در راه برگشت از کمپ در جنگلهای پونل و خلخال، در تولمشهر -که خود محلیها به آن جمعه بازار میگویند- توقفی کردم. جلوی قهوهخانه، نیمکتهای چوبی قرار داشت و چند مرد میانسال محلی مشغول گپ و گفت بودند. همینکه نشستم، صاحب قهوهخانه با یک منوی کاغذی چرب و کهنه که معلوم بود سالهاست دست به دست شده، سراغم آمد. در منو چند اسم جدید به چشمم خورد؛ لوبیا کباب، شامی گیلانی و شاپوری.
از همان محلیهایی که روی نیمکتهای چوبی دم در قهوه خانه نشسته بودند، خواستم که فرق میان این غذاها را برایم توضیح دهند و بعد از توضیحاتشان متوجه شدم که در رشت با لوبیا ترکیبهای غذایی مختلفی تهیه میکنند. لوبیا کباب، چنجه با لوبیاست؛ شامی لوبیا، شامی است با لوبیا و شاپوری هم ترکیب املت با لوبیاست. لوبیا املت را در سفر قبلی امتحان کرده بودم و حالا بین لوبیا کباب و لوبیا شامی مانده بودم و در نهایت شامی لوبیا را انتخاب کردم.
در زمانی که مشغول گپ و گفت با محلیها درباره تعدد قهوهخانهها در استان گیلان بودم صاحب قهوهخانه با یک سینی استیل که شامل یک کاسه لوبیا، یک بشقاب شامی و یک بشقاب خیار، گوجه و پیار صورتی خرد شده بود، برگشت و برایم توضیح داد که باید این شامیها را داخل خوراک لوبیا خرد کنم و حتی اگر دوست دارم میتوانم کمی نان هم خرد و نوعی تریت درست کنم. به حرفش گوش دادم از انتخابم راضی بودم. شما هم میتوانید شامی را با دستور پخت زیر آماده کنید و به خوراک لوبیا اضافه کنید.
مواد لازم برای تهیه شامی برای شامی لوبیا
- پیاز یک عدد
- گوشت چرخ کرده گوسفند بدون چربی ۴۰۰ گرم
- زردچوبه، فلفل قرمز و فلفل سیاه به مقدار لازم
- لپه خیس شده یک لیوان
- سیبزمینی یک عدد
- تخممرغ یک عدد
طرز تهیه شامی لوبیا
مرحله اول
برای تهیه شامی گیلانی، ابتدا باید یک پیاز بزرگ را نگینی خرد کنید و داخل روغن بریزید و آن را سرخ کنید. سپس گوشت را هم به آن اضافه کنید و تفت دهید.
زردچوبه، فلفل قرمز و فلفل سیاه را نیز به گوشت و پیاز اضافه کنید و خوب تفت دهید تا تمام قسمتهای گوشت طعم بگیرد. مقداری آب به آن اضافه کنید در حدودی که یک بند انگشت بالاتر از گوشت قرار بگیرد و اجازه دهید تا گوشت بپزد و آب آن بخار شود.
مرحله دوم
یک لیوان لپه را حدود یک ساعت خیس کنید. سپس آن را بپزید و وقتی تقریبا حدود دو قاشق از آب لپه باقی بماند، اجاق را خاموش کنید؛ یعنی در واقع تا جایی که لپهها خیلی خشک نشوند.
مرحله سوم
سیب زمینی را بپزید و رنده کنید. بعد از اینکه لپه و گوشت کمی خنک شدند آنها را درون دستگاه غذاساز بریزید یا با هم چرخشان کنید. دو عدد تخم مرغ، محلول زعفران و سیب زمینیها را اضافه کنید و خوب ورز دهید.
مرحله چهارم
حتماً حدود یک ساعت مواد را داخل یخچال قرار دهید و به آن استراحت دهید، سپس آن را از یخچال خارج کنید تکهای از آن را دایرهای کنید و کف دستتان پهن و وسط آن یک سوراخ ایجاد کنید. در پایان آن را در روغن داغ بیندازید تا سرخ شود.
شامی گیلانی شما آماده است؛ میتوانید آن را در کاسهی خوراک لوبیا بریزید و نوش جان کنید.