رب گوجه فرنگی یکی از پرمصرف‌ترین چاشنی‌ها در آشپزی ایرانی است که تقریبا در بیشتر غذاها از انواع خورش گرفته تا سوپ و خوراک‌ها به کار می‌رود. درست کردن رب گوجه خانگی علاوه بر طعم بی‌نظیر، سلامت و ماندگاری بالاتری نسبت به رب‌های صنعتی دارد. با یادگیری طرز تهیه رب گوجه با دستگاه آبگیری می‌توانید رب قرمز، خوش‌رنگ و خوش‌عطر تهیه کنید که سال‌ها در آشپزی به کارتان بیاید. در ادامه با روش سنتی و همچنین چند روش دیگر آشنا می‌شویم.
مواد لازم برای تهیه رب گوجه با دستگاه آبگیری
- گوجه‌فرنگی درشت و آبدار ۱۰ کیلوگرم
- نمک ۵۰ گرم
- روغن مایع ۱۰۰ گرم
طرز تهیه رب گوجه با دستگاه آبگیری
مرحله اول: گرفتن آب گوجه
برای طرز تهیه رب گوجه خانگی عالی ابتدا گوجه‌ها را بشویید و داخل دستگاه آبگیری بریزید تا آب آن‌ها جدا شود. اگر دستگاه در دسترس نبود، می‌توانید از مخلوط‌کن استفاده کنید. نکته مهم این است که گوجه‌ها کاملا له شوند تا بهترین آب گوجه به دست آید.
مرحله دوم: صاف کردن آب گوجه
آب گوجه‌ها را از صافی رد کنید تا دانه‌ها و پوست جدا شوند. این کار باعث می‌شود رب نهایی بافتی یکدست و لطیف داشته باشد. استفاده از صافی ریز یا پارچه تنظیف برای نتیجه بهتر توصیه می‌شود.
مرحله سوم: جوشاندن آب گوجه
آب صاف‌شده را در یک قابلمه بزرگ بریزید و روی حرارت زیاد قرار دهید. بعد از ۱۰ دقیقه جوشیدن، شعله را ملایم کنید. این مرحله باید تا زمانی ادامه پیدا کند که آب گوجه غلیظ وشبیه سس گوجه فرنگی شود.
مرحله چهارم: افزودن نمک و هم زدن مداوم
در طول پخت، نمک را به آب گوجه اضافه کنید. برای جلوگیری از ته گرفتن، هر پنج دقیقه یک بار رب را از ته هم بزنید. این کار باعث می‌شود رب خوش‌رنگ بماند و طعم آن یکنواخت شود.
مرحله پنجم: روغن‌ریزی و تکمیل پخت
زمانی که رب به غلظت مناسب رسید و حباب‌های بزرگ ایجاد شد، روغن را اضافه کنید. این کار علاوه بر بهبود بافت، ماندگاری رب را بیشتر می‌کند. حدود ۱۵ دقیقه دیگر روی حرارت ملایم بماند و سپس از شعله بردارید. اجازه دهید رب خنک شود و بعد در شیشه‌های تمیز و خشک بریزید.
طرز تهیه رب گوجه با روش‌های کاربردی دیگر
همیشه برای گرفتن آب گوجه نیاز به دستگاه آبگیری نیست. در بسیاری از خانه‌ها ابزارهای ساده‌تر مثل سبزی خردکن، مخلوط‌کن یا حتی چرخ گوشت وجود دارد که می‌توانند جایگزین شوند. هرکدام از این روش‌ها مزایا و بافت متفاوتی به رب نهایی می‌دهند، اما نتیجه در همه آن‌ها یک رب گوجه خوش‌رنگ و خانگی خواهد بود. طرز تهیه رب گوجه سبز را نیز می‌توانید درکتاب کاله بخوانید.
طرز تهیه رب گوجه با سبزی خردکن
در این روش گوجه‌ها را چهار قاچ کرده و داخل سبزی خردکن بریزید. دستگاه آن‌ها را خرد و له می‌کند. سپس باید مایه گوجه را از صافی عبور دهید تا پوست و دانه‌ها جدا شوند. مایه صاف‌شده را روی حرارت قرار دهید و طبق دستور اصلی بجوشانید تا به غلظت رب برسد. این روش سریع و بدون نیاز به دستگاه‌های بزرگ است.
طرز تهیه رب گوجه با مخلوط کن
ابتدا گوجه‌ها را خرد کرده و در مخلوط‌کن بریزید تا به شکل پوره نرم درآید. سپس این پوره را صاف کنید تا دانه‌ها و پوست جدا شوند. ادامه کار مانند دستور اصلی است: جوشاندن روی حرارت، افزودن نمک و هم زدن مداوم. این روش برای حجم کمتر گوجه مناسب‌تر است و رب بافتی نرم و لطیف خواهد داشت.
طرز تهیه رب گوجه با چرخ گوشت
این شیوه سنتی‌تر است. گوجه‌ها را خرد کرده و از چرخ گوشت رد کنید. سپس مایه به‌دست‌آمده را از صافی بگذرانید تا کاملا یکدست شود. مایه را روی حرارت قرار دهید و مراحل جوشاندن و غلیظ کردن را ادامه دهید. رب حاصل از این روش معمولا طعم و رنگی نزدیک به رب‌های خانگی قدیمی دارد و برای مقدار زیاد گوجه مناسب است.
نکات کلیدی برای تهیه رب گوجه با دستگاه آبگیری
در طرز تهیه رب گوجه با دستگاه آبگیری، باید بدانید که کیفیت رب گوجه به انتخاب گوجه‌ها، روش پخت و شرایط نگهداری بستگی دارد. رعایت چند نکته ساده باعث می‌شود رب خوش‌رنگ، ماندگار و بدون کپک داشته باشید. طرز تهیه رب زردآلو را نیز می‌توانید درکتاب کاله بخوانید.
انتخاب گوجه مناسب برای رب
همیشه از گوجه‌های درشت و گوشتی استفاده کنید. گوجه‌های آبدار باعث می‌شوند رب سریع‌تر بپزد و رنگ قرمزتری پیدا کند. گوجه‌های گلخانه‌ای معمولا کم‌رنگ‌ترند و طعم رب را تغییر می‌دهند.
جلوگیری از کپک زدن رب
شیشه‌های نگهداری باید کاملا خشک و استریل باشند. بعد از ریختن رب، روی سطح آن کمی روغن بریزید تا مانع نفوذ هوا شود. همچنین بهتر است رب را در جای خنک و تاریک نگه دارید.
راز قرمز شدن رب
برای اینکه رب رنگ قرمز خوشایندی داشته باشد، حرارت را خیلی زیاد نکنید. شعله ملایم باعث می‌شود رنگ طبیعی گوجه‌ها حفظ شود. استفاده از مقدار کمی نمک هم در تثبیت رنگ مؤثر است.
افزایش ماندگاری رب
اگر می‌خواهید رب تا یک سال سالم بماند، آن را در ظرف‌های کوچک تقسیم کنید تا هنگام مصرف کمتر در معرض هوا قرار گیرد. همچنین افزودن کمی روغن در پایان پخت عمر رب را طولانی‌تر می‌کند.
سوالات متداول درباره طرز تهیه رب گوجه با دستگاه آبگیری
به دلیل حرارت زیاد یا استفاده از گوجه نامناسب است. بهتر است از شعله ملایم استفاده کنید.
برای قرمز شدن رب گوجه باید از گوجه‌های کاملا رسیده و گوشتی استفاده کنید. همچنین حرارت ملایم و هم‌زدن مداوم باعث می‌شود رنگ رب تغییر نکند و قرمزی آن حفظ شود.
برای جلوگیری از کپک‌زدن رب، باید آن را تا غلظت کافی بجوشانید و در ظروف شیشه‌ای تمیز و خشک بریزید. روی رب را می‌توان با کمی روغن پوشاند تا ماندگاری بالاتری داشته باشد.
اضافه کردن مقدار کمی نمک و نگهداری رب در یخچال یا فریزر، بهترین روش برای ماندگاری طولانی است. همچنین باید مطمئن شوید که ظرف نگهداری کاملا دربسته و استریل باشد.
بله، در بسیاری از دستورها روغن استفاده نمی‌شود. اما افزودن کمی روغن مایع یا روغن زیتون هنگام پخت کمک می‌کند رنگ و ماندگاری رب بیشتر شود.
