انواع مختلفی از ماکارونی، یا به قول ایتالیایی‌ها پاستا وجود دارد. اما برای ما ایرانی‌ها، ماکارونی به دو دسته، ماکارونی رشتهای و انواع ماکارونی شکلی یا فرمی تقسیم می‌شود؛ غافل از این‌که در دنیا، معمولا ماکارونی‌ها را به روش‌های مختلف دسته‌بندی می‌کنند. یکی از روش‌های رایج دسته‌بندی ماکارونی، در نظر گرفتن اندازه و شکل آنهاست، یعنی مثلا در دنیا ماکارونی‌هایی که بلند هستند یا شکل رشتهای دارند را با نام پاستای بلند یا پاستا لونگا (Lunga) می‌شناسند و ماکارونی‌های کوتاه‌شکل را پاستا کورتا (Corta) می‌نامند.
اما واقعیت این است که دسته‌بندی ظاهری انواع ماکارونی، تنها یکی از روش‌های دسته‌بندی جهانی ماکارونی است چون ماکارونی بسته به روش تولید و حتی براساس منطقه تولید هم قابل دسته‌بندی است.
به طور کلی باید گفت دنیای ماکارونی فقط در تاریخچه پاستا و ماکارونی خلاصه نمی‌شود و دنیای ماکارونی، دنیایی پر از اشکال و طبقه‌بندی‌های مختلف است. بنابراین در ادامه این مطلب از کتاب کاله همراه ما باشید تا در ادامه‌ی مقالات اخیری که پیرامون ماکارونی از خواص ماکارونی گرفته تا انواع پاستا ایتالیایی گفتیم، این بار شما را با انواع ماکارونی شکلی که یکی از دسته‌بندی‌های مهم ماکارونی در دنیاست، آشنا کنیم.
انواع مختلف و رایج ماکارونی شکلی
ماکارونی یکی از شگفت‌انگیزترین مواد اولیه‌‌ای است که معمولا با آرد سمولینا و در شکل‌های مختلف تهیه می‌شود. به عبارتی می‌توانیم بگوییم ماکارونی یکی از همه‌کاره‌ترین مواد اولیه آشپزی است که با وجود تنوع ظاهریش، فرصت پخت و تهیه انواع غذا از انواع سوپ گرفته تا انواع پاستا و سالاد را برایتان فراهم می‌کند.
یکی از رایج‌ترین و البته جذاب‌ترین انواع ماکارونی، نوع فرمی یا شکلی است که تنوعش آنقدر بالاست که حد‌و‌نهایت ندارد. در ادامه با ۲۷ نوع مختلف از ماکارونی فرمی همراه با کاربردهای پیشنهادی آنها بیشتر آشنا می‌شویم. همراه ما باشید تا لیست انواع ماکارونی فرمی را با هم بررسی کنیم.
۱. ماکارونی صدفی شکل (Conchiglie)
یکی از انواع ماکارونی شکلی، ماکارونی صدفی یا گوش ماهی است. ماکارونی‌های صدفی موجود در بازار اندازه‌های مختلف دارند که معمولا نوع بزرگ آن را بیشتر برای پر کردن با موادی مثل گوشت چرخ‌کرده یا انواع سبزیجات استفاده می‌کنند. نوع کوچک ماکارونی صدفی هم معمولا بیشتر برای تهیه انواع سوپ و خورش به کار برده می‌شوند.
نکته جالب در مورد این نوع ماکارونی این است که در کشورهای مختلف دنیا این نوع ماکارونی را با عناوین مختلفی همچون Conchiglie و Cavatelli می‌شناسند.
همان‌طور که گفتیم از ماکارونی صدفی برای تهیه غذاهای مختلف می‌توانید استفاده کنید. غذاهای زیر بخشی از غذاهای متنوعی است که در آنها ماکارونی صدفی کاربرد دارد:
۲. ماکارونی پاپیونی یا پروانه‌ای شکل (Farfalle)
ماکارونی پاپیونی یا پروانه‌ای یکی از بهترین گزینه‌ها برای تهیه سالاد ماکارونی و تهیه پنه است. این ماکارونی در دنیا با نام فارفاله شناخته می‌شود، اما این ماکارونی اسامی دیگری مثل Fiochetti ،Fiocconi ،Farfalloni ،Strichetti هم دارد. معمولا مناسب‌ترین زمان پخت این نوع ماکارونی ۸-۱۵ دقیقه است.
۳. ماکارونی فوسیلی یا مارپیچی شکل (Fusilli)
ماکارونی فوسیلی یا فسیلی (Fusilli) نوعی پاستای شکل‌دار است که شکل مارپیچی دارد و به همین دلیل برخی به آن ماکارونی مارپیچی می‌گویند. معمولا زمان مناسب پخت این ماکارونی حدود ۱۰-۱۳ دقیقه است. پاستا فوسیلی از آن دسته ماکارونی‌هاست که با هر سس پاستایی خوب جور در می‌آید. بنابراین ماکارونی مارپیچی یکی از بهترین گزینه‌ها برای پخت ماکارونی ساده است.
۴. ماکارونی کامپانل (Campanelle)
کامپانل نوعی از ماکارونی کوتاه و چند لایه به شمار می‌رود که داخلش توخالی است و لبه‌های پرزداری دارد و همین شکل خاصش که تا حدودی شبیه شیپور هم هست، آن را مناسب استفاده در سالاد ماکارونی می‌کند. کامپانل معمولا با سس غلیظ یا حتی در کاسرول سرو می‌شود.
۵. ماکارونی لوله‌ای و شیاردار یا ریگاتونی (Rigatoni)
یکی از محبوب‌ترین انواع ماکارونی پاستا، ماکارونی ریگاتونی است که شکلی شبیه لوله دارد و شیارشیار است. و خود کلمه ریگاتونی هم معنای خط‌دار می‌دهد. تنوع این نوع ماکارونی بسیار بالاست و معمولا برای پخت انواع پاستا کاربرد دارد. زمان معمول پخت این ماکارونی بین ۱۰-۱۵ دقیقه است.
اما نکته جالب این است که گفته می‌شود، ماکارونی آرنجی و ماکارونی پاچری انواعی از همین ماکارونی هستند.
۶. ماکارونی سیم تلفنی یا کاواتاپی (Cavatappi)
این ماکارونی فنری که از جنوب ایتالیا آمده است را می‌توان همراه با سوسیس، فلفل تند و همچنین سالاد ماکارونی با سبزیجات تازه پخت و از خوردنش لذت برد. این ماکارونی فرمی با نام‌های دیگری از جمله Cellentani ،Amori ،Spirali و Tortiglione هم مشهور است.
۷. ماکارونی دیتالیتی (Ditalini)
ماکارونی دیتالیتی، نوعی دیگر از ماکارونی لوله‌ای شکل در سایز متوسط و بسیار کوتاه با طرفین صاف است. دیتالینی مانند اکثر ماکارونی‌های کوتاه مناسب استفاده در انواع سوپ‌ها و سالادهای ماکارونی است. زمان معمول پخت این ماکارونی حدود ۸-۱۰ دقیقه است.
۸. ماکارونی مارپیچی کوچک یا جِملی (Gemelli)
یکی از انواع ماکارونی شکلی که ما در ایران زیاد مصرف می‌کنیم و نام دقیق آن را نمی‌دانیم، نوعی ماکارونی کوتاه و مارپیچی به شکل S است که در دنیا و به‌خصوص ایتالیا، آن را به نام ژملی یا جملی می‌شناسند. این ماکارونی یک ماکارونی همه‌کاره است که مناسب استفاده در انواع غذاهای با ماکارونی و پاستا است. زمان معمول پخت این ماکارونی مارپیچی حدود ۸-۱۰ دقیقه است.
۹. ماکارونی پنه (Penne)
پنه هم یکی از انواع ماکارونی لوله‌ای است که طولش معمولا به پنج سانتی‌متر می‌رسد و دو قسمت انتهایی آن به صورت مورب بریده شده است. ماکارونی پنه در دو نوع پنه ریگاته (Penne Rigate) و پنه لیس (Penne Lisce) که به نام ماستاکیولی (Mostaccioli) هم شناخته می‌شود، وجود دارد. این ماکارونی برای تهیه انواع پاستا مناسب است چون مواد ماکارونی در این نوع ماکارونی خیلی خوب می‌لغزد.
۱۰. ماکارونی رادیاتوری (Radiatori)
ماکارونی رادیاتوری نوعی ماکارونی کوچک است که گفته می‌شود شبیه رادیاتور هستند. در مورد این ماکارونی شایعه‌های بسیاری مطرح است از جمله این که گفته می‌شود این ماکارونی در سال ۱۹۶۰ توسط یک طراح صنعتی ساخته شده؛ که البته این نظریه کاملا اشتباه است چون اختراع این ماکارونی بین جهانی اول و دوم بوده است و به نوعی این ماکارونی یکی از غذاهای جنگی به شمار می‌آید.
از این نوع ماکارونی فرمی بیشتر برای تهیه کاسرول، انواع سالاد و انواع سوپ استفاده می‌شود. در برخی از کشورها هم، این شکل از ماکارونی را پاگودا (Pagoda) می‌نامند. زمان معمول پخت این نوع ماکارونی شکلی حدود ۹-۱۳ دقیقه است.
۱۱. ماکارونی کازارچه (Casarecce)
پاستای کازارچه از سیسیل ایتالیا منشاء گرفته است و پیچ‌و‌تاب‌های کوتاهی دارد که روی خود پیچیده شده‌اند. این نوع ماکارونی خیلی در ایران رایج نیست اما از آن می‌توانید در طرز تهیه چوریتزو و طرز تهیه ریکوتا استفاده کنید. بهترین زمان پخت این نوع ماکارونی ۱۰-۱۲ دقیقه است.
۱۲. ماکارونی روتِله (Rotelle)
این پاستاهای گرد و کوچک که به شکل چرخ‌های واگن هستند، بسیار مناسب پخت ماکارونی برای بچه‌هاست. از این نوع ماکارونی برای تهیه انواع سوپ به‌خصوص گولاش یا مک اند چیز استفاده می‌شود. بهترین زمان پخت این ماکارونی حدود ۹-۱۲ دقیقه است.
۱۳. ماکارونی روتینی (Rotini)
ماکارونی روتینی یکی از انواع ماکارونی است که با آن شکل شبیه چوب پنبه‌اش بسیار موردپسند کودکان است و می‌توانید با آن انواع سالاد ماکارونی را برای کودکان خود تهیه و حتی از آن برای تزیین سالاد ماکارونی استفاده کنید. این نوع ماکارونی خیلی شبیه ماکارونی فوسیلی است.
۱۴. ماکارونی تورتلینی (Tortellini)
این نوع ماکارونی با آن شکل حلقه‌ای و لقمه‌ایش نوع خاصی از پاستاست که درونش را درست شبیه راویولی با انواع گوشت و پنیر پر می‌کنند. یکی از غذاهای خوبی که می‌توانید با این نوع پاستا درست کنید سوپ ماکارونی است. حتی عده‌ای که دوست دارند، در سالاد سزار خود هم ماکارونی بریزند، از این نوع ماکارونی استفاده می‌کنند.
۱۵. ماکارونی زیتی (Ziti)
ماکارونی ظریف و لوله‌ای شکل که به آن زیتی می‌گویند، از کامپانیای ایتالیا آمده و یک نوع ماکارونی مقاوم است که برای غذاهایی مثل پاستا عالی است. زمان معمول پخت این ماکارونی حدود ۹-۱۵ دقیقه است. اما به طور کلی زیتی به خاطر نقشش در سس‌های گوشتی سنتی شهر ناپولیتانو و غذاهای پنیری و پاستا معروف است.
۱۶. ماکارونی پاچری (Paccheri)
پاچری یک نوع ماکارونی لوله‌ای شکل بزرگ است. نکته خنده‌داری که در مورد این ماکارونی گفته می‌شود این است که عده‌ای ظاهرش را شبیه شیلنگ باغچه‌ای که بریده شده می‌دانند. پاچری در دنیا به دو شکل صاف و شیاردار موجود است. از این ماکارونی به‌خاطر ظاهرش می‌توان برای تهیه انواع پاستا استفاده کرد.
۱۷. ماکارونی آرنجی (Elbow)
همان‌طور که از نام آن پیداست، این نوع ماکارونی به شکل لوله‌های کوچک و C شکلی است که برای جذب سس ماکارونی بسیار مناسب هستند. این نوع ماکارونی مناسب استفاده در انواع سالادهای ماکارونی است.
۱۸. ماکارونی چیفری یا کیفری (Chifferi)
این نوع ماکارونی خیلی شبیه ماکارونی آرنجی است اما کمی کوتاه‌تر و پهن‌تر از آن است. این نوع ماکارونی شکلی هم به صورت صاف و هم شیاردار موجود است. از این ماکارونی در تهیه انواع سالاد با ماکارونی و حتی ماکارونی به سبک ایرانی استفاده می‌کنند.
۱۹. جامبو شلز (Jumbo Shells)
جامبوشلز نوعی ماکارونی است که معمولا با گندم دوروم درست می‌شود و شکلش شبیه صدف‌های دریایی توخالی است که برای پر کردن با انواع پنیرهای خوش‌طعم، سوسیس، سبزیجات، قارچ و غذاهای مورد علاقه فصلی بسیار مناسب است.
۲۰. راویولی (Ravioli)
این نوع ماکارونی که شبیه بالش‌های مربعی کوچک است را معمولا با مواد مختلف که ریز خرد شده یا رنده شده‌اند، از پنیر گرفته تا گوشت و سبزیجات پوره شده مثل اسفناج، پر می‌کنند. زمان پخت معمول این ماکارونی حدود ۴-۹ دقیقه است.
۲۱. ماکارونی اورزو (Orzo)
ماکارونی اورزو که می‌توان به آن نام ماکارونی برنجی هم داد، یکی از کوچک‌ترین سایزهای ماکارونی است که شکلی شبیه برنج دارد و بسیار مناسب پخت انواع سوپ و سالاد است. شاید برایتان جالب باشد که بدانید معنای لغوی این ماکارونی هم «جو» است و می‌توان از آن در تهیه غذاهایی مثل ریزوتو استفاده کرد.
۲۲. ماکارونی اورچیتی (Orecchiette)
این نوع ماکارونی نوعی از پاستا به شمار می‌رود که شبیه گوش کوچک است و معنای دقیق کلمه آن هم همین است. این نوع ماکارونی ترکیب خوبی با انواع سوسیس به شما می‌دهد.
۲۳. ماکارونی کانلونی (Cannelloni)
این لوله‌های ماکارونی با ارزش که به عنوان Manicotti هم شناخته می‌شود، نوعی ماکارونی فرمی است که شکلش شبیه آستین است و می‌توان آنها را با هر چیزی پر کرد. این نوع ماکارونی هم از آن دسته ماکارونی‌هاست که زیاد در ایران شناخته شده نیست اما از نظر استفاده مثل جامبوشلز است، هرچند ظاهری متفاوت دارد.
۲۴. ماکارونی (Macaroni)
نوبتی هم باشد، نوبت خود ماکارونی است. ماکارونی اصیل نوعی ماکارونی کوچک و لوله‌ای شکل است که در سالادها و کاسرول‌ها به کاربرده می‌شود. شاید بپرسید چرا؟ چون سس ماکارونی در لوله‌های این ماکارونی خوب جاری می‌شود و به این ترتیب، هر قاشقی که از این ماکارونی می‌خورید پر از طعم و مزه‌های خوشمزه است. بهترین زمان پخت این ماکارونی حدود ۹-۱۲ دقیقه است. به کار بردن این ماکارونی در کنار انواع پنیر فوق‌العاده می‌شود.
برخی از سوالات رایج در مورد انواع ماکارونی شکلی
همان‌طور که دیدید، ماکارونی شکلی انواع مختلفی دارد که بخشی از آن را ما در ایران استفاده می‌کنیم و بخشی هنوز در ایران رایج نیستند اما سوای تمام جزییاتی که در مورد انواع ماکارونی شکلی گفتیم معمولا سوالاتی در مورد ماکارونی یا همان پاستا همیشه بین مردم رایج است که در ادامه به بخشی از آنها پاسخ داده‌ایم:
بیش از ۴۰۰ شکل ماکارونی وجود دارد و ماکارونی‌ها بر حسب استفاده و سایزشان به دسته‌های ماکارونی با برش‌های بلند، برش‌های کوتاه، ماکارونی شکم پر، ماکارونی مناسب سوپ (معروف به پاستینا) و غیره تقسیم می‌شوند.
ماکارونی‌های شکلی به روش‌های مختلفی تهیه می‌شود که از جمله آنها می‌توان به تهیه ماکارونی با دست، ماکارونی‌های نورد شده یا اکسترود شده اشاره کرد.
در ایالات متحده و احتمالا در کل جهان، اسپاگتی که نوعی ماکارونی رشتهای به شمار می‌رود، محبوب‌ترین شکل ماکارونی است و احتمالا رتبه بعدی متعلق به ماکارونی همه‌کاره یعنی پنه باشد.
