خاگینه مغزدار یک صبحانه سنتی به حساب می‌آید که با ساده‌ترین مواد می‌توان آن را در روزهای سرد زمستانی درست کرد. خاگینه یا قیقاناخ از سنتی‌ترین دسرهای شهر تبریز و زنجان است که در وعده‌های صبحانه یا عصرانه سرو می‌شود. این دسر مقوی و خوشمزه که گاهی آن را به عنوان یک وعده غذایی مقوی هم مصرف می‌کنند بدون نیاز به فر و تنها با تخم‌مرغ، آرد و شکر درست می‌شود. دستورهای متفاوتی از خاگینه در دنیای آشپزی وجود دارد تا جایی که در مطالب قبلی به دستور تهیه خاگینه قارچ در ۱۰ دقیقه به عنوان غذا اشاره کرده‌ایم که می‌توانید آن را بخوانید. حال طرز تهیه خاگینه مغزدار را برایتان خواهیم گفت تا آن را به عنوان یک صبحانه مقوی و خوشمزه درست کنید.
مواد لازم برای تهیه خاگینه مغزدار
- آرد پنج قاشق غذاخوری
- ماست شیرین پنج قاشق غذاخوری
- تخم‌مرغ پنج عدد
- بیکینگ‌پودر یک قاشق غذاخوری
- وانیل یک قاشق مرباخوری
- پودر هل یک‌دوم قاشق چای‌خوری
- پودر گل محمدی یک‌دوم قاشق چای خوری
- پودر دارچین یک‌دوم قاشق چای‌خوری
- کره به مقدار لازم
- گردو خردشده به مقدار لازم
مواد لازم برای تهیه شربت خاگینه مغزدار
- آب یک پیمانه
- شکر یک پیمانه
- گلاب یک‌دوم پیمانه
- زعفران یک قاشق چای‌خوری
- هل چهار عدد
طرز تهیه خاگینه مغزدار
۱. مایه خاگینه را آماده کنید
در اولین مرحله از طرز تهیه خاگینه مغزدار باید تخم‌مرغ‌ها را در کاسه‌ای مناسب بشکنید. سپس مقدار وانیل گفته شده را بریزید. حال تخم‌مرغ‌ها و وانیل را با هم‌زن دستی یا برقی خوب بزنید تا از لختگی خارج شود. در نهایت باید مخلوطی یکدست داشته باشید. در ادامه مقدار آرد گفته شده را هم به همراه بیکینگ‌پودر مخلوط و الک کنید. مخلوط آرد را به تدریج به مایه تخم‌مرغ اضافه کنید. مخلوط را برای دقایقی هم بزنید تا ترکیب‌تان یکدست شود. حال نوبت به ماست می‌رسد؛ آن را هم اضافه کرده و هم بزنید. دقت داشته باشید مواد را خوب هم بزنید تا یکدست شود. اگر به ماست حساسیت دارید طرز تهیه خاگینه با شیر را بخوانید و بدون هیچ نگرانی، آن را درست کنید.
۲. خاگینه را بپزید
در دومین مرحله از طرز تهیه خاگینه مغزدار باید کره را داخل تابه بریزید. تا داغ شدن کره، گردو خردشده، پودر دارچین، پودر گل‌محمدی و پودر هل را در یک کاسه با یکدیگر خوب مخلوط‌شان کنید. حال با داغ شدن کره باید نیمی از مایه خاگینه را داخل تابه بریزید. روغن کرمانشاهی یا کره محلی هم می‌توانید برای سرخ کردن به کار ببرید. سپس مواد داخل کاسه را روی مخلوط بریزید. باقی‌مانده مایه خاگینه را هم بریزید. در تابه را ببندید. ۱۲ دقیقه زمان برای پخت خاگینه‌تان کافی است. به سراغ تهیه شربت آن بروید. اگر به دنبال دستور سنتی این دسر مقوی هستید، پیشنهاد ما به شما خواندن طرز تهیه خاگینه تبریزی است.
نکته ۱: با پخت یک طرف خاگینه باید آن را در تابه برگردانید تا طرف دیگر آن هم پخته شود.
نکته ۲: اگر نمی‌توانید خاگینه را کامل برگردانید باید آن را برش بزنید و هر طرف را جداگانه برگردانید.
طرز تهیه شربت خاگینه
۱. آب و شکر را مخلوط کنید
در اولین مرحله از طرز تهیه شربت خاگینه باید آب و شکر را داخل یک قابلمه کوچک بریزید. قابلمه را روی حرارت مناسب بگذارید. مواد داخل قابلمه را مدام هم بزنید تا دانه‌های شکر کامل حل شود.
۲. هل، گلاب و زعفران را اضافه کنید
در دومین مرحل از طرز تهیه شربت خاگینه باید با به نقطه جوش رسیدن مواد، چهار عدد دانه هل را هم داخل قابلمه بیاندازید. کمی زمان دهید تا شربت غلیظ شود. حال گلاب و زعفران دم‌کرده را هم داخل قابلمه بریزید. مواد را خوب هم بزنید. شربت که آماده شد آن را داخل ظرف جداگانه بریزید. به اندازه کافی زمان دهید که شربت خنک شود. دستور تهیه شربت بار در طرز تهیه بامیه عسلی بازاری را هم می‌توانید برای این دسر خوشمزه بخوانید.
۳. خاگینه را سرو کنید
در آخرین مرحله از طرز تهیه خاگینه مغزدار باید خاگینه را داخل ظرف موردنظرتان بگذارید. شربت خنک‌شده را به آرامی روی آن بریزید. با پودر دارچین، پودر قند، پودر هل و گل‌محمدی و خرده گردو آن را به سلیقه خودتان تزئین کنید.
نکات تکمیلی تهیه خاگینه مغزدار
خاگینه یکی از مقوی‌ترین دسرهایی است که می‌توان آن را برای وعده‌های صبحانه و عصرانه در سریع‌ترین زمان ممکن درست و سرو کرد. نکات تکمیلی زیر را بخوانید تا راحت‌تر مراحل تهیه آن را پیش ببرید.
انواع خاگینه
خاگینه یا قیقناخ دسر خوشمزه تبریزیی‌ها و زنجانی‌هاست که به شکل‌های متفاوت برای میهمانی و دورهمی‌هایشان درست می کنند. انواع متفاوتی برای این غذای ساده اما مقوی وجود دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
- خاگینه ساده
- خاگینه رولی
- خاگینه هویج
- خاگینه پفکی
- خاگینه با شیر
طرز تهیه خاگینه مغزدار رولی
خاگینه مغزدار رولی معمولا به عنوان دسر در میهمانی‌ها یا به عنوان صبحانه همراه کاچی تبریزی برای عروس تهیه و سرو می‌شود. شکل این مدل از خاگینه همانند رولت خامه‌ای است که می‌توانید با انواع مغزیجات و تزئینات سرو کنید. در طرز تهیه خاگینه مغزدار رولی به مواد گفته‌شده در بالا نیاز دارید. مراحل تهیه را همانند بالا پیش ببرید. خاگینه که کمی خنک شد، مغزهای دلخواه خود را روی آن بریزید. خاگینه را به آرامی رول کنید. در نهایت شربت خنک‌شده را روی آن بریزید. در صورت تمایل می‌توانید خاگینه مغزدار رولی را برش داده و سرو کنید.
طرز تهیه خاگینه مغزدار در فر
در طرز تهیه خاگینه مغزدار در فر باید شربت را همانند دستور بالا تهیه کنید. سپس فر را با دمای ۱۸۰ درجه سانتی‌گراد روشن کنید تا گرم شود. کف قالب موردنظرتان را کمی روغن ریخته و چرب کنید. مایه خاگینه را هم طبق دستور بالا درست کنید. نیمی از مایه را داخل قالب بریزید سپس مغزیجات موردنظرتان را هم به آرامی اضافه کنید. در نهایت مابقی مایه خاگینه را هم بریزید. قالب را برای ۲۰ دقیقه داخل فر قرار دهید. دقت داشته باشید تا خاگینه داغ است باید شربت را روی آن بریزید. بعد از ۱۰ دقیقه خاگینه را از قالب جدا، تزئین و سرو کنید.
طرز تهیه خاگینه مغزدار با شیره انگور
از دیگر دستورهای سنتی خاگینه در تبریز و زنجان، تهیه آن با شیره انگور است. در طرز تهیه خاگینه مغزدار با شیره انگور باید مراحل تهیه را همانند مراحل بالا پیش ببرید. زمانی که خاگینه داغ است باید شیره انگور را روی آن بریزید تا خوب جذب خاگینه شود. نیازی به رول کردن خاگینه نیست چراکه با سلیقه خودتان می‌توانید آن را به شکل کیک یا پنکیک‌های کوچک و بزرگ سرو کنید. اگر رژیم دارید و به شیره انگور حساسیت دارید، عسل، شیره خرما یا توت بهترین جایگزین برای شیره انگور به حساب می‌آید. اگر عطر و طعم شیره انگور را دوست دارید، می‌توانید طرز تهیه دسر کدو حلوایی با شیره انگور را هم امتحان کنید.
تزئین و سرو خاگینه مغزدار
اگر خاگینه را به عنوان یک میان‌وعده در دورهمی‌هایتان می‌خواهید سرو کنید بهتر است آن را به شکل کیک یا قالبی سرو کنید. برای تزئین هم می‌توانید خلال بادام، پسته، پودر پسته، خرده گردو، دارچین و گل محمدی به کار بگیرید.
