت مناسبی باشند و نوزاد به خوبی توان مکیدن شیر را داشته باشد، حجم شیر مادر هم افزایش پیدا می‌کند. نوزاد گرسنه‌ای که بخاطر قرار نداشتن در موقعیت مناسب از پس مکیدن شیر برنمی‌آید، با گریه‌هایش شما را مجبور به کمک گرفتن از شیشه‌شیر می‌کند. بد نیست بدانید که شیردهی از هر دو سینه، به افزایش شیر مادر کمک می‌کند. پس به نوزاد ۲۰ دقیقه برای شیر خوردن از هر سینه فرصت دهید.
اجتناب از مصرف الکل و نیکوتین
مصرف الکل و نیکوتین نه تنها در طول دوران بارداری، بلکه در دوران شیردهی نیز برای مادر و نوزاد مضر است. به طور کلی، نیکوتین و الکل موجب کاهش شیر مادر و انتقال مواد مضر از طریق شیر مادر به بدن فرزندتان می‌شود و در طولانی مدت ممکن است موجب بروز آسیب‌های جدی روی سلامت نوزاد شود.
بررسی داروهای مصرفی
اگر بنابر تشخیص پزشک در حال مصرف دارو هستید، هنگام شروع دوران شیردهی نیز باید به پزشک خود مراجعه کرده و بررسی کنید که مصرف دارو مانع تولید شیر در بدن شما نشود. هم‌چنین از قرص های ضدبارداری هورمونی بعد از زایمان اجتناب کنید.
استفاده از مواد غذایی که موجب افزایش شیر مادر می‌شوند
کمک گرفتن از مواد غذایی موثر در افزایش شیر مادر، به کاهش مشکلات شیردهی شما کمک می‌کند.
- بلغور جو دوسر
- رازیانه
- شنبلیله
- اسفناج
- سیر
- کنجد سیاه
- هویج
- آب‌میوه
- مارچوبه
- برنج قهوه‌ای
- زردآلو
- زیره سبز
- کدو سبز
- بادام
- شیر گاو
حفظ آرامش
استرس، نقش بسیار زیادی در کاهش شیر مادر ایفا می‌کند. درست است که نگهداری از یک نوزاد، کار بسیار سختی است و ممکن است ساعت‌ها و روز‌ها، خواب و استراحت کافی نداشته باشید، اما به شما توصیه می‌کنیم که علاوه بر حفظ کردن خونسردی، از همسر و اطرافیان‌تان کمک بگیرید. این کار به شما کمک خواهد کرد که همواره شیر کافی و با کیفیت برای تغذیه فرزند خود داشته باشید. به خاطر داشته باشید که افزایش هورمون استرس در بدن مادر، حجم شیر را کم می‌کند.
