مردم کره و بخصوص زنان این کشور کم غذا نیستند؛ آنها در واقع زیاد هم غذا می‌خورند اما چاق نمی‌شوند. چرا؟ لاغر بودن در فرهنگ آسیایی یک امتیاز است و هر چند نژاد زرد به شکل طبیعی ساختار بدنی لاغری دارد، اما همه ماجرا شامل ژنتیک نیست. می‌توان مطمئن بود که کی دایت (K Diet) یا رژیم لاغری کره ای تا حدود زیادی در این بین نقش دارد.
اجاره بدهید بیشتر توضیح بدهیم. احتمالا نام موکبانگ (Mukbang) را شنیده باشید. موکبانگ، استریم زنده ویدیویی است که طی آن میزبان، انبوهی از غذا را مقابل خود قرار داده و می‌خورد و در همان حال با بینندگانش نیز صحبت می‌کند و در مورد غذا نظر می دهد. این پدیده نیز جزئی از موج هالیوی کره جنوبی است که از سال ۲۰۱۰ شروع شده است و اکنون نه تنها در کره جنوبی، بلکه در آمریکای شمالی نیز کسانی به تولید ویدیوهایی از این دست پرداخته و کانال‌هایی مخصوص انتشارشان وجود دارد.
اما نکته جالب در اینجاست که علیرغم آنکه پیتزا، سوسیس و نودل، یا شیرینی‌هایی مثل ماکارون در حجم بسیار زیاد توسط میزبان خورده می‌شود، این افراد (غالبا دختران جوان کره‌ای) اندامی بسیار متناسب و لاغر دارند. گذشته از این، اگر در خیابان‌های سئول قدم بزنید، به ندرت فرد چاقی را می‌بینید. هرچند ورود و شیوع فرهنگ فست فود آمریکایی در این کشور این روزها بیشتر حس می‌شود. اما در نهایت، بخصوص زنان کره‌ای به تناسب اندام خود اهمیت خاصی می‌دهند. رازهای رژیم لاغری کره ای یا کی دایت کدام است؟
کی دایت از کجا بوجود آمد؟
فرهنگ آشپزی کره، مد و فشن صادراتی از این کشور، فیلم‌ها و سریال‌ها و موسیقی پاپ کره‌ای در حال تسخیر دنیا هستند و تاثیرات عجیبی از خودشان به جا گذاشته‌اند. جاذبه این فرهنگ آسیایی به اندازه‌ای بالاست که بسیاری از مردم کشورهای مختلف، شیفته پیدا کردن اطلاعات دست اول از زندگی کره‌ای ها، پی بردن به رازهای زیبایی اندام و پوست آنها و تقلید از سبک زندگی‌شان هستند.
رژیم غذایی کره‌ای یا کی دایت، حسابی در میان انواع رژیم‌های غذایی دیگر سر و صدا به پا کرده و به عنوان رژیمی سالم و تقریبا گیاهی شناخته شده است. اصل و مبدا این رژیم، به همان غذاهای روزانه‌ای بازمی‌گردد که مردم کره مصرف میکنند، اما علت محبوبیت فراگیرش -بخصوص در میان نوجوانان و جوانان در حال حاضر- به جذابیت موسیقی کره‌ای کی پاپ (K Pop) بازمی‌گردد. ارتباط موسیقی کی پاپ با گسترش فرهنگ غذایی کره جنوبی به تنهایی بسیار جالب است. کی پاپ نه تنها سلیقه شنیداری و دیداری مردم را تغییر داده، بلکه فرهنگ غذایی کره جنوبی را هم در نقاط بسیاری منتشر کرده است
با تماشای کی پاپ آیدل‌ها (K Pop Idols) یا خوانندگان و پرفورمِرهای (performer) دختر و پسر کی پاپ، اولین نکته‌ای که توجه‌ها را جلب می‌کند، اندام متناسب و حتی لاغر آنها، پوست صاف و موهای براق است. می‌توان گفت این جوانان، عروسک‌های زنده انسانی هستند که علایمی مثل چروک پوست، ریزش مو یا دندان‌های خراب، موی سفید و چاقی در قسمت‌های مختلف بدن در آنها دیده نمی‌شود. گفته می‌شود که راز این مسئله در کی دایت‌های مختلفی نهفته که اهالی موسیقی و سینما در کره دنبال میکنند. بنابراین، بسیاری دوست دارند ظاهر و اندامی شبیه آنها داشته باشند.
اصول رژیم لاغری کره ای
معجزه اندام لاغر و متناسب و پوست و موی ایده‌آل و ظاهری جوان، نتیجه مصرف مقادیر بسیار زیادی سبزیجات، غذاهای تخمیری دورچین، غذاهای دریایی و عدم مصرف گوشت قرمز، لبنیات، اسنک‌ها، شیرینی‌جات و غذاهای سرخ کرده و چرب است. هرچند که در کره جنوبی، امروزه گوشت قرمز به نسبت حتی یک دهه قبل بسیار بیشتر مصرف می‌شود و باربیکیوی کره‌ای تبدیل به ترندی مابین رستوران‌روها و عاشقان گوشت کبابی شده، اما می‌توان به راحتی همان مقدار کم گوشت قرمز را نیز با توفو، تمپه و قارچ کینگ اویستر جایگزین کرد تا سالم‌تر باشد.
به طور کلی، کی دایت رژیمی از نوع کم کربوهیدرات است، برنج و نودل یا رامن اصلی‌ترین منابع کربوهیدارات در غذاهای کره‌ای هستند؛ و در آن خبری از سیب زمینی، انواع نان و کیک نیست. سرخ کردن مواد غذایی به میزان بسیار کم و با روغن گیاهی‌ای مانند روغن کنجد انجام می‌شود. همراه ساختن این اصول کلی، با تمرینات ورزشی‌ای که سلبریتی‌های کره جنوبی انجام می‌دهند، باعث می‌شود تا فرد شکمی تخت، بازوان و پاهایی باریک و کمر کوچکی پیدا کند که از هر نوع چربی اضافه (عمدتا محصول دریافت کالری بیش از نیاز بدن)، عاری است.
رژیم لاغری کره ای که با مصرف چای‌های گیاهی و آب فراوان همراه است، فیبر زیادی را وارد بدن می‌کند که در پاکسازی و تنظیم فعالیت‌های دستگاه گوارش هم موثر است. پروبیوتیک‌هایی که در غذاهای تخمیری‌ای مانند کیمچی و انواع بانچان‌های کره‌ای به چشم می‌خورد، از جمله باکتری‌های مفید برای روده است. در عین حال، کاهش فشار خون و قند خون و کلسترول بد خون از دیگر پیامدهای مثبت رژیم کی دایت به شمار می‌رود.
اصول کلی رژیم لاغری کره ای
غذاهای مجاز:
- سبزیجات
- تخم مرغ، گوشت، ماهی و غذاهای دریایی
- برنج
- کوفته، پنکیک و رشته فرنگی بدون گندم (ماش جایگزین خوبی برای گندم است)
غذاهایی که باید از آنها اجتناب کرد:
- لبنیات مانند شیر، ماست، بستنی
- نان، ماکارونی، غلات تهیه شده از گندم
- غذاهای سرخ شده، روغنی و گوشت‌های چرب
- نوشابه، آب نبات، غذاهای پخته شده
علاوه بر کاهش وزن، کی پاپ بر سلامت کلی افراد نیز تاثیر دارد. احتمال جلوگیری این رژیم غذایی از بروز بیماری‌های مزمنی مانند بیماری‌های قلبی، دیابت و سایر بیماریها نیز زیاد است، چون اساسا غذاهای فراوری شده، روغنی و چرب در آن جایی ندارد. به علت عدم مصرف لبنیات نیز، بروز آکنه و مشکلات پوستی مشابه مابین دنبال کنندگان این رژیم کمتر گزارش شده است.
آیا تمام این موارد گفته شده به معنی بی‌نقص بودن کی دایت است؟ نه! درست است که هیاهو و هیجان زیادی دور و بر رژیم لاغری کره‌ای شکل گرفته و همچنان هم در حال افزایش است، اما انتقادها از این رژیم به هیچ وجه کم نیست. عده ای از فعالان حقوق زنان، روانشناسان و صاحب نظران، به دلیل تبلیغات افراطی حول محور داشتنِ ظاهر فیزیکی خاص، به انتقاد از رژیم لاغری کره ای می‌پردازند. این موضوع، بحث‌های زیادی را در مورد استانداردهای کلیشه‌ای زیبایی برانگیخته که از جهات مختلف بر نوجوانان تأثیر می‌گذارند.
ریزه‌کاری‌هایی که در رژیم لاغری کره ای رعایت می‌شود
رژیم گرفتن به تنهایی باعث داشتن اندام ایده‌آل نیست. به همین خاطر کره‌ای‌ها نکات ریز و درشت زیادی را هم در کنار اهمیت به تغذیه‌شان گنجانده‌اند. اگر بخواهید واقعا رژیم کی دایت را امتحان کنید لازم است به این جنبه‌ها هم توجه داشته باشید.
پیاده روی‌های طولانی
کره‌ای‌ها رژیم را با ورزش و یا پیاده‌روی‌های طولانی ترکیب میکنند. ساعت‌های فیت نِسی مثل برندهای اپل و فیت بیت (FitBit) در این کشور محبوبیت زیادی دارند و تازه به علت زیرساخت‌های حمل و نقل پیشرفته‌ای که در شهر سئول وجود دارد، مردم به راحتی می‌توانند به فواصل طولانی بروند و بیایند. بنابراین، بدون اینکه نیازی به خستگی بدنی و تعریق زیاد در نتیجه فعالیت ورزشی باشد، صرفا با پیاده‌روی و روزی چند هزار قدم راه رفتن می‌شود به نتایج خوبی رسید.
لب نزدن به فست فود غربی
پرهیز از مصرف فست فود از دیگر اصول مکمل رژیم کی دایت است. هرچند که افزایش افتتاح شعبه فست فودهای آمریکایی در کره سرعت گرفته است، اما به علت امکان دسترسی سریع به غذای ارزان قیمت، مصرف این نوع غذاها نفوذ آنچنانی نداشته و در حد یک تفریح انجام می‌شود.
موضوع دیگر در رژیم لاغری کره ای این است که در تقابل با ذائقه کره‌ای‌ها که به غذاهای ترش و شور و ادویه‌دار عادت دارند، فست فود غربی شیرین است. این خود دلیل دیگری است که چرا اکثر مردم کره ترجیح می‌دهند تا به جای گاز زدن ناگت مرغ و فرنج فرایز، سر راه رول برنجی یا کیمباپ (Kimbap) بخورند. کیمباپ رولی است که انواع سبزیجات و گوشت داخلش یافت می‌شود و مشابه سوشی است البته به سبک کره‌ای؛ به این معنی که خبری از ماهی خام در آن نیست. کیمباپ روشی عالی برای تامین کالری مورد نیاز روزانه و سیر شدن است، آنهم بدون اینکه وزن شما افزایش داشته باشد.
در کره جنوبی فست فودهای زنجیره‌ای از مواد اولیه سالم‌تری برای طبخ غذا استفاده میکنند. به عنوان مثال، اگر سری به تاکو بِل (Taco Bell) بزنید خواهید دید که پرس‌هایشان نسبت به آمریکا بسیار کوچکتر است و سس‌هایشان نیز به لحاظ حجمی، کمتر از شعبات داخل آمریکاست. یا برندی مثل سابوِی (Subway) در منوی خودش انواع میگو و سبزیجات را برای انتخاب توسط مشتریان جا داده است. در واقع فست فودها خودشان را با سلایق و فرهنگ غذایی کره جنوبی تطابق داده‌اند.
مصرف شیرینی در حد اعتدال
مصرف شیرینی هم در میان مردم کره با میانه‌روی انجام می‌شود. به این ترتیب اگر سری به رستوران‌های سنتی این کشور بزنید می‌بینید که هرگز خبری از دسرهای سنگینی مانند چیزکیک یا کرم بروله (Creme Brulee) نیست. همچنین از دیگر عادت‌های غذایی کره‌ای‌ها که به حفظ وزن و تناسب اندامشان کمک زیادی می‌کند، رعایت تعادل در خوردن انواع مواد غذایی است. به عنوان مثال، حتی در خصوص باربیکیوی کره‌ای که محبوبیت زیادی دارد، مصرف گوشت کبابی در قالب غذای روزانه و وعده غذایی معمول، انجام نمی‌شود.
صبحانه غیر معمول کره‌ای
وعده صبحانه در کره جنوبی برخلاف بسیاری از کشورهای دیگر وعده‌ای متمایز نیست و حتی می‌توان گفت هیچ آیتم خاصی ندارد. شاید تعجب کنید اگر بدانید در برابر صبحانه رایج غربی که از سوسیس، تخم مرغ، و نان تشکیل شده، در کره مردم برای صبحانه همان چیزهایی را می‌خورند که در وعده‌های دیگر مصرف میکنند: مثل کیمچی، برنج و سوپ. مثلا سوپی که اشاره شد مقدار کمی گوشت قرمز دارد و عصاره ماهی در آن به کار رفته است. در نتیجه، صبحانه بسیار سبک است.
نان ممنوع است
رایج‌ترین کربوهیدرات مصرفی کره‌ای‌ها نان نیست، بلکه برنج است. همه ما این را از زبان کارشناسان تغذیه شنیده‌ایم که برنج چاق کننده است. اما نگاهی به فیزیک مردم کره یا ژاپن، انسان را در مورد درستی این گزاره به شک می‌اندازد. اگر واقعا اینطور بود، چرا با وجودی که این مردم روز و شب در وعده‌های اصلی غذایی یک کاسه برنج می‌خورند چاق نیستند؟
برخلاف برنج، نان به علت فراوری شدن آرد مصرفی بسیار چاق کننده است. خیلی از اوقات در آرد نان‌های مختلف از شکر هم استفاده می‌شود تا با مخمر واکنش نشان داده و باعث پف کردن خمیر شود. اما برنج، افزودنی و شکری همراهش ندارد.
غذای مامان پز
در آخر، باید دانست که طبخ غذا در آشپزخانه منازل در کره جنوبی و نقش مادران در شکل دادن به سلیقه اعضای خانواده بسیار تاثیرگذار است. بسیاری از مادران در کره جنوبی بهتر از سرآشپزهای رستوران غذا می‌پزند و به این خاطر است که خوردن دستپخت مادر و همسر در این کشور یک عادت رایج است.
باید دانست که بسیاری از زنان از سنین پایین آشپزی را در خانه یاد می‌گیرند و این سلیقه و مهارت در آشپزی را در خانه همسر و برای خانواده‌شان نیز به کار می‌گیرند. درست کردن کیمچی یکی از اولین درس‌های دخترها در یادگیری آشپزی است. بنابراین، هرچند کیمچی را می‌توان زا هر فروشگاهی تهیه کرد، اما بسیاری از خانواده‌ها به مزه کیمچی مامان پز عادت دارند.
رژیم لاغری کره ای و استانداردهای سختگیرانه زیبایی
مثال‌هایی از رژیم‌های سلبریتی‌های کره‌ای وجود دارد که اطلاع از آنها به روشن شدن موضوع بیشتر کمک می‌کند. هر چند کره‌ای‌ها و بخصوص جوانانی که در حوزه‌های هنری کار میکنند به صورت ژنتیکی بدن لاغر و پوست صافی دارند، اما قوانین زیبایی ظاهری در صنعت سرگرمی کره جنوبی به اندازه‌ای سختگیرانه است که دستیابی به بدن بی‌نقص‌تر هنوز و همچنان یک هدف به شمار می‌رود.
تب عمل‌های زیبایی مختلف در کره بسیار بالاست و تقریبا به صورت یک هنجار پذیرفته شده درآمده است. بسیاری از والدین به عنوان هدیه تولد ۱۸ سالگی فرزندان، مبالغی را برای عمل‌های زیبایی به آنها هدیه می‌دهند. داشتن صورتی زیباتر، با پشت پلک‌هایی که تا حد امکان پف ندارند، لب‌هایی که گوشه‌هایشان رو به بالاست و زاویه‌های فیلری چانه و گونه در کره جنوبی، یک پیش درآمد برای بدست اآردن شغل بهتر، همسر زیباتر و ثروتمندتر و پذیرفته شدن در ارتباطات انسانی است.
زیبایی اندام نیز به کمک رژیم‌های غذایی سخت حفظ می شود. سلبریتی‌های کی پاپ در فاصله بین فصل‌های کاری‌شان رژیم می‌گیرند تا وقتی دوباره جلوی دوربین بازگشتند تصویر ایده‌آل‌شان مخدوش نشده باشد. بالاخره هرچه باشد رسانه‌های کره‌ای با دقت بسیار زیادی هر نوع تغییر کوچک را در ظاهرشان ردیابی میکنند. در بین جوانانی در این رده سنی انواع رژیم‌های لاغری فوری رایج است که اساسشان بر مصرف حداقل میزان مواد غذایی و حتی گرسنگی دادن به خود تا حد از حال رفتن استوار شده است!
به عنوان نمونه، می‌توان از رژیم آی یو (IU)خواننده کره‌ای در سال ۲۰۱۳ نام برد که از یک سیب برای صبحانه، یک سیب زمینی شیرین برای وعده ناهار و شیک پروتئینی برای شام تشکیل شده بود. جیمین (Jimin) از گروه بی تی اس هم به خاطر رژیم‌های غذایی سختگیرانه‌اش معروف است، او گاهی چند روز غذا نمی‌خورد!
مینا از گروه سابق گوگودان (Gugudan)نیز در کل روز خودش را با نوشیدن دو بطری آب گازدار سیر نگه می‌داشت. شیومین (Xiumin)از گروه EXO زمانیتنها با نوشیدن قهوه در کل روز و یک روز در میان غذا خوردن خودش را سیر می‌کرد. و بالاخره، آخرین نمونه هم تی اُ پی (T.O.P)است که در گروه بیگ بنگ همکاری داشت و برای کم کردن ۲۰ کیلو وزن در عرض ۴۰ روز، صرفا آب و ژله با طعم لوبیا قرمز می‌خورد.
انتقادها از رژیم لاغری کره ای
انتقادهای بسیاری هم نسبت به کی دایت وجود دارد. در داخل کره فعالان حقوق زنان نسبت به تقلیل دادن تصویر زن به عنوان یک شیء زیبا و مورد پسند مردان به رژیم‌های بدون انعطاف کی دایتی و جراحی‌های زیبایی افراطی معترض هستند. در این کشور مردان نیز جزو مشتریان پر و پا قرص صنعت زیبایی هستند و وسواس خاصی نسبت به اندام خود پیدا کرده‌اند، هرچند در قیاس با زنان که ۸۰% مشتریان کلینیک‌های زیبایی و پزشکان متخصص تغذیه را تشکیل می‌دهند، جمعیت‌شان کمتر است.
از دیگر نقدهای جدی وارده به کی دایت، کمبود شواهد لازم برای اثربخش بودن و یا حتی بدون ضرر بودن این رژیم برای بدن است. کی دایت فاقد یک دستورالعمل راهنمای کلی استاندارد است. به عنوان مثال، هرچند توصیه شده تا افراد غذاهای مقوی بخورند، اما مشخص نیست معیار تشخیص غذای مقوی کدام است. آیا کی دایت همچنان محبوب باقی می‌ماند یا این موج بلند کره‌ای روزی فرو می‌نشیند؟
