بستنی سنتی ایرانی، با طعم اصیل و عطر زعفران و گلاب، یکی از محبوبترین دسرهای فصل تابستان است. بافت کشدار و نرم این بستنی، تجربهای بینظیر از بستنی خانگی را برای شما رقم میزند. برخلاف بستنیهای صنعتی، بستنی سنتی با استفاده از مواد طبیعی و بدون افزودنیهای شیمیایی تهیه میشود و میتواند به روشهای مختلف، از بستنی وانیلی تا زعفرانی، آماده شود. در این مقاله، طرز تهیه بستنی سنتی با تمامی نکات مهم و مرحلهبهمرحله آموزش میدهیم.
مواد لازم برای بستنی سنتی
- شیر پرچرب ۱ لیتر
- شکر ۵۰۰ گرم
- خامه معمولی ۱۰۰ گرم
- ثعلب ۱ قاشق غذاخوری
- زعفران به مقدار لازم
- گلاب نصف استکان
- خلال پسته ۵۰ گرم
طرز تهیه بستنی سنتی
مرحله اول: آمادهسازی خامه
برای شروع طرز تهیه بستنی زعفرانی با ثعلب، خامه را در یک سینی پهن بریزید و با یک جسم صاف، سطح آن را بهطور یکنواخت پخش کنید تا قطر آن تقریبا به ۲ میلیمتر برسد. سپس سینی خامه را داخل فریزر قرار دهید تا کاملا یخ بزند.
این مرحله اهمیت زیادی دارد زیرا بعد از منجمد شدن، خامه باعث ایجاد بافت نرم و کشدار در بستنی سنتی میشود و طعم نهایی بستنی را بسیار خوشایند میکند. یخ زدن خامه پیش از اضافه کردن به بستنی، کمک میکند تا هنگام مخلوط شدن با شیر و شکر، ترکیب به خوبی کش بیاید و بستنی بافت سنتی خود را پیدا کند.
مرحله دوم: جوشاندن شیر و افزودن طعمدهندهها
در این مرحله، شیر پرچرب را در یک قابلمه بریزید و روی حرارت متوسط قرار دهید تا به نقطه جوش برسد. در همین حین، زعفران را دمکرده و به همراه گلاب به شیر اضافه کنید تا عطر و طعم آنها به طور کامل در شیر آزاد شود. این مرحله پایه طعم بستنی سنتی است، دقت کنید که شیر هنگام جوشیدن سر نرود و همزمان به هم زدن ادامه دهید تا ته نگیرد.
مرحله سوم: اضافه کردن شکر و ثعلب
برای طرز تهیه بستنی با ثعلب، شکر و ثعلب را در یک ظرف جداگانه مخلوط کنید و به تدریج به شیر داغ اضافه کنید. همزمان به هم زدن ادامه دهید تا مخلوط غلیظ و کشدار شود. غلظت بستنی در این مرحله بسیار مهم است زیرا باعث میشود بستنی بعد از یخ زدن، حالت نرم و کشدار خود را حفظ کند.
برای افرادی که علاقه دارند از روش سادهتر استفاده کنند، میتوان طرز تهیه بستنی سنتی بدون ثعلب را هم انجام داد، هرچند ثعلب باعث کشدار شدن بهتر بستنی میشود.
مرحله چهارم: خنک کردن و منجمد کردن بستنی

بعد از غلیظ شدن مخلوط شیر، زیر قابلمه را خاموش کرده و آن را روی یخ قرار دهید تا سریعا خنک شود. کمی مواد را هم بزنید تا کشدار شوند و حالت لطیف خود را حفظ کنند. سپس ترکیب آماده را داخل فریزر قرار دهید تا منجمد شود. برای ایجاد بافت بهتر و کشدار شدن سنتی، هر نیم ساعت یک بار مواد را از فریزر بیرون آورده و با قاشق هم بزنید. این کار را پنج مرحله انجام دهید تا بستنی کاملا کش بیاید.
نکته: نکته مهم در طرز تهیه بستنی زعفرانی بدون ثعلب این است که برای کشدار شدن بستنی، باید آن را در حین یخ زدن چندین بار از فریزر خارج کرده و خوب هم بزنید تا بافتی نرم و حرفهای پیدا کند.
مرحله پنجم: اضافه کردن پسته و سرو بستنی
بعد از منجمد شدن مواد، خلال پسته و خامه یخ زده را خرد کرده و به مخلوط بستنی اضافه کنید. سپس بستنی را در بستنیخوری ریخته و سرو نمایید. طعم پسته و خامه یخزده، بستنی را خوشمزهتر و جذابتر میکند و بافت کشدار آن تجربهای سنتی و دلنشین ایجاد میکند.


نکات کلیدی طرز تهیه بستنی سنتی
بستنی خانگی سنتی با طعم و بافتی منحصربهفرد، نیازمند رعایت نکات ساده اما مهم است. این نکات باعث میشوند که بستنی نهایی شما نرم، کشدار و خوشمزه شود و تجربهای حرفهای از تهیه بستنی خانگی داشته باشید.
انتخاب مواد اولیه با کیفیت
استفاده از شیر پرچرب، زعفران اصل و خامه تازه، طعم بستنی را بهطور قابل توجهی بهبود میبخشد. همچنین خلال پسته تازه و با کیفیت، ظاهری جذاب و طعمی دلنشین به بستنی اضافه میکند. این نکته برای طرز تهیه بستنی وانیلی نیز اهمیت ویژهای دارد.
استفاده از بستنی پایه برای تنوع طعم
اگر به دنبال سرعت در آمادهسازی هستید، میتوانید از روش طرز تهیه بستنی سنتی با بستنی وانیلی استفاده کنید. کافی است بستنی وانیلی آماده را کمی نرم کرده و با زعفران دمکرده و خلال پسته ترکیب کنید تا طعمی شبیه بستنی سنتی داشته باشید. اگر به دنبال طعمی متفاوت هستید باید طرز تهیه بستنی سوخاری را امتحان کنید.
استفاده از دستگاه بستنیساز
برای کسانی که به دنبال سهولت و سرعت هستند، پیشنهاد میشود از طرز تهیه بستنی سنتی با دستگاه بستنی ساز کمک بگیرند. این دستگاه با هوادهی یکنواخت، بافتی نرمتر و کشدارتر نسبت به روش دستی ایجاد میکند. اگر زمان کمی دارید، گزینه سریعتر، یعنی طرز تهیه بستنی در ۵ دقیقه بدون خامه و ثعلب هم میتواند تجربهای جذاب باشد، هرچند کشسانی کمتری دارد.
کنترل شیر و شکر برای طعم متعادل
در زمان جوشاندن شیر و افزودن شکر، دقت کنید نسبت مواد بیش از حد نباشد، زیرا شکر زیاد باعث سنگین شدن بستنی و از بین رفتن طعم اصیل آن میشود. این نکته در تمامی روشها، چه با ثعلب و چه بدون ثعلب، اهمیت زیادی دارد. در صورت داشتن رژیم حتما دستور تهیه بستنی ماسالا وگان را بخوانید.
زمانبندی مناسب برای افزودن خامه و پسته
خامه یخزده و خلال پسته باید در مرحله پایانی اضافه شوند تا بافت و ظاهر بستنی حفظ شود. اگر خیلی زود اضافه شوند، خامه خرد میشود و پسته بافت نرم بستنی را به هم میزند. طرز تهیه بستنی وگان قهوه با شیر بادام را نیز میتوانید در کتاب کاله بخوانید.
سوالات متداول درباره طرز تهیه بستنی سنتی
بله، میتوان بستنی سنتی بدون ثعلب تهیه کرد، اما بافت کشدار آن کمی کمتر میشود.
میزان زعفران بستگی به ذائقه دارد، معمولا یک قاشق چایخوری دمکرده کافی است.
بله، خلال بادام یا گردو هم گزینههای مناسبی برای تزئین بستنی هستند.
حدود ۴ تا ۵ ساعت زمان لازم است تا بستنی کاملا کشدار و آماده سرو شود.
خامه صبحانه گزینه بهتری از خامه قنادی است چون معمولا خامههای قنادی شیرینشده و زدهشده هستند بنابراین مناسب استفاده در بستنی سنتی نیستند.